جهانی شدن و هویت ملی ایران
الموضوعات :سید محمدرضا موسوی 1 , سید مصطفی ابطحی 2 , مسعود مطلبی 3 , بهرام بیات 4
1 - دانشجوی دکتری تخصصی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران
3 - استادیار گروه علوم سیاسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران
4 - استاد گروه امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: جهانی شدن, هویت ملی, فرهنگ, ایران,
ملخص المقالة :
امروزه مساله پیچیده هویت با ورود به دنیای مدرن و سر برآوردن هویت های تازه و خدشه دار شدن هویت های پیشین، به یکی از مشغله ها و دغدغه های فکری متفکرین سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و دولت مردان تبدیل شده است. می توان گفت که فرایند جهانی شدن با رهاکردن فضا و زمان از قید مکان و نسبی کردن فرهنگ ها و مرجع های اجتماعی، هویت سازی و معنایابی به شیوه سنتی را بسیار دشوار و حتی ناممکن می کند. بنابراین نوعی بحران فراگیر و فزاینده هویت و معنا جوامع مختلف جهان را فرا می گیرد که به صورت هایی گوناگون در تصورها و احساسات افراد و گروه های مختلف بازتاب پیدا می کند. این پژوهش طرح این سوال که جهانی شدن سیاست چه تاثیری بر فرهنگ و هویت ملی ایران داشته است، این پاسخ را مطرح نموده است که ایران با توجه به شرایط خاص فرهنگی، ماهیت نظام سیاسی و انباشته های تاریخی خود نیازمند فهم دقیق و علمی پدیده جهانی شدن و سپس طراحی کلان فکری و عملی در انطباق (و یا عدم انطباق) با این مفهوم فراگیر می باشد.
- ابوالحسنی، سید رحیم (1387). «مؤلفههای هویت ملی با رویکردی پژوهشی»، فصلنامه سیاست، دوره 38، شماره 4، زمستان.
- احمدی، حمید (1390). بنیادهای هویت ملی ایرانی چهارچوب نظری هویت ملی شهروند محور، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
- احمدیان، قدرت (1380). جهانی شدن و اقتصاد سیاسی ایران، پایان نامه دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
- ازغندی، علیرضا (1384). تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران، تهران: سمت
- آل سید غفور، محمدتقی، زهیری، علیرضا (1395). «سیاست هویت و جنبشهای اجتماعی جدید»، مجله علوم سیاسی، سال 19، شماره 74.
- بابایی زارچ، علیمحمد (1383). امت و ملت در اندیشه امام خمینی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- براتعلی پور، مهدی (1393). «درآمدی بر سیاست هویتی در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، سال 2، شماره 7.
- بروجردی، مهرزاد (1379). روشنفکران ایرانی و غرب، ترجمه جمشید شیرزادی، تهران: فروزان روز.
- پارمنته، لین (1386). «هویت ملی در جهان متغیر: دیدگاههای مختلف در آموزش و پرورش»، ترجمه آمنه تبریزی، پژوهشنامه تنوع فرهنگی و همبستگی ملی، سال 3، شماره 8، صص 161-181.
- پوراحمدی، حسین (1387). انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی در فرایند جهانی شدن، تهران: سمت.
- جوادی ارجمندی، محمدجعفر و چابکی، ام البنین (1389). «هویت و شاخص های سیاست خارجی جمهوری اسلامی»، فصلنامه سیاست، دوره 4، شماره 1.
- چهرآزاد، سعید؛ ازغندی، علیرضا؛ طاهری، ابوالقاسم و احمدی، حمید (1397). «بازنمایی نشانگان هویت ملی در تکوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 7، شماره 26، پاییز.
- چهرآزاد، سعید (1397). «سه انگاره های هویت ملی و برساخت "ایرانیت" در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران(1392-1384)»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 7، شماره 27، زمستان.
- حاجیانی، ابراهیم (1379). «تحلیل جامعه شناختی هویت ملی در ایران و طرح چند فرضیه»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 5.
- حاجیانی، ابراهیم (1393). رهیافتهایی بر گفتمان اعتدال، تهران: نشر نگاه معاصر.
- حضرتی، حسن؛ قربانی، حسینعلی (1396). «تأثیر ایدئولوژی پهلوی بر رشد اسلام سیاسی (مطالعه نقش مطبوعات کیهان و اطلاعات 1340 - 1357)»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 6، شماره 20، بهار.
- حیدری، مهدیه (1398). «نقد درون پارادایمی و برون پارادایمی بر تئوری نئورئالیسم والتز»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 3، شماره 9، تابستان.
- خانجانی، قاسم (1398). «راه های مقابله با نفوذ فکری و فرهنگی در اندیشه رهبر معظم انقلاب اسلامی آیت الله خامنه ای(مد ظله العالی)»، دوفصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 9، شماره 1، بهار و تابستان.
