سیاست خاورمیانه‌ای ترامپ؛ مطالعه موردی بحران سوریه و حمله موشکی امریکا
الموضوعات :
1 - عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: بحران سوریه, قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای, شخصیت ترامپ, حمله موشکی,
ملخص المقالة :
چکیده سیاست خاورمیانه ای امریکا در دوره یک ساله ترامپ باعث انتقاد زیادی شده است. سیاست های نژادپرستانه، خارج کردن امریکا از پیمان پاریس، حمله موشکی به پایگاه هوایی سوریه، تهدید به خارج شدن از برجام، انتقال سفارت امریکا به بیت‌المقدس و غیره همگی نشان از سیاست خارجی متفاوت ترامپ با سلفش (اوباما) دارد. بخشی از سیاست خارجی ترامپ، ناشی از رفتار غیر معمول شخصیتی وی می باشد. بحران سوریه و نقش قدرت های منطقه ای و فرامنطقه‌ای (به خصوص امریکا) در آن باعث گردیده تا این بحران به یکی از طولانی ترین و پیچیده ترین بحران های ناحیه خاورمیانه تیدیل و پایان یافتن آن با مشکل مواجه گردد. با گذشت شش سال از شروع ناآرامی ها در سوریه و عدم دستیابی به یک پیروزی قاطع از جانب هر یک از طرفین، نگاه ها به تدریج بسمت مذاکرات سوق داده شد. هرچندگفتگوها به موفقیت نیانجامید ولی برای طرفین درگیر، امید مذاکرات بیشتر برای حل بحران از دست نرفته بود. حمله شیمیایی در خان شیخون و متعاقب آن تصمیم یک جانبه دولت ترامپ در بمباران موشکی پایگاه هوایی الشعیرات و حمایت از کردهای سوریه برای ایجاد یک منطقه امن باعث گردید تا گروه‌های مسلح مبارز به حمایت نظامی امریکا امیدوارتر و تمایل کمتری به گفتگوی صلح نشان دهند. پرسش اصلی در مقاله حاضر این است که چرا دولت جدید امریکا در بحران سوریه تغییر تاکتیک داد؟ در پاسخ ﺳﺆال فرضیه اینگونه مطرح است که زندگی سیاستمداران، تحصیلات، سوابق سیاسی، تجارب تعیین‌کننده زندگی اجتماعی و سلامت جسم و روان آنها در تصمیم‌های شخصی و گروهی آنها ﻣﺆثر می باشد. ترامپ با تغییر مواضع خود سعی می نماید تا با افزایش نفوذ اقتصادی و همزمان با تهدید نظامی در خاورمیانه دوران یکه‌تازی امریکا را در برخی از مناطق آشفته جهان مانند ناحیه خاورمیانه مجدداً احیا کند.
منابع:
- اسماعیلی، علی؛ نیکو، حمید و گل محمدی، مهدی. (1391). مبانی، زمینه‌ها و پیامدهای ژئوپلیتیک بیداری اسلامی. تهران: انتشارات سوره مهر.
- امیرعبداللهیان، حسین. (1392). ناکارآمدی طرح خاورمیانه بزرگ در خیزش بیداری اسلامی. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
- برچر، مایکل. (1382). بحران در سیاست جهان، ظهور و سقوط بحران‌ها. ترجمه میر فردین قریشی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- دوئرتی، جمیز و فالتزگراف، رابرت. (1372). نظریه های متعارض در روابط بین الملل. ترجمه علیرضا طیب و وحید بزرگی. تهران: نشر قومس.
- سیف اده، سید حسین. (1372). نظریههای در روابط بین‌الملل. تهران: نشر سفیر.
- فرازمند، محمد. (1388). ایران و مناسبات جدید قدرت در خاورمیانه، ایران و اعراب. تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک.
- کاظمی، علی اصغر. (1372). روابط بین‌الملل در تئوری و در عمل. تهران: نشر قومس.
- واعظی، محمود. (1390). بحران‌های سیاسی و جنبش‌های اجتماعی در خاورمیانه: نظریه‌ها و روندها. تهران: وزارت امور خارجه، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
- هالستی، کالوی یاکو. (1388). مبانی تحلیل سیاست بین الملل، ترجمه بهرام مستقیمی و مسعود طارم سری. تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
- ترابی، قاسم. (1391). «رقابت‌های منطقه‌ای و جهانی در تحولات جهان عرب». پژوهشنامه دفاع مقدس، سال اول، شماره 2.
- ساجدی، امیر، (1392). «بحران سوریه و دخالت قدرت های بیگانه». پژوهشنامه روابط بین‌الملل. سال ششم، شماره 24.
- سهرابی، محمد. (1393). «سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه». پژوهشنامه روابط بین‌الملل. سال هفتم، شماره 25.
- فیروزآبادی، سیدجلال دهقانی و فرازی، مهدی. (1391). «بیداری اسلامی و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه علمی - پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی. سال نهم، شماره 28.
- کدیور، محمد علی. (1384). «زمینه لیبرالیسم و محافظه کاری در اندیشه توماس هابز». اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره 5 و 6.
- نیاکویی، امیر و بهمنش، حسین. (1391). «بازیگران معارض در سوریه: اهداف و رویکردها». فصلنامه روابط خارجی. سال چهارم، شماره چهارم.
- Sajedi, Amir. (1993). “Iran’s Relations with Saudi Arabia”. Indian Quarterly, A journal of International Affairs, Vol. XLIX (1 & 2).
- Filhins, Dexter. (2016). “Trump and Syria”. available at: www.newyorker.com/news/news-desk/president-trumps-policy-
- Beauchamp, Zack. (2017). “Trump’s response to an atrocity in Syria: talk tough and blame Obama”. available at:www.vox.com/world/2017/4/5/15189820/trump-response-atrocit
- Miller, Paul D. (2017) “With Syria chemical attack, another Obama foreign policy deal fails hard”. available at: http://thehill.com/blogs/pundits-blog/foreignpolicy/328654 -after.
_||_