تحلیل تأثیر آزادسازی تجاری بر نرخ بیکاری: مطالعه موردی کشورهای منتخب در حