بررسی جایگاه پهپاد در حقوق بین‌الملل
الموضوعات :هادی آجیلی 1 , سید محسن سجادی 2 , منیره کرمی 3
1 - استادیار روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته دیپلماسی صلح و امنیت دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: حقوق بین الملل, هواپیمای بدون سرنشین, پهپاد, حقوق بشردوستانه بین الملل, معاهده شیکاگو, رژیم های چند جانبه کنترل صادرات,
ملخص المقالة :
چکیده فناوری های نوین و از جمله آنها پهپادها و سلاح های خودکار و خودگردان همیشه مورد بحث بوده است که کاربرد و استفاده آنها تابع کدام یک از قواعد حقوق بین الملل می باشد و آیا اصلا حقوق بین الملل کنونی توانایی پاسخ دهی به پیشرفت های علمی و نظامی و فناوری های نوین را دارا می باشد. این پژوهش بر این فرض استوار است و در پی بیان این موضوع است که فناوری های نوین همانند پهپادها تابع حقوق بین الملل بوده و نیازی به وضع و قانون گذاری جدید در این زمینه نمی باشد. این پژوهش پهپادها را در سه سطح حقوق بین الملل هوایی و معاهده شیکاگو، حقوق بشردوستانه بین الملل و قواعد مهم این حقوق و رژیم های چندجانبه کنترل صادرات مورد بررسی قرار داده و جایگاه پهپادها در هر کدام از این سه حوزه چگونه بوده است و نتیجه گیری نموده است که حقوق بین الملل کنونی توانایی نظارت و پیاده سازی بر پهپادها با قواعد کنونی در حوزه های سه گانه مورد اشاره را دارد.
- جباری، منصور (1381). حقوق بین‌الملل هوایی. تبریز: انتشارات فروزش.
- هنکرتز، ژان ماری، دوسوالدبک، لوئیس (1391). حقوق بین‌المللی بشردوستانه عرفی، جلد اول قواعد، - کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، ترجمه: دفتر امور بین‌الملل قوه قضائیه ج.ا.ا و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، تهران: انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد.
- خرمی، مصطفی، «استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین(پهپادها) در پرتو قواعد حقوق بین‌الملل»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، 1394.
- علاقه بند حسینی، یونس، یزدان، رزا. (1392). «گسترش استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در آیینه حقوق توسل به زور و مخاصمات مسلحانه». مجله حقوقی بین‌المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری سال سی‌ام، شمارة230، ص.20-48.
- پایگاه اینترنتی پرتال حقوق، «مسئولیت بین‌المللی آمریکا در نقض حریم هوایی ایران»، تاریخ ٢۸ آبان 1391، بازیابی در تاریخ (17/03/1396)، قابل دسترس در سایت: پرتال حقوق.
- Abeyratne, R. (2010). Aviation security law. Springer Science & Business Media.
- Alley, R. M. (2013). The Drone Debate: Sudden Bullet Or Slow Boomerang?. Centre for Strategic Studies: New Zealand, Victoria University of Wellington.
- Zenko, M., & Kreps, S. E. (2014). Limiting armed drone proliferation. New York: Council on Foreign Relations.
- Vogel, R. J. (2011). Drone warfare and the law of armed conflict, Denver Journal of International Law and Policy. Vol. 39(1).
- Missile Technology Control Regime (MTCR) Annex Handbook, (2010) , from http://mtcr.info/wordpress/wp-content/uploads/2016/04/MTCR_Annex_Handbook_ENG.pdf
- Gill, T.D (2013), Unmanned Aerial Vehicles & International Law If, How, When and Where UAV Strikes May Be Conducted, from http://www.ismllw.org/seminaires/2013_04_09_Munster_textes%20des%20orateurs/2013-04-10-07%20Prof%20Gill.pdf
- The International Committee of the Red Cross (ICRC), (2015), International humanitarian law and the challenges of contemporary armed conflicts, report of the 32nd International Conference of the Red Cross and Red Crescent, 32IC/15/11, from https://www.icrc.org/en/download/file/15061/32ic-report-on-ihl-and-challenges-of-armed-conflicts.pdf
- Wuschka, S. (2011). The Use of Combat Drones in Current Conflicts-A Legal Issues or a Political Problem. Goettingen J. Int'l L., 3, 891.
