ارائه مدل شبکهای تحلیل پوششی دادهها جهت ارزیابی کارایی اطلاعاتی واحدهای گزارشگر
الموضوعات :صفدر علی پور 1 , اسفندیار ملکیان 2 , حسین فخاری 3
1 - گروه حسابداری،دانشگاه مازندران، مازندران، ایران
2 - گروه حسابداری،دانشگاه مازندران،مازندران،ایران
3 - گروه حسابداری،دانشگاه مازندران،مازندران،ایران
الکلمات المفتاحية: واژه‌های کلیدی: کیفیت گزارشگری مالی, پیامدهای کیفیت اطلاعات, شاخصهای کیفیت اطلاعات, مدلسازی شبکهای تحلیل پوششی دادهها,
ملخص المقالة :
چکیدههدف مقاله، توسعه مدلی جهت ارزیابی کیفیت اطلاعات واحدهای گزارشگر با استفاده از مدلسازی شبکهای تحلیل پوششی دادهها است. انگیزه پژوهش، ماهیت چندبعدی مفهوم کیفیت اطلاعات از منظر شاخصها و پیامدهای کیفیت اطلاعات و توانمندی مدلهای تحلیل پوششی دادهها در ارزیابی کارایی واحدهای تصمیمگیرنده (در اینجا واحدهای گزارشگر) بر اساس ورودیها و خروجیهای چندگانه است. بر این اساس، مهمترین شاخصها و پیامدهای کیفیت اطلاعات، با استفاده از پیشینهپژوهی استخراج شده و بنا به ارتباط آنها با مفهوم کیفیت اطلاعات، در قالب ورودی و خروجی مراحل دوگانه پیامدی مدل شبکهای تحلیل پوششی دادهها قرار گرفته و کارایی اطلاعات واحدهای گزارشگر با استفاده همزمان از شاخصها و پیامدهای کیفیت اطلاعات اندازه گیری شده است. نتایج حاکی از تفاوت کارایی اطلاعات واحدهای گزارشگر در مراحل مختلف است که نشاندهنده ضعف دیدگاه سنتی مدلهای تحلیل پوششی دادهها در ارزیابی کارایی واحدهای تصمیمگیرنده است. افزون بر این، کارایی واحدها در مرحله شاخصهای کیفیت اطلاعات، بالاتر از کارایی آنها در مرحله تبدیل شاخصها به پیامدهای کیفیت اطلاعات است و کارایی شبکه که حاصل بهینهسازی تمام مراحل مجزای شبکه است، در جایی بین کارایی مراحل قرار میگیرد. از دیگر نتایج پژوهش علاوه بر ارائه یک رقم منحصر به فرد کارایی شبکه، توضیح دلایل ناکارایی شبکه و اجزا و معرفی الگوهای مرجع جهت بهینهسازی ورودیها و خروجیهای هر مرحله و تعیین مسیر دستیابی به مرز کارایی است.
فهرست منابع
اثنی عشری، حمیده، رضوان حجازی و ویدا مجتهدزاده، (1393)، "طراحی مدل سنجش کیفیت اطلاعات حسابداری"، مجله پژوهشهای حسابداری مالی، 6 (2)، صص 75-94.
ایزی، رؤیا، منصور گرگز، پرویز سعیدی و علیرضا معطوفی، (1397)، "ارائه مدل کیفیت افشای اطلاعات حسابداری مبتنی بر تحلیل رفتار مالی مدیران (دیدگاه روانشناسی شناختی)"، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 7 (27) 27، صص 63-81.
بخردی نسب، وحید و فاطمه ژولانژاد، (1396)، "تأثیر کیفیت سود بر رابطه بین مومنتوم و بازده اضافی سهام"، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 32، صص 21-42.
بنی مهد، بهمن و محسن محسنی شریف، (1389)، "بررسی عوامل مؤثر بر رتبه‌بندی شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران از لحاظ کیفیت افشا و به موقع بودن"، حسابداری مدیریت، 3 (7)، صص 51-63.
بهبهانینیا، پریساسادات، (1396)، "کیفیت گزارشگری مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره بحران مالی جهانی"، راهبرد مدیریت مالی، 5 (18)، صص 75-98.