- خسروی، علیرضا (1391). دین، انقلاب اسلامی و هویت، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
- خسروی زارگز، مسلم؛ بخشی، سمیه (1396). «بازیابی پیکره فرهنگ در اندیشه مقام معظم رهبری»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 6، شماره 21، تابستان.
- دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال و پیمان وهاب پور (1391). امنیت هستی شناختی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوهشکده راهبردی.
- روپسینگه، کومار (1379). مدرنیزاسیون و خشونت، ترجمه اصغر افتخاری، تهران: سفیر.
- زیبایی نژاد، مریم (1398). «احیای انگارههای مهم هویتی در پرتو انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29، تابستان.
- سازگار، محمدحسین (1381). «اسلامگرایی»، مجله بازتاب اندیشه، شماره 28.
- سریع القلم، محمد (1384). ایران و جهانی شدن: چالش ها و راه حل ها، مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک.
- سلطانی نزاد، احمد؛ جمشیدی، محمد حسین و شامیری، افشین (1396). «نقش فن آوری اطلاعات بر تحول مفهوم هویت ملی»، دوفصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 7، شماره 2، پاییز و زمستان.
- شهرام نیا، امیر مسعود و نظیفی نائینی، نازنین (1392). «تعامل و تقابل ملیگرایی و اسلامگرایی در ایران پس از انقلاب اسلامی»، فصلنامه پژوهشهای راهبردی سیاست، سال دوم، شماره 5.
- شیخ الاسلامی، محمدحسن؛ رحیمی، مختار و قاسمی فرد، علی (1396). «فضای گفتمانی، آرمان ایرانی و حاکمیت آن بر گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه خاورمیانه»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 1، شماره 1، تابستان.
- صنیع اجلال، مریم (1384). درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، تهران: موسسه مطالعات ملی.
- طاهری، ابوالقاسم، کریمی فرد، حسین (1391). «هویت ملی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات روابط بینالملل، دوره 5، شماره 18.
- عباسی قادری، مجتبی. و مرتضی خلیلی کاشانی (1390). تأثیر اینترنت بر هویت ملی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- قهرمان پور، رحمان (1394). هویت و سیاست خارجی در ایران و خاورمیانه، تهران: روزنه.
- قهرمانی نژاد شایق، بهاالدین؛ بلباسی، میثم (1396). «انقلاب اسلامی به مثابۀ هویت جدید در عصر غلبه غرب و شرق»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 6، شماره 20، بهار.
- قیصری، نوراله (1386). گفتارهایی در نسبت روشنفکران ایرانی و هویت، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
- کریمی فرد، حسین (1388). «تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس مؤلفههای هویت ملی»، فصلنامه تحقیقات سیاسی بینالمللی، سال 1، شماره 2.
- گل محمدی، احمد (1381). جهانی شدن، فرهنگ، هویت، تهران: نشر نی.
- مرشدی زاد، علی (1379). نگرش نخبگان آذری نسبت به هویت ملی و منطقهای، پایاننامه دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران.
- معمار، رحمتالله (1378). سنجش گرایش به هویت تاریخی، تهران: اداره کل مطالعات مرکز تحقیقات و سنجش برنامهای سازمان صداوسیما.
- میرمحمدی، داوود (1383). گفتارهایی درباره هویت ملی در ایران، تهران: موسسه مطالعات ملی.
- نظری قره چماق، محمد کاظم (1397). «بررسی شگردهای واژهسازی در نامها و نشانیهای کتاب فرهنگ جبهه از منظر فرمالیسم»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، دوره 4، شماره 3، پاییز.
- یاقوتی، محمدمهدی (1390). «تحلیل سیاست خارجی و هویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست خارجی، سال 25، شماره 1.
- یوسفی، علی (1379). «فرهنگ و هویت ایرانی، فرصتها و چالشها(میزگرد)»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 4.
- Atacan, F (2005). "Explaning Religions politics at the crossroad, AKP-SP, Twrkish studies
- Roberto (2016). Neolberal Authar itrianism, passive Revolation, Departmem of londos
- Bakash, Shaul (1998). "Iran since the Guigwar", in the Middle and the Peace
- Process:The impact of osolo Aecords, university of florida
- Caninghum, Frank (2002). Theories of Democracy: A Critical Introduction.
- Psycology Public Press, 2002.
- Cholte, Cies (2000). Globalization: Acritical Introduction, London, Plagrave
- Macmillan
- Clark, John (1997). The Consequences of Modernity, Cambridge Politics Press,
- Verkuyten, maykel (2005). the social psychology of ethnic identity, psychology press, hove and New York.