- Ronconi, G. B. A., Batista, T. J., & Merola, V. (2014). The utilization of Unmanned Aerial Vehicles (UAV) for military action in foreign airspace. UFRGSMUN: UFRGS Model United Nations Journal, 137-182.
- Završnik, A. (Ed.). (2016). Drones and Unmanned Aerial Systems: Legal and Social Implications for Security and Surveillance. Springer.
- Abeyratne, R. (2015). Public Policy and Human Rights. In Aviation and International Cooperation (pp. 1-61). Springer International Publishing.
- De Groof, M. (2016). Death from the Sky: International Legal and Practical Issues on the Use of Armed Drones. In Drones and Unmanned Aerial Systems (pp. 131-156). Springer International Publishing.
- Millson, R. O., & Herman, D. A. (2015). Legality under International Law.
- Birch, M., Lee, G., & Pierscionek, T. (2012). Drones: The physical and psychological implications of a global theatre of war. Medact, London.
- Abu Saif, Atef (2014), Sleepless in Gaza: Israeli drone war on the Gaza Strip'. Rosa Luxembourg Stiftung Regional Office Palestine, Palestine.
- Brooke-Holland, L. (2015). Overview of military drones used by the UK armed forces. House of Commons Library, Briefing Paper, (06493), 11.
- EUROCONTROL. (2001). Definition of state aircraft. From www.eurocontrol.int/sites/default/files/content/documents/single-sky/cm/library/cmac-definition-of-state-aircraft-200107.pdf. Accessed 15 Dec 2014.
- Missile Technology Control Regime, (2018), from http://mtcr.info/frequently-asked-questions-faqs/
- International Civil Aviation Organization (ICAO), Convention on Civil Aviation ("Chicago Convention"), 7 December 1944, (1994) 15 U.N.T.S. 295, available at: http://www.refworld.org/docid/3ddca0dd4.html [accessed 28 July 2017]
- The International Committee of the Red Cross (ICRC), (2015), International humanitarian law and the challenges of contemporary armed conflicts, report of the 32nd International Conference of the Red Cross and Red Crescent, 32IC/15/11, from https://www.icrc.org/en/download/file/15061/32ic-report-on-ihl-and-challenges-of-armed-conflicts.pdf
- Emmerson, Ben (2013), Report of the Special Rapporteur on the promotion and protection of human rights and fundamental freedoms while countering terrorism, Annual report of the Special Rapporteur to the Human Rights Council, A/HRC/22/52,
- Arabella Lang, ‘UK Drone Attack in Syria: Legal Questions’ (2015) Briefing Paper, Number 7332, House of Commons Library, from http://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/CBP-7332/CBP-7332.pdf
- Stimson Center, (2015), UAV Export Controls and Regulatory Challenges, Working Group Report, from https://www.stimson.org/sites/default/files/file-attachments/ECRC%20Working%20Group%20Report.pdf
_||_منابع:
- جباری، منصور (1381). حقوق بین‌الملل هوایی. تبریز: انتشارات فروزش.
- هنکرتز، ژان ماری، دوسوالدبک، لوئیس (1391). حقوق بین‌المللی بشردوستانه عرفی، جلد اول قواعد، - کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، ترجمه: دفتر امور بین‌الملل قوه قضائیه ج.ا.ا و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، تهران: انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد.
- خرمی، مصطفی، «استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین(پهپادها) در پرتو قواعد حقوق بین‌الملل»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، 1394.
- علاقه بند حسینی، یونس، یزدان، رزا. (1392). «گسترش استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در آیینه حقوق توسل به زور و مخاصمات مسلحانه». مجله حقوقی بین‌المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری سال سی‌ام، شمارة230، ص.20-48.
- پایگاه اینترنتی پرتال حقوق، «مسئولیت بین‌المللی آمریکا در نقض حریم هوایی ایران»، تاریخ ٢۸ آبان 1391، بازیابی در تاریخ (17/03/1396)، قابل دسترس در سایت: پرتال حقوق.
- Abeyratne, R. (2010). Aviation security law. Springer Science & Business Media.
- Alley, R. M. (2013). The Drone Debate: Sudden Bullet Or Slow Boomerang?. Centre for Strategic Studies: New Zealand, Victoria University of Wellington.
