مطالعه تطبیقی عملکرد ایران و ترکیه در شبکه کریدورهای جدید اوراسیایی
الموضوعات :
1 - دانشیار گروه روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: ایران, ترکیه, روسیه, کریدورهای ترانزیتی, اوراسیا,
ملخص المقالة :
اوراسیا که از چند زیرسیستم بزرگ منطقه‌ای تشکیل شده به دلیل موقعیت ژئواکونومیکی منحصر به فرد از شبکه پیچیده‌ای از کریدورهای ترانزیتی تشکیل شده است. تا فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی این شبکه با یک منطق متمرکز در مسکو شکل گرفت و توسعه یافت و اساسا از زمان فروپاشی شوروی وارد یک دوره گذار شد. توسعه ارتباطات بیرونی با مناطق پیرامونی مهم‌ترین جهت‌گیری این گذار بوده است. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور با نقش پل در این فرایند از اهمیت مضاعفی برخوردارند. این نقش به ویژه از زمان آغاز جنگ اوکراین که با تحریم روسیه یک بن‌بست بزرگ ژئواکونومیکی در شبکه کریدورهای اوراسیایی پدید آورده است، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در این شرایط پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است که عملکرد ایران و ترکیه در در شبکه کریدورهای جدید اوراسیایی چگونه بوده است؟. فرضیه‌ای که در پاسخ به این سوال مطرح می‌شود آن است که ترکیه با وجود محدودیت‌های جغرافیایی بیشتر به دلیل جهت‌های استراتژیک تجارت خارجی کشورهای اوراسیا عملکرد موثرتری در این زمینه اجرا کرده است. چارچوب تئوریک این مقاله با استفاده از مفهوم‌سازی ژئواکونومی آغاز شده و در بررسی عملکرد ایران و ترکیه و به ویژه تحلیل و ارزیابی ماهیت تعاملات دو کشور در اوراسیا از نظریه موازنه منافع استفاده کرده است. این مقاله بر اساس روش پژوهش تطبیقی با رویرد تلفیقی انجام گرفته است.