پیری، پرویز، حمزه دیدار و فاطمه دانشیار، (1393)، "بررسی رابطه کیفیت گزارشگری مالی با نوع اظهار نظر حسابرس در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، پژوهشهای کاربردی در گزارشگری مالی، 3 (5)، صص 47-74.
تاری وردی، یدالله، مهدی مرادزاده فرد و مریم رستمی، (1393)، "تأثیر مدیریت سود بر دقت پیش بینی جریان‌های نقدی عملیاتی آتی"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 6 (21)، صص 141-172.
تهرانی، رضا، قدرت الله طالبنیا و صابر جلیلی، (1385)، "ارزیابی میزان اتکای معامله‌گران بورس اوراق بهادار تهران به اطلاعات حسابداری و غیر حسابداری در تصمیمات سرمایهگذاری"، تحقیقات مالی، 8 (21)، صص 27-46.
ثقفی، علی، قاسم بولو و محمد محمدیان، (1390)، "کیفیت اطلاعات حسابداری، سرمایهگذاری بیش از حد و جریان نقد آزاد"، پیشرفت‌های حسابداری، 3 (2)، صص 37-63.
ثقفی، علی؛ قاسم بولو و محمدمهدی دانا، (1394)، "رابطه کیفیت سود و عدم تقارن اطلاعاتی"، پژوهشهای تجربی حسابداری، 4، 16، صص 1-16.
حساس یگانه، یحیی و اسماعیل توکلنیا، (1400)، "بررسی ارتباط کیفیت گزارشگری مالی و سرمایهگذاری در دارایی‌های ثابت و نقش تعدیلی فرصت‌های رشد"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 13 (49)، صص 97-117.
حقیقت، حمید و احسان رایگان، (1388)، "نقش هموارسازی سود بر محتوای اطلاعاتی سودها در خصوص پیش‌بینی سودهای آتی"، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 16 (1)، صص 33-46.
حیدرپور، فرزانه و معصومه توحیدلو، (1391)، "تأثیر اقلام تعهدی غیرعادی بر گزارشگری حسابرسی"، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 19 (4)، صص 33-51.
دارابی، رویا، حسن چناری بوکت و مرجان محمودی خاتمی، (1395)، "کیفیت افشا و پیامدهای اقتصادی اطلاعات حسابداری"، حسابداری مدیریت، 9 (31)، صص 51-63.
دستگیر، محسن و مجید رستگار پویانی، (1390)، "بررسی رابطه بین کیفیت سود (پایداری سود)، اندازه اقلام تعهدی و بازده سهام با کیفیت اقلام تعهدی"، فصلنامه پژوهشهای حسابداری مالی، 3 (1)، صص 1-20.
رازمنش، فاطمه و ابوذر سوری، (1400)، "کیفیت گزارشگری مالی و کارایی سرمایهگذاری: نقش تعدیلگر مالکیت خانوادگی"، فصلنامه چشم‌انداز حسابداری و مدیریت، دوره 4 (53)، صص 31-47.
سلیمانی امیری، غلامرضا و راضیه حمزی، (1390)، "اثر هموارسازی سود بر اطلاعات نامطمئن، بازده سهام و هزینه سهامداران"، فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 18 (64)، صص 91-112.
سلیمانی دامنه، رضا، منصور مؤمنی، امین مصطفایی و محسن رستمی مال خلیفه، (1396)، "توسعه یک مدل تحلیل پوششی داده‌های شبکهای برای ارزیابی عملکرد بانک‌ها"، چشم‌انداز مدیریت صنعتی، 25، صص 67-89.
صادقی، سیدرسول، محمدحسن ملکی و پیمان متقی، (1397)، "ارائه مدل دو مرحله‌ای پویا برای ارزیابی عملکرد بانک‌های خصوصی با رویکرد تحلیل پوششی دادهها"، فصلنامه پژوهشهای پولی و بانکی، 11 (53)، صص 55-82.
