نقش و جایگاه حقوق بشر به‌عنوان قدرت نرم در سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا

الموضوعات :

لیلا رئیسی ¹ (استادیار حقوق بین الملل عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان)
مریم درخشنده ² (دانشجوی دکترا و مدرس مدعو دانشگاه پیام نور)

تاريخ الإرسال : 29 الخميس , جمادى الثانية, 1437 تاريخ التأكيد : 29 الخميس , جمادى الثانية, 1437 تاريخ الإصدار : 11 الأحد , جمادى الثانية, 1437

الکلمات المفتاحية: قدرت نرم, خاورمیانه, حقوق بشر, سیاست خارجی آمریکا,

ملخص المقالة :

تحولات نظام بین‌الملل در دوران اخیر، گسترش جایگاه حقوق بشر و تغییر ماهیت این حقوق را از مسئله‌ای فکری و ذهنی به رویکردی حیاتی و استراتژیک که با حیات سیاسی کشورها پیوند‌داشته را نشان می‌دهد. امروزه شاهد تعمیق جایگاه حقوق‌بشر در سیاست خارجی کشورها در معنای عمودی و به‌تبع آن، تحول حاکمیت مطلق دولت‌ها و تبلور آن در معنای مسئولیت دولت هستیم. مضامین و آموزه‌های لیبرالیستی که ریشه در سنت‌ها و ارزش‌های آمریکا دارد، حقوق بشر را به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم در سیاست خارجی این کشور نهادینه ساخته است. با این رویکرد در تحلیل سیاست خارجی آمریکا بر مبنای قدرت نرم، خاورمیانه در صدر سیاست خارجی حقوق بشری این کشور قرار می‌گیرد. تاریخچه خاورمیانه نیز با وجود داشتن تمدن،کانون گفتمان‌های متنوع فرهنگی و دینی بودن، به‌علت استبداد سیاسی و استعمار خارجی بر پیکره جامعه انسانی منطقه در رعایت‌نکردن حقوق بشر زخمی برجای گذاشته است که این مسئله دستاویز مناسبی برای اعمال فشار قدرت‌های بزرگ بر این منطقه شده است. در این زمینه، خاورمیانه به‌عنوان مخاطب اصلی سیاست حقوق بشری آمریکا در قالب سنت ویلسونیسم با رویکرد لیبرالی مطرح و به‌کارگیری قدرت نرم در چارچوب دیپلماسی عمومی به‌عنوان اصل سامان‌دهنده سیاست خارجی ایالات ‌متحده صورت‌بندی شده است.

المصادر:

منابع:

اندرولینکلیتر (1385)، صلح لیبرالی، ترجمه: علیرضا طیب، تهران،  دفترمطالعات سیاسی و بین المللی

ابوالفضل امیری (1387)، تهدید نرم: تهاجم فرهنگی،ناتوی فرهنگی، تهران، انتشارات پگاه

بوزان، باری (1389)، مردم دولت ها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران.

بیلیس، جان و اسمیت استیو (1383)، جهانی شدن سیاست؛ روابط بین الملل در عصر نوین (موضوعات بین المللی در عصر آینده)، ج دوم، ترجمه ابوالقاسم راه چمنی و دیگران، تهران، مؤسسه مطالعات ابرار معاصر

پاتریک کالاهان (1387)، منطق سیاست خارجی آمریکا: نظریه های نقش جهانی آمریکا، ترجمه داود غرایاق زندی، محمود یزدان فام و نادرپورآخوندی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

پای، لوسین دبلیو. و دیگران (1380) بحران ها وتوالی ها در توسعه سیاسی، ترجمه غلامرضا خواجه سروی، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی

تاموشات، کریستین (1391)، حقوق بشر، ترجمه حسین شریفی طرازکوهی، نشر میزان

ذاکریان، مهدی (1383)، حقوق بشر و خاورمیانه، مرکز پژوهشهای علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه

سلیمانی پورلک، فاطمه (1389)، قدرت نرم در استراتژی خاورمیانه ای آمریکا، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی

شفیعی، نوذر (1391)، رابطه حقوق بشر و صلح، پژوهشگاه مطالعات راهبردی

قوام، عبدالعلی (1392) اصول سیاست خارجی و سیاست بین الملل، انتشارات سمت

کلگی، چارلز دبلیو ، اوجین آر.ویتکف (1384)، سیاست خارجی آمریکا؛ الگوها و روندها، ترجمه اصغر دستمالچی، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی

میشل کاکس، ایندرجیت پارمرو(1391)، قدرت نرم و سیاست خارجی آمریکا، ترجمه جواد علی پور، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق.

نای، جوزف(1387)، قدرت نرم ترجمه سید محسن روحانی، مهدی ذوالفقاری، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق.

نای، جوزف(1387)، قدرت در عصر اطلاعات؛ از واقع گرایی تا جهانی شدن، ترجمه دکتر سعید میر ترابی، تهران،  انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی

هالستی، کی جی(1383)، مبانی تحلیل سیاست بین الملل، ترجمه بهرام مستقیمی و مسعود طارم سری، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.

آقایی، سید داوود رضا براتی(1389)، "تاملی بر سیاست حقوق بشری آمریکا"، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، ش 1

اکونومیست(1997)، ترجمه زارعی طوسی، ش. 15.

رضائی نژاد، ایرج (1383)، "حقوق بشر و حاکمیت دولتها: نگرشی تحلیلی بر پایه اسناد بین المللی"، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، ش. 206-  205

رنجبریان، امیرحسین فریبا نواب دانشمند (1387)، "بررسی تاثیر آموزش حقوق بشر بر صلح و توسعه"، اندیشه های حقوق خصوصی، سال پنجم، شماره 12.

سجادپور، محمد کاظم فاطمه محمدی(1391)، "حقوق بشر و سیاست خارجی؛ چارچوب ها ی مغهومی و عملیاتی"، فصلنامه راهبرد، ش63 .

هادیان، ناصر و افسانه احدی (1388)، "جایگاه مفهومی دیپلماسی عمومی"، فصلنامه بین المللی روابط خارجی، سال اول، شماره سوم. 

Baehr, Peter R. and Monique Castermans-Holleman (2004), The Role of Human Rights in Foriegn Policy, Palgrave Macmillan.

Ellsworth, Robert & Andrew Goodpaster, Rita Hauser (2000), Americans National Interest the Commission on Americas Nation Interest, Belfer Center.

Forysth, David P. (2000), Human Rights and Comparative Foreign Policy Foundations of Peace, Paris: United Nations University.

Lepard, Brian D. (2008), Balancing Human Rights and State Sovereignty in a Multicultural World, Belfer Center for Science and International Affairs.

Xharra Baher and Martin Wahlish (2012), Beyond Remittance Public Diplomacy and Kosovo's Diaspora, Club Politics the Jashteme.

Nye, Joseph (2004), Soft Power: The Means to Success in World Politics, New York: Public Affairs.

Dietrich, John W. (2006), “US Human Rights policy in the post-cold war Era”, Political Science Quarterly, Volume 121.

Honghua, Men (2001), “Cultural Values in Americans Diplomacy”, Foreign Affairs Journal, No.61.

Freeman, John W. (2011), “The Mess in the Middle East”, Middle East Policy, Vol.Xvlll, No.4.

Nye, Joseph (2004), “Soft Power and American Foreign policy”, Political Science Quarterly, Vol.119, Number 2.

Nye, Joseph (2004), “The Decline of Americans Soft Power”, Foreign Affairs, Volume 83, No. 3.