- Zenko, M., & Kreps, S. E. (2014). Limiting armed drone proliferation. New York: Council on Foreign Relations.
- Vogel, R. J. (2011). Drone warfare and the law of armed conflict, Denver Journal of International Law and Policy. Vol. 39(1).
- Missile Technology Control Regime (MTCR) Annex Handbook, (2010) , from http://mtcr.info/wordpress/wp-content/uploads/2016/04/MTCR_Annex_Handbook_ENG.pdf
- Gill, T.D (2013), Unmanned Aerial Vehicles & International Law If, How, When and Where UAV Strikes May Be Conducted, from http://www.ismllw.org/seminaires/2013_04_09_Munster_textes%20des%20orateurs/2013-04-10-07%20Prof%20Gill.pdf
- The International Committee of the Red Cross (ICRC), (2015), International humanitarian law and the challenges of contemporary armed conflicts, report of the 32nd International Conference of the Red Cross and Red Crescent, 32IC/15/11, from https://www.icrc.org/en/download/file/15061/32ic-report-on-ihl-and-challenges-of-armed-conflicts.pdf
- Wuschka, S. (2011). The Use of Combat Drones in Current Conflicts-A Legal Issues or a Political Problem. Goettingen J. Int'l L., 3, 891.
- Ronconi, G. B. A., Batista, T. J., & Merola, V. (2014). The utilization of Unmanned Aerial Vehicles (UAV) for military action in foreign airspace. UFRGSMUN: UFRGS Model United Nations Journal, 137-182.
- Završnik, A. (Ed.). (2016). Drones and Unmanned Aerial Systems: Legal and Social Implications for Security and Surveillance. Springer.
- Abeyratne, R. (2015). Public Policy and Human Rights. In Aviation and International Cooperation (pp. 1-61). Springer International Publishing.
- De Groof, M. (2016). Death from the Sky: International Legal and Practical Issues on the Use of Armed Drones. In Drones and Unmanned Aerial Systems (pp. 131-156). Springer International Publishing.
- Millson, R. O., & Herman, D. A. (2015). Legality under International Law.
- Birch, M., Lee, G., & Pierscionek, T. (2012). Drones: The physical and psychological implications of a global theatre of war. Medact, London.
- Abu Saif, Atef (2014), Sleepless in Gaza: Israeli drone war on the Gaza Strip'. Rosa Luxembourg Stiftung Regional Office Palestine, Palestine.
- Brooke-Holland, L. (2015). Overview of military drones used by the UK armed forces. House of Commons Library, Briefing Paper, (06493), 11.
- EUROCONTROL. (2001). Definition of state aircraft. From www.eurocontrol.int/sites/default/files/content/documents/single-sky/cm/library/cmac-definition-of-state-aircraft-200107.pdf. Accessed 15 Dec 2014.
- Missile Technology Control Regime, (2018), from http://mtcr.info/frequently-asked-questions-faqs/
- International Civil Aviation Organization (ICAO), Convention on Civil Aviation ("Chicago Convention"), 7 December 1944, (1994) 15 U.N.T.S. 295, available at: http://www.refworld.org/docid/3ddca0dd4.html [accessed 28 July 2017]
- The International Committee of the Red Cross (ICRC), (2015), International humanitarian law and the challenges of contemporary armed conflicts, report of the 32nd International Conference of the Red Cross and Red Crescent, 32IC/15/11, from https://www.icrc.org/en/download/file/15061/32ic-report-on-ihl-and-challenges-of-armed-conflicts.pdf
- Emmerson, Ben (2013), Report of the Special Rapporteur on the promotion and protection of human rights and fundamental freedoms while countering terrorism, Annual report of the Special Rapporteur to the Human Rights Council, A/HRC/22/52,
- Arabella Lang, ‘UK Drone Attack in Syria: Legal Questions’ (2015) Briefing Paper, Number 7332, House of Commons Library, from http://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/CBP-7332/CBP-7332.pdf
- Stimson Center, (2015), UAV Export Controls and Regulatory Challenges, Working Group Report, from https://www.stimson.org/sites/default/files/file-attachments/ECRC%20Working%20Group%20Report.pdf