طایفه، سیامک و غلامرضا کردستانی، (1392)، "ویژگی‌های کیفی سود و هزینه سرمایه سهام عادی"، نشریه تحقیقات مالی، 15 (1)، صص 75-94.
فخاری، حسین و یاسر رضایی پیته نوئی، (1396)، "ارائه مدلی برای سنجش محیط اطلاعاتی شرکت"، فصلنامه حسابداری مالی، 9 (33)، صص 121-147.
فخاری، حسین و رسولی شادی، (1392)، "بررسی اثر محافظهکاری و کیفیت اقلام تعهدی بر کارایی سرمایهگذاری"، پژوهش‌هـای تجربـی حسـابداری، 4(2)، صص 81-100.
قائمی، محمدحسین، محمود قیطاسوند و محمود توجکلی، (1382)، "تأثیر هموارسازی سود بر بازده سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 10 (33). صص 131-150.
کرمی، غلامرضا، آمنه بذرافشان و امیر محمدی، (1390)، "بررسی رابطه بین دوره تصدی حسابرس و مدیریت سود"، دانش حسابداری، 2 (4)، صص 65-82.
مرادی، جواد و زهرا زکی زاده، (1393)، "بررسی نقش مدیریت اخلاقی، عملکرد حسابرسی داخلی و گرایش‌های اخلاقی بر عملکرد حسابداری و گزارشگری مالی"، دانش حسابداری، 5 (18)، صص 141-163.
مشایخ، شهناز و تامیلا اعیادی احسن، (1394)، "نوسان‌پذیری سود و پیش بینی سود"، پژوهشهای حسابداری مالی، 7 (3)، صص 61-74.
مقدم، عبدالکریم، محمد حلاج و احمد شریفی، (1394)، "تاثیر عدم تقارن اطلاعاتی بر رابطه کیفیت سود و هزینه سهام عادی: بورس اوراق بهادار تهران"، پژوهشهای حسابداری مالی، 7، 4 (26)، صص 57-72.
نادری، علی، محسن دستگیر و فرزاد کریمی، (1400)، "تأثیر چرخه عمر و اختیار توسعه بر نقش تعدیل‌کننده کیفیت گزارشگری مالی در بهبود تأثیر محدودکننده سیاست تقسیم سود"، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 13 (50)، صص 55-82.
نوروش، ایرج، ابوالفضل مؤمنی یانسری و مهدی صفری گرایلی، (1394)، "کیفیت سود و ارزش شرکت: شواهدی از شرکت‌های ایرانی"، پژوهشهای حسابداری مالی، 7، 4 (26)، صص 1-18.
نیکومرام، هاشم و یونس بادآور نهندی، (1388)، "تبیین و ارائه الگویی برای تعیین و ارزیابی عوامل مؤثر بر انتخاب کیفیت گزارشگری مالی در ایران"، فراسوی مدیریت، 2 (8)، صص 141-187.
نیکومرام، هاشم، مهدی تقوی و حمید احمدزاده، (1393)، "پیامدهای اقتصادی کیفیت اطلاعات حسابداری با تمرکز بر متغیر پایداری سود"، فصلنامه حسابداری مدیریت، 7 (21)، صص 1-15.
نیکخواهآزاد، علی (مترجم) (1379)، "بیانیه مفاهیم بنیادی حسابرسی"، چاپ دوم، تهران، سازمان حسابرسی.
وحدانی، محمد و جواد محمدی مهر، (1399)، "تأثیر ویژگی‌های هیأت مدیره بر آگاهی‌دهندگی سود با در نظر گرفتن نقش تعدیل‌کنندگی گرایش احساسی سرمایه‌گذاران"، راهبرد مدیریت مالی، 8 (3)، صص 87-118.
یوسفی اصل، فرزانه، مهناز ملانظری و غلامرضا سلیمانی امیری، (1393)، "تبیین مدل شفافیت گزارشگری مالی"، پژوهشهای تجربی حسابداری، 4 (14)، صص 1-38.
Afleck-Graves J, Callahan CM, Chipalkatti N (2002), “Earnings Predictability, Information Asymmetry, and Market Liquidity”, Journal of Accounting Research, 40(3), PP. 561-83.
