از فضاهای دیگر تا نامکان ها
الموضوعات :سیامک پناهی 1 , فریبا تقی شاهبازی 2
1 - گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ابهر، ایران
2 - کارشناسی ارشد شهرسازی
الکلمات المفتاحية: فضا, مکان, هتروتوپیا, نامکان, دیگر بودگی,
ملخص المقالة :
این پژوهش به معرفی فضاهای "دیگر" در فلسفه، روانشناسی، معماری و چگونگی شکل گیری مفهوم "نا مکان" از درون آن پرداخته است. اصطلاح "دیگری" در روانکاوی ژاک لکان به قطب دیالکتیک میان سوژه و ابژه اطلاق می گردد که خاستگاه آن در تفکر دیالکتیک هگل بوده و نمود آن را به طور مشخص می توان در خوانش الکساندر کوژو از پدیدارشناسی روح وی در دهه سی سده بیستم میلادی یافت. نظریه فوکو از"دیگر بودگی" به کانسپت "تفاوت و تمایز" دریدا بسیار شباهت دارد. این چنین به نظر می رسد که مفهوم "نا مکان" مارک اوژه نیز در یک دیالکتیک خاص، در برابر مفهوم "مکان" قرار گرفته است. روش پژوهش در این تحقیق به صورت تحلیلی، توصیفی و تلفیقی از روش کمی (از نظریه به مورد مطالعه: قیاسی) و کیفی (از مورد مطالعه به نظریه: استقرایی) است.این پژوهش نظریه نا مکان و فضاهای دیگر در فضای پسا مدرن و جهان سوپر مدرن و جایگاه آن در دیالکتیک خاص مکان و نا مکان و همچنین وجه تمایز آن در معماری و شهرسازی را معرفی نموده و در نهایت این پژوهش به ارائه مدلی در چگونگی شکل گیری فضاهای دیگر و ارتباط آن با نا مکان ها دست یافته و به این نتیجه رسیده است که "نامکان ها" بخش دائما فزاینده ای از زندگی شهری را در برگرفته و بین آنها و "فضاهای دیگر" ریشه های مشترکی وجود دارد و نامکان با افراط در زمان، افراط در فضا و افراط در فردیت به ظهور رسیده است.
افشار نادری، کامران (۱۳۷۸). از کاربری تا مکان. مجله معمار. شماره ۶: ۳-۱.
اوژه، مارک (۱۳۸۷). نامکان ها. ترجمه منوچهر فرهومند. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
بانی مسعود، امیر (۱۳۹۵). پست مدرنیته و معماری. چاپ پنجم، اصفهان: خاک.
پرتوی، پروین (۱۳۹۲). پدیدارشناسی مکان. چاپ دوم. تهران: فرهنگستان هنر.
پناهی، سیامک A (۱۳۸۶). دریچه ای به فضاهای دیگر. نشریه آبادبوم. شماره ۱۰: ۱۳.
پناهی، سیامک B (۱۳۸۶) شهر در اسارت ماشینیسم. نشریه آبادبوم، شماره ۷: ۵۰.
پناهی، سیامک C (۱۳۸۶). معماری لمپن، معماری کیچ. نشریه آبادبوم، شماره ۸: ۸.
پناهی، سیامک (۱۳۹۷). معماری و سینمای معناگرا. تهران: عصر کنکاش.
پناهی، سیامک و هنرپرور، حامد (۱۳۹۹). معماری تخنه. تهران: عصر کنکاش.
پین، مایکل (۱۳۹۴). فرهنگ اندیشه انتقادی. ترجمه پیام یزدانجو. تهران: مرکز.
جیمسون، فردریک (۱۳۹۰). منطق فرهنگی سرمایه داری متاخر. مجید محمدی. چاپ چهارم. تهران: هرمس.
سوجا، ادوارد (۱۳۸۲). تاریخ، جغرافیا : مدرنیته. ترجمه شهریار وقفی پور. تهران: تلخون.
شیرانی، حسین (۱۳۸۶). ساماندهی مکان. چاپ دوم. تهران: دانش آفرین.
فوکو، میشل (۱۳۸۴). از فضاهای دیگر. ترجمه رضا بهار. نشریه بیناب. شماره ۹: ۵۳-۴۲.
کاستلز، مانوئل (۱۳۸۰). عصر اطلاعات. جلد ۱. ترجمه احد علیقلیان و افشین خاکباز، نشر طرح نو.
لینچ، کوین (۱۳۸۳) سیمای شهر. ترجمه دکتر منوچهر مزینی. چاپ ششم. تهران: دانشگاه تهران.
نوربرگ شولتز، کریستین (۱۳۵۳). فضا، هستی، معماری. ترجمه محمد حسن حافظی. تهران: تهران.
نوربرگ شولتز، کریستین (۱۳۸۱). معماری، حضور، زبان و مکان. ترجمه سید علیرضا احمدیان، تهران: موسسه معمار نشر.
