ارزیابی آثار هدفمندی یارانهها و بازار بدهی بخش دولت بر اقتصاد ایران (رویکرد تعادل عمومی)
الموضوعات :علی اکبر خسروی نژاد 1 , سجاد بر خورداری 2 , زوار پرمه 3
1 - استادیار اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران ،
2 - - استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - استادیار موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: H20, هدفمندی یارانه ها , صنعت, ایران. طبقه بندی JEL : H11, H139,
ملخص المقالة :
از موضوعات مهمی که اقتصاد ایران طی دهه اخیر با آن مواجه بوده است، افزایش سطح یارانه ها و تحریف قیمت ها بوده است. این مقاله به دنبال تحلیل آثار هدفمندی یارانه حامل های انرژی بر بخش صنعت و معدن است. برای این منظور از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه استفاده شده است. تحلیل در سطح بخشی صورت گرفته است. در سطح بخشی، از ترکیب افزایش های قیمت حامل های انرژی، نرخ ارز و نرخ تعرفه در مجموع هشت سناریو مورد توجه قرار گرفته است. در سناریو افزایش توام قیمت حامل های انرژی (4 سناریو) اشتغال نیروی کار در بخش های معدن و خدمات افزایش و در بخش های کشاورزی و صنعت کاهش می یابد. تولید بخش های صنعت، معدن و خدمات در هر چهار سناریو افزایش خواهد یافت. در هر چهار سناریو صادرات بخش کشاورزی کاهش ولی صادرات بخش های صنعت، معدن و خدمات افزایش می یابد. در سناریو افزایش توام قیمت حامل های انرژی و افزایش 81 درصدی نرخ ارز، تغییرات اشتغال برای بخش های خدمات و معدن افزایشی است اما میزان اشتغال در بخش های صنعت و کشاورزی کاهش می یابد. از مقایسه نتایج مشاهده می شود که افزایش نرخ ارز در کنار افزایش قیمت حامل های انرژی بخشی از اثرات منفی افزایش قیمت ها بر صادرات را جبران نموده و همچنین بخشی از اثرات منفی افزایش قیمت حامل های انرژی بر تولید را نیز جبران می کند.
فهرست منابع
1) باستانزاد، حسین؛ (1374)، اثرات تغییر قیمت حاملهای انرژی بر شاخص ضمنی تولید ناخالص داخلی در قالب یک مدل تعادل عمومی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
2) پرمه و همکاران (1388). بررسی سیاستهای اقتصادی بر رفاه خانوارها (مطالعه موردی یارانه کالاهای اساسی وحاملهای انرژی)، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
3) Adelman, I., and S. Robinson,(1986).”U.S. agriculture in a general equilibrium framework: analysis with a social accounting matrix.”J.Agr.Econ,68(5):1196-1207.
4) Andriamihaja, N. A. and Vecchi, G. (2007), “An Evaluation of the Welfare Impact of Higher Energy Price in Madeagascar”, African Region Working Paper, No. 106.
5) Arrow, K. J. and G. Debreu, (1954), “The Existence of an Equilibrium for a Competitive Economy” Econometrica, vol. XXII, 265-90.
6) Bor, Y. J., (1996), ”The impact of energy pricing policy on the Taiwan’s small open economy”, Asian Economic Journal, Vol. 10. No. 1, pp. 61-81.
7) Brooke, A., and et. al., (1998). GAMSA USER'S GUIDE. GAMS Development Corporation,
8) De Melo, Jaime and Tarr, David (1991), A General Equilibrium Analysis of U.S. Foreign Trade Policy, MIT Press.
9) Fetini, Habib and Bacon Robert, (1999), "Economic Aspect Of Increasing Energy Price To Border Price Level In The Islamic Republic Of Iran,” Washington D.C, The World Bank.
10) Frend, L. Caroline and Walich I. Cheistine (1995); “Raising Household Energy Prices in Poland Who Gains? Who Loses?”, Policy Research Working paper.
11) Haji, H. H. S.,(1994), “The Effects of Energy Taxes on the Kenyan Economy, A CGE Analysis”, Energy Economics , Vol. 16, No. 3, pp. 205-215.
12) Havinga, L.C. (1987).”A social accounting matrix for agricultural sector of Pakistan”. Pakistan development Review, 26(4): 627-969.
13) Jensen, Jesper, and David Tarr (2002), ”Trades, Foreign Exchange Rate, and Energy Policies in Iran: Reform Agenda”, Economic Implications, and Impact on the Poor.
14) Mathiesen, Lars, (1985), "Computation of Economic Equilibria by a Sequence of Linear Complementarity Problems", Mathematical Programming Study, Vol. 23, pp. 144-162.
15) McDonald, S. and Tlhalefang, J.B. (2001), CGE Models of Energy Use: A Review of Production Structures and Data Requirements, Intermediate Report for The RANESA Project, Energy Accounts for Botswana.
16) Parra, J. C. and Wodon, Q. (2008), Coparing the impact of Food and Energy price shocks on consumer: A Social Acounting Matrix analysis for Ghana. World Bank, Policy Reasearch Working Paper series, No. 4741.
17) Roland-Holest, D.W. and F. Sancho.(1995).”Modeling Prices in a SAM Structure”. The review of economics and statistics.77 (2). 361-71.
18) Seung, C. K., T. R. Harris, T. R. MacDiarmid, and W. D. Shaw (1998), Economic impacts of water reallocation: A CGE analysis for the Walker River Basin of Nevada and California, J. Reg. Anal. Policy, 28(2), 13–34.
19) Social and Economic Development, Group Middle East and North Africa Region, (2003), Iran-Medium term framework for transition, converting oil wealth to development: economic memorandum, April 30.
20) Stone, R., Foreword, in Pyatt, G. and A.R. Roe and associates (1977); Social Accounting for Development Planning with Special Reference to SriLanka, Cambridge University Press.
21) Tar David, Jensen Jesper, (2003), Trade, Exchange Rate and Energy Pricing Reform in Iran: Potentially Large Efficiency Effects and Gains to the Poor, Review of Development Economics, 7(4), pp. 543-562.
22) Thorbecke, E. (2000); “The Use of Social Accounting Matrix in Modeling”, Paper prepared for the 26th General Conference of the International Association for Research in Income and Wealth Cracow, Poland.
23) Tunali, E. and Aydogus, O. (2007), “The Effect of Energy Price Increases on Industrial Prices and General Price Level : A Comparative-Static Analysis for Selected EU Countries and Turkey within the Open-Static Leontief Model”, XVI International Input-Output Conference, July, Istanbul, Turkry.
24) United Nations Environment Program Division of Technology, (2002), “Industry and Economics, Reforming Energy Subsidies”.
25) United Nations Environment Programm, (2004), “Energy Subsidies: Lessons Learned in Assessing their Impact and Designing Policy Reforms”.
26) Weinhage Jonathan, (2002), “An emprical analysis of price transmission by stage of processing", Bureau of Labor statistics.
27) World Bank,( 2001), “Economic Aspects of increasing Energy prices to Borders price levels in the Islamic republic of Iran”, Report No 19703, August.
28) World Bank, (2003), “Iran Medium Term Framework for Transition Converting Oil Wealth to Development a Country Economic Memorandum,” Social and Economic Development Group, Middle East and North Africa Region, April 30.
یادداشتها
_||_