Akeju, J.B. and Babatunde, A.A. (2017), “Corporate Governance and Financial Reporting Quality in Nigeria”, International Journal of Information Research and Review, 4(2), PP. 3749-3753.
Al-Dmour, A. H.; Abbod, M. & Al-Qadi, N.S. (2018), “The Impact of the Quality of Financial Reporting on Non-financial Business Performance and the Role of Organizations Demographic' Attributes (Type, Size and Exprience)”, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 22 (1), PP. 1-18.
Amiram, D and Owens, E. L. (2011), “Earning Smoothness and Cost of Debt Rochester”, NY, Simon Graduate School of Business, Univ. of Rochester
Barth E.Mary, Yaniv Konchitchki, Wayne R. Landsman. (2013), “Cost of Capital and Earnings Transparency”, Journal of Accounting and Economics, 55 (2-3), PP. 206- 224.
Barth, M. E; Cram, D. P. & Nelson, K. K. (2001), “Accruals And The Prediction Of Future Cash Flows”, The Accounting Review, 76 (1), PP. 27-58.
BeestFerdy Van, Geert Braam, Suzanne Boelens. (2009), “Quality of Financial Reporting: Measuring Qualitative Characteristics”, Working paper, Institute for Management Research.
Beyer, A., Cohen, D. A., Lys, T. Z., & Walther, B. R. (2010), “The Financial Reporting Environment: Review of the Recent Literature”, Journal of Accounting and Economics, 50(2–3), PP. 296–343.
Bhattacharya, U., H. Daouk, and M. Welker. (2003), “The World Pricing of Earnings Opacity”, The Accounting Review, 78, PP. 641–678.
Biddle, G. and Hilary, G. (2006), “Accounting Quality and Firm-level Capital Investment”, The Accounting Review, 81, PP. 963-982.
Biddle, G. C.; Hilary, G. and Rodrig, S. Verdi. (2009), “How Does Financial Reporting Quality Relate to Investment Efficiency?”, Journal of Accounting and Economics, 48 (2/3), PP. 112-131.
Brian, T. & Carl, W. & Jonathan, D.S. (2011), “Auditing”, A Journal of Practice & Theory, 30(3), PP. 25- 46.
Bushman, R. and. Smith, A. J. (2001), “Financial Accounting Information and Corporate Governance”, Journal of Accounting Economics, 32, PP. 237-333.
Bushman, R.M., Piotroski, J.D. and Smith, A.J. (2004), “What Determines Corporate Transparency?”, Journal of Accounting Research, 42 (2), PP. 207-252.
Butler, M. Andrew j. &Willenborg, M. (2004), “An Empirical Analysis of Auditor Reporting and Its Association with Ahnormalaccruals”, journal of Accounting and Economics, 37, PP. 139-160.
Chan-Jane, L., Tawei, W. & Chae-Jung, P. (2015), “Financial Reporting Quality and Investment Decisions for Family Firms”, Asia Pacific Journal of Management, PP. 1-34.
Chin Ying, C., Chan-Jane, L & Yu-Chen, L.(2008), “Audit Partner Tenure, Audit Firm Tenure and Discretionary Accruals: Does Long Auditor Tenure Impair Earnings Quality?”, Contemporary Accounting Research, 25(2), PP. 415-435.
Chung, K.H. and Pruitt, S.W. (1994), “A Simple Approximation of Tobin’s Q”, Financial Management, 23 (3), PP. 70–74.
Clarkson, P. M., Fang, X., Li, Y., & Richardson, G. (2013), “The Relevance of Environmental Disclosures: Are such Disclosures Incrementally Informative?”, Journal of Accounting and Public Policy, 32(5), PP. 410–431
Colin, C &Guoli, W. (2014), “Earnings Volatility and Earnings Prediction: Analysis and UK Evidence”, Journal of Business Finance & Accounting, 41 (1), PP. 53-73.
Dashtbayaz, M. L., Hedayatipour, M. and Molavi, M. (2018), “The Relationship between Financial Reporting Quality and Corporate Performance: Evidence from Iran”, Iranian Journal of Accounting, Auditing and Finance, 2 (2), PP. 13-30.
