بررسی نظریه حکمرانی خوب و مقایسه آن با حکمرانی شایسته از منظر امام علی(ع)
الموضوعات :مصطفی شکری 1 , فاطمه طهماسبی فر 2 , فاطمه رحمانی 3
1 - دانش آموخته دکترای اقتصاد، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 - کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، واحد خرم آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد، ایران
3 - کارشناس ارشد کارآفرینی، مرکز بابل، دانشگاه پیام نور، بابل، ایران
الکلمات المفتاحية: مدیریت, نهج البلاغه, حکمرانیخوب, حکمرانیشایسته, شاخصهای حکمرانی,
ملخص المقالة :
چکیده: هدف اصلی این مقاله، بررسی نظریه حکمرانی خوب و مقایسه آن با حکمرانی شایسته از منظر امام علی (ع) است. در طی چند دهه اخیر حکمرانی خوب یا حکمرانی مطلوب، به شدت مورد توجه محققان علوم اجتماعی قرار گرفتهاست البته حکمرانی خوب، پیوسته اندیشه حاکمان و دولت مردان را نیز به خود مشغول ساخته است. این در حالی است که حکمرانی خوب و اهمیت آن در اسلام پدیده جدیدی نیست و در منابع اسلامی بارها به اهمیت حکمرانی خوب اشاره شده است؛ در این نوشتار، با بهره گیری از روش توصیفی-استدلالی، ابتدا حکمرانی خوب و شاخصهای آن با رویکرد غربی تعریف و تبیین شده، سپس حکمرانی شایسته و شاخصهای آن از دیدگاه حضرت علی(ع) در کتاب ارزشمند نهج البلاغه معرفی گردیده است. در نهایت، دو رویکرد حکمرانی خوب و حکمرانی شایسته، مقایسه و نتیجهگیری شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که دیدگاه امام علی(ع) درباره ی حکمرانی، در بسیاری از موارد از مفهوم حکمرانی خوب، کامل تر و جامع تر است.
دشتی، محمد (١٣٩٠)؛ نهج البلاغه؛ قم: مؤسسه فرهنگی تحقیقی امیرالمومنین، چاپ دوازدهم.
سروش محلاتی، محمد (1380)؛ اهداف و آرمان های حکومت، قبسات، شماره 20 و21.
صالحی، مطهره (1402)؛ بررسی و تبیین شاخص¬های تحقق حکمرانی خوب در راستای توسعه یافتگی، فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی،6 (1): 331-318.
لطفی، بهروز؛ خرازی¬محمدوند، زهرا؛ مظفری، افسانه (1402)؛ استقرار حکمرانی خوب در دستگاه-های دولتی جمهوری اسلامی ایران با بهره¬مندی از ارتباطات استراتژیک، فصلنامه رهیافت¬های نوین در مدیریت جهادی و حکمرانی اسلامی، 3(2): 152-126.
لنکرانی، محمدفاضل (1373)؛ آیین کشورداری از نگاه امام علی(ع)، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
مرشدی¬زاده، علی (1396)؛ حکمرانی خوب و حکمرانی مطلوب در تمدن نوین اسلامی، دوفصلنامه آینده پژوهی ایران، 2(2):140-125.
مصباح یزدى، محمدتقی (1382)؛ کاوشها و چالشها، نگارش محمدمهدى نادرى و سید ابراهیم حسینى، قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(رحمه الله).
معمارزاده، غلامرضا؛ جاسبی، جواد؛ نفری، ندا (1389)؛ حکمرانی خوب: اکولوژی متعادل، فصلنامه پژوهش¬های ارتباطی، 21(1): 45-21.
مفتح، محمدهادی؛ قاسمی، غلامعلی؛ کردنژاد، نسرین (1394)؛ امکان¬سنجی اجرای نظریه حکمرانی خوب در جوامع اسلامی با تاکید بر جمهوری اسلامی ایران، فصلنامه پژوهشی حقوق اسلام و غرب، 2(2): 179-152.
ناظمی اردکانی، محمد (1391)؛ حکمرانی خوب بارویکرد اسلامی، راهبرد توسعه، سال هشتم، شماره 3.
هداوند، مهدی (1384)؛ حکمرانی خوب، توسعه و حقوق بشر، نشریه حقوق اساسی2(4)، 86-51.
The World Bank website in 1999 at: https://www.worldbank.org/en/home Kaufmann, Daniel (2003), Rethinking Governance: Empirical Lessons Challenge Orthodoxy (March 11, 2003). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=386904 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.386904.
Nikzad ,Rashid (2021),Governance, Institutions, and Economic Development ,International Journal of Innovation and Economic Development, Volume 7, Issue 4, Pages 7-22.