قیمت گذاری هدانیک در بازار خودرو سواری در کشور ایران
الموضوعات :منیژه هادی نژاد 1 , محمد علی خطیب سمنانی 2 , بیتا شبگرد 3
1 - استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
2 - استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
3 - کارشناس ارشد برنامه ریزی سیستم های اقتصادی
الکلمات المفتاحية: E31, L11, قیمت گذاری هدانیک, قیمت خودرو, ویژگی های خودرو. طبقه بندی JEL : E27, E37, P22,
ملخص المقالة :
صنعت خودرو، بخش عمده ای از مجموعه فعالیت های اقتصادی را تشکیل می دهد و پیوند عمیقی با سایر بخش های اقتصادی دارد. این صنعت آینه ای است که وضعیت کلی صنایع هر کشور را به تصویر می کشد. صنعت خودرو به دلیل عوامل موثر بر تقاضای محصولات آن ناگزیر از نوآوری می باشد. خودرو سواری سهم ویژه ای از مخارج مصرفی خانوار از کالاهای بادوام را به خود اختصاص می دهد. مصرف کننده زمانی مدلی از خودرو را جهت مصرف انتخاب می کند که مطلوبیت بدست آمده از مصرف سایر کالاها و خودرو باتوجه به محدودیت بودجه حداکثر شود که مطلوبیت بدست آمده از مصرف خودرو تحت تاثیر مطلوبیت بدست آمده از مشخصات و ویژگی های خودرو می باشد. جهت بدست آوردن ترجیحات و تمایلات متقاضیان خودرو برای ویژگی های آن از روش هدانیک استفاده می شود. قیمت های ضمنی که در روش هدانیک بدست می آیند برآوردی از میل نهایی به پرداخت خانوارها برای مشخصه های خودرو می باشد که با مشخص شدن میل نهایی به پرداخت در واقع اولویت های خانوار برای انتخاب خودرو تعیین می گردد. در این پژوهش از مدل دو طرف لگاریتمی جهت برآورد مدل تابع قیمت هدانیک در مقاطع 1385-1387-1389 استفاده شده است. جامعه آماری شامل 30 مدل خودرو تولید شده و مونتاژ شده توسط کارخانجات تولیدکننده خودروسواری در ایران می باشد. از بین ویژگی های معرفی شده برای خودرو 5گروه ویژگی تاثیر معناداری بر قیمت خودرو سواری دارند که از این میان اندازه خودرو بیشترین تاثیر را بر قیمت خودرو می گذارد و مصرف کننده بالاترین تمایل به پرداخت را برای این ویژگی دارد.
1. آقاپور صباغی، محمد، 1386، برآورد تابع قیمتگذاری کیفی برای پنیر (مطالعه موردی استان تهران)، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، سال پانزدهم، شماره 57
2. اکبری، نعمت الله و دیگران،1386 ، تمایل به پرداخت مصرف کنندگان خودرو برای قیمت بنزین (با استفاده از CVM) ،مجله تحقیقات اقتصادی،ش79
3. زارع مهرجردی، محمدرضا؛ ضیاءآبادی، مریم؛ 1389، ارزش گذاری آبهای زیرزمینی با استفاده از مدل هدانیک (با رویکرد قیمت زمین)؛ مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، جلد2/20، شماره 2.
4. زراءنژاد، منصور؛ انواری، ابراهیم؛ 1385، برآورد تابع قیمت هدانیک مسکن شهر اهواز به روش دادههای ترکیبی، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران، سال هشتم، شماره 28.
5. چلویان، محمود، تعدیل کیفی شاخص قیمت به روش هدانیک (مطالعه موردی روی شاخص قیمت یخچال و جاروبرقی)، مجله روند، صفحه 43-51.
6. خوش اخلاق، رحمان و دیگران، 1385، مدل قیمت رفاه طلبی(هدانیک) و ارزیابی میل نهایی به پرداخت برای کیفیت هوا در کلانشهر تبریز؛ پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی، سال ششم ، شماره 20.
7. عبادی، جعفر؛ مباحثی در اقتصاد خرد (بازارها، تعادل عمومی و اقتصاد رفاه)،1381، چاپ چهارم، انتشارات سمت.
8. جک جانستون،جان دیناردو، روش های اقتصادسنجی، 1388، ترجمه فریدون اهرابی و علی اکبر خسروی نژاد، چاپ اول، انتشارات نشر نور علم.
9. جیمز.م هندرسون،ریچارد ا.کوانت، تئوری اقتصاد خرد (تقرب ریاضی)، 1388، ترجمه جمشید پژویان و مرتضی قره باغیان، چاپ دوازدهم، انتشارات رسا.
10. رمضانی وکیل کندی، رسول،1381، برآورد تابع تقاضای مسکن با استفاده از مدل هدانیک (مطالعه موردی شهر ساری)، پایان نامه کارشناسی ارشد، بخش اقتصاد، دانشگاه مازندران.
11. نوروزی نژاد، مریم، 1388، برآورد ارزش اقتصادی آب در بخش کشاورزی به روش هدانیک (مطالعه موردی شهرستان سبزوار)، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشکده اقتصاد تهران مرکز
12. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اداره شاخص بهای تولیدکننده در ایران
13. سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، معاونت بهره برداری و نوسازی
14. مجله پیام ایران خودرو، سال85، ش 114، صص 67
15. مرکز آمار ایران، اداره شاخص قیمت
16. سیدنورانی، سید محمدرضا، بررسی سهم هزینه خرید خودرو سواری نو در سبد هزینه ای خانوار شهری، پژوهش نامه اقتصادی، ص 258.
17. Court,A.T(1939),The dynamics of Automobile demand,General motors corporation,New York .pp.99-117
18. Erwin Diewert(2003),Hedonic Regressions.A Consumer Theory Approach ,www.nber.org/books/feen03-1.
19. Freeman,A.Myrick(1998),Hedonic price,property values and measuring environmental benefits:A survey of the issues Scandinavian Journal of Economics Review,69:623-638
20. Googman,Allen,1983,Willingness to pay for car efficiency:A Hedonic Price Approch,Jornal of transport Economics,Vol 17, NO.3
21. Griliches , Zvi (1961)Hedonic Price Indexes for Automobiles : An Econometric Analysis Of Quality Change, Harvard Univercity,National Bureau 0f Economic Research, p.173-196
22. Lancaster,K(1966) , Anew approach to counsumer theory,Journal of political Economy,74:132-157
23. Lancaster,K.J & Gorman (1996), A new approach to the consumer theory , Journal of political Economics,17:139-146
24. Matas,Anna;Raymond,josep,2006,Hedonic prices for cars: An application to the Spanish car market;Universitat Autonoma de Barcelona
25. Ohta,Mokoto and Griliches,Zvi (1986) , Automobile Prices Revisited : Extensions of the Hedonic Hypothesis , Toh0ku Univercity, Harvard Univercity. In N. Terleckyj (ed.): Household production and consumption . Columbia university press.
26. Reis,Hugo,Silva,Santos,2002,Hedonic price indexes for new passenger cars in Portugal,Banco Deportugal Economic Research Department
27. Rosen , Shervin (1974) , Hedonic Price and Implicit Markets: Product Differentiation in Pure Competition ,Journal of Political Economy, Vol82,PP 34-55
28. Shiratsuka,Shigenori,1995,Automobile prices and Quality Changes:A Hedonic price Analysis of the Japanese Automobile market,Boj Monetary and Economics study,vol.13,no.2.
29. Tomat,Gian,2002,Durable goods price indexes and Quality change: An Application to Automobile prices in Italy,European central Bank,working paper , no.118.