DeBoskey, D.G., Gillett, P.R. (2013), “The Impact of Multi-dimensional Corporate Transparency on us Firms’ Credit Ratings and Cost of Capital”, Rev Quant Finan Acc 40, PP. 101–134.
Dechow, P.M., Ge, W. &Schrand, C. (2010), “Understanding Earnings Quality: A Review of the Proxies, Their Determinants and Their Consequences”, Journal of Accounting and Economics, 50(2-3), PP. 344-401.
Deegan C (2004), “Financial Accounting Theory”, McGraw Hill publication.
Dichev, I. D. and Tang V.W. (2009), “Earning Volatility and Earning Predictability”, Journal of Accounting and Economics, 47(1-2), PP. 60-81.
Dichev, I. D. and Tang, V. W. (2008), “Maching and tha Changing Properties of Accounting”, Journal of Accounting & Economics, 35, PP. 15-42.
Easley, D., and M. O’Hara. (2004), “Information and the Cost of Capital”, Journal of Finance, 59, PP. 1553– 1583.
Easton, P. (2004), “PE Ratios, PEG Ratios, and Estimating the Implied Expected Rate of Return on Equity Capital”, Accounting Review, 79 (1), PP. 73–95
Elzahar, H., Hussainey, Kh.,Mazzi, F., Tsalavoutas, I., (2015), “Economic Consequences of Key Performance Indicators' Disclosure Quality”, International Review of Financial Analysis 39, PP. 96-112.
Feltham, G. and Ohlson, J. (1995), “Valuation and Clean Surplus Accounting for Operating and Financial Activities”, Contemporary Accounting Research, 11 (2), PP. 689-731.
Francis, J., R. LaFond, P. Olsson, and K. Schipper. (2004), “Cost of Equity and Earnings Attributes”, The Accounting Review, 79, PP. 967–1010
Fung, B. (2014), “The Demand and Need for Transparency and Disclosure in Corporate Governance”, Universal Journal of Management, 2(2), PP. 72-80.
Gaio, C., and Raposo, C. (2011), “Earnings Quality and Firm Valuation: International Evidence”, Accounting and Finance, 51, PP. 467–499.
Hansen Bowe, Grace Pownall, Rachna Prakash, Maria Vulcheva. (2011), “Relaxing The Reconciliation Requirement in non- U. S Firms SEC Filing: Changes in GAAP”, Earnings Attributes and Earnings Informativeness, Online
Hassan, O., Romilly, P., Giorgioni, G., & Power, D. (2009), “The Value Relevance of Disclosure: Evidence from the Emerging Capital Market of Egypt”, The International Journal of Accounting, 44(1), PP. 79–102.
Hope, O. Wayne &Dushyantkumar, V. (2013), “Financial Reporting Quality of U.S”, Private and Public Firms.Online, <http://www.ssrn.com.>
Howieson B (1996), “Whither Financial Accounting Research; a Modern- day bo-peep?”, Australian Accounting Review 6(1), PP. 29-36.
Imhoff EA (2003), “Accounting Quality, Auditing, and Corporate Governance”, Accounting Horizon 17, PP. 117-28.
Jaballah, E., Yousfi, W. & Ali, Z.M. (2014), “Quality of Financial Reports: Evidence from the Tunisian Firms”, E3 Journal of Business Management and Economics, 5(2), PP. 30-38.
Kohlbeck, Mark J. and Warfield, Terry D., (2008),T”he Effects of Accounting Standard Setting on Accounting Quality”. Online,
Kothari, S. P., Li, X., & Short, J. E. (2009), “The Effect of Disclosures by Management, Analysts, and Financial Press on Cost of Capital, Return Volatility, and Analyst Forecasts: A Study Using Content Analysis”, The Accounting Review, 84(5), PP. 1639–1670.
Lambert, R.; Leuz, C. and Verrecchia, R. (2005), “Accounting Information, Disclosure, and the Cost of Capital”, Journal of Accounting Research, 45 (2), PP. 385-420.