نسبیت، کیت (۱۳۸۶). نظریه های پسا مدرن در معماری. ترجمه محمد رضا شیرازی. تهران: نی.
وارد، گلن (۱۳۹۶). پست مدرنیسم. ترجمه قادر فخر رنجبری و ابوذر کرمی. چاپ ششم. تهران: ماهی.
Arefi, Mahyar (1999). Non-place and Placelessness as Narratives of Loss: Rethinking the Notion of Place" . Journal of Urban Design, vol,4, no.2.
Foucault, M. (1967). Of Other Spaces, Utopias and heterotopias, in Architecture. culture in Foucault, Info, 14 March.
Logan, j. & Molotch, H. (1987). Urban Fortunes: The Political Economy of Place. University of California Press : Berkeley.
Mcleod, M. (2000). Gender Space Architecture,
“Everyday” and “Other” spaces. Mary McLeod / p. 182
Relph, E. (1976). Place and Placelessness. Pion: London.
Seamon, David (1996). A singular Impact. Environmental and Architectural Phenomenology News letter. Vol. 7, no.3
.edubrown.teuspro.www
com.lardianbal.www
.non-luogo.comwww
com.non-place.www
com.Vodafone.receiver.www
_||_Afshar Naderi, Kamran (1999), From Function to Non-place, Architect magazine, no 6.
Arefi, Mahyar (1999). Non-place and Placelessness as Narratives of Loss: Rethinking the Notion of Place" . Journal of Urban Design, vol,4, no.2.
Auge, Marc (2007), Non-places, Manoochehr Farhoomand, Tehran: Cultural researches office Pubs.
Bani Masood, Amir (2016), Postmodernism and Architecture, 1st edition, Isfahan: Khak publication.
Castles, Manuel (2002), Information Time, 1st volume, Ahmad Aligholiyan and Afshin Kakbaz: Tarh-e-Nou publication.
Foucault, Michael (2004), From Other Spaces, Reza Bahar, Binab review, no 9, p42-53.
Foucault, M. (1967). Of Other Spaces, Utopias and heterotopias, in Architecture. culture in Foucault, Info, 14 March.
Jameson, Fredric (2011), Modern Capitalism Cultural Logic, Majid Mohammadi, Tehran, Hermas publication.
Logan, j. & Molotch, H. (1987). Urban Fortunes: The Political Economy of Place. University of California Press : Berkeley.
Lynch, Kevin (2004), City Appearance, translated by Dr, Manoochehr Mozayeni, 6th edition, Tehran: Tehran University Pubs.
Mcleod, M. (2000). Gender Space Architecture, “Everyday” and “Other” spaces. Mary McLeod / p. 182.
Nesbit, Kate (2007), Post-Modern Theories in Architecture, translated by Mohammadreza Shirazi, Tehran, Nei publication.
Nuremburg Schultz, Christine (1974), Space,
Existence, Architecture, translated by Mohammad Hasan Hafezi, Tehran: Tehran publication.
Nuremburg Schultz, Christine (2001) Architecture, Presence, Language & Place, translated by Alireza Ahmadian, Tehran: Memar-e- Nashr Institution.
Panahi, Siamak A (2006), A Window To Other-spaces, Abadboom review, no 10, November 2007, p13
Panahi, Siamak B (2006), City Captured By Mechanism, Abadboom review, no 7, May 2007, p50
Panahi, Siamak C (2006), Lompen Architecture, Kitsch Architecture, Abadboom review, no8, July 2007, p8
Panahi, Siamak (2019). Architecture and spiritual cinema. Tehran: Asre Kankash.
Panahi, Siamak and Honarparvar, Hamed (2020). architecture of Techne, Tehran: Asre Kankash.
Partovi, Parvin (2013), Phenomenology of Place, Tehran: Farhangestan-e- Honar Pubs
Payne, Michael (2015), Critical Thought Encyclopedia, translated by Payam Yazdanjoo: Markaz publication.
Relph, E. (1976). Place and Placelessness, London: pion.
Seamon, David (1996). A singular Impact. Environmental and Architectural Phenomenology News letter. Vol. 7, no.3.
Shirani, Hossein (2002), Organizing the Place, Tehran: Danesh Afarin Pubs
Soja, Edward (2002), History, Geography: Modernity, Shahriyar Vaghfipoor, Tehran’s Cultural Studies, Tehran: Talkhoon publication
Ward, Glen (2017) Postmodernity, Ghader Fakhr Ranjbari & Aboozar Karami, Tehran: Mahi publication
. .edubrown.teuspro.www
(access date: 2019/08/08). com.lardianbal.www
.(access date: 2017/01/15) .non-luogo.comwww
.(access date: 2021/09/23) com.non-place.www
. com.Vodafone.receiver.www
