بررسی و تحلیل مضامین اجتماعی- فرهنگی به تأسی از آموزه‌های نهج‌البلاغه

الموضوعات :

سیده نسرین موسوی ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.)
محمدرضا شاد منامن ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران.)

تاريخ الإرسال : 17 الخميس , جمادى الثانية, 1443 تاريخ التأكيد : 09 السبت , شعبان, 1443 تاريخ الإصدار : 19 الأحد , رجب, 1443

الکلمات المفتاحية: تحلیل محتوا, آموزه‌های نهج‌البلاغه, مضامین اجتماعی- فرهنگی,

ملخص المقالة :

هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل مضامین اجتماعی- فرهنگی به تأسی از آموزه‌های نهج‌البلاغه طی پانزده سال گذشته (از سال 1380 تا سال 1395) است. نگارنده در این پژوهش به‌دنبال این سؤال است که میزان توجه نویسندگان به مضامین اجتماعی- فرهنگی تا چه حد بوده و به کدام مفاهیم حوزه اجتماعی- فرهنگی بیش‌تر پرداخته‌اند؛ مقالات نوشته شده در این خصوص بر اساس فهرست مقالات فارسی و کتاب‌شناسی نهج‌البلاغه‌ شناسایی، بازیابی و طبقه‌بندی شد. سپس با استفاده از روش کیفی از نوع تحلیل محتوا، مفاهیم و آموزه‌های اجتماعی نهج‌البلاغه از مقالات استخراج و بعد از استنتاج آماری مفاهیم، یافته‌های تحلیلی ارائه شد. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که از میان مفاهیم استخراج شده مفهوم عدالت، زمامداری، مردم‌داری و مدارا، حق‌گرایی، انتقاد اجتماعی و شکوه از مردم، به عنوان مهم‌ترین مضامین اجتماعی- فرهنگی نهج‌البلاغه مورد توجه نویسندگان در این بازه زمانی بوده که دلایل کمّی و کیفی توجه به این مفهوم، ارائه شده است.