Lang, M. , M. Maffett. (2011), “Transparency and Liquidity Uncertainty in Crisis Periods”, Journal of Accounting and Economics, 52, PP. 101–125
Leuz, C., and R. Verrecchia. (2004), “Firms’ Capital Allocation Choices, Information Quality, and The Cost of Capital”, Working Paper (University of Pennsylvania).
Mahboud, R. (2017), “Main Determinants of Financial Reporting Quality in the Lebanese Banking Sector”, European Research Studies Journal, XX (4B), PP. 706-726.
McNichols, M. (2002), “Discussion of the Quality of Accruals and Earnings: the Role of Accrual Estimation Errors”, The Accounting Review, 77 (1), PP. 61-69.
McNichols, M. (2002), “Research Design Issues in Earnings Management Studies”, Journal of Accounting and Public Policy. 19 (4-5), PP. 313-345.
Mouselli, Solaiman. Jaafar, Aziz. (2009), “Is Accruals Quality Priced in UK?”, Online,
Mouselli,S., Jaafar,A&Hussainey,K. (2012), “Accruals Quality Vis-à-vis Disclosure Quality: Substitutes or Complements?”, The British Accounting Review, 44, PP. 36-46.
Nwaobia, A.N., Kwarbai, J.D., Kwarbai, J.D. &Ajibade, A.T. (2016), “Financial Reporting Quality on Investors Decisions”, International Journal of Economics and Financial Research, 2(7), PP. 140-147.
Pincus M (1983), “Information Characteristics of Earnings Announcements and Stock Market Behavior”, The Accounting Review 21, PP. 155-83.
Pitenoei, Y. R., Gerayli, M. S. and Abdollahi, A. (2021), “Financial Reporting Quality and Firms’ Information Environment: a Case of Iranian Firms”, International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management, 14 (3), PP. 541-560.
Protti, P. &Wagenhofer, A. (2014), “Earnings Quality Measure and Excess Returns”, Jornal of Beasiness Finance & Accounting. 41(5), PP. 545-571.
Seyed, M.M. (2014), “The Relationship between Financial Reporting Quality and Investment Efficiency in Tehran Stock Exchange”, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 4(6), PP. 104-130.
Tavassoli, M. &Farzipoor Saen, R. (2019), “Predicting Group Membership of Sustainable Suppliers Via Data Envelopment Analysis and Discriminant Analysis”, Sustainable Production and Consumption, 18, PP. 41-52.
Umobong, A. & Dike, A. (2015), “IFRS Adoption and Accounting Quality of Quoted Manufacturing Firms in Nigeria: A Cross Sectional Study of Brewery and Cement Manufacturing Firms”, European Journal of Accounting, Auditing and Finance Research, 3(8), PP. 70-85.
Verdi, R. (2006), “Financial Reporting Quality and Investment Efficiency”, Online,
Verrest, A.(2009), “What Determines Change in Financial Reporting Quality?”, Job Market Paper.Online <http://www.ssrn.com.>
Visvanathan, G. (2012), “An Empirical Investigation of "Closeness to Cash" as a Determinant of Earnings Response Coefficients, Accounting and Business Research”, 36 (2), PP. 109-120.
Wacker, J. G. (1998), “A Definition of Theory: Research Guidelines for different Theory-building Research Methods in Operations Management”, Journal of Operations Management, 16(4), PP. 361-385.
Wanke P., Abul Kalam Azad M., Emrouznejad A. & Antunes J. (2019), “A Dynamic Network DEA Model for Accounting and Financial Indicators: A Case of Efficiency in MENA Banking”, International Review of Economics and Finance, doi:https://doi.org/10.1016/j.iref.2019.01.004.
Watts Ross & Zimmerman Jerold, (1986), “Positive Accounting Theory”, New Jersy, prentice-Hall, Englewood Cliffs,
WesterholmMikko. (2011), “On the Pricing Effects of Earnings Quality”, online, <http://epub.lib.aalto.fi/en/ethesis/>
Yang, J., and Jiang, Y. (2008), “Accounting Information Quality, Free Cash Flow and Overinvestment: A Chinese Study”, The Business Review, 11 (1), PP. 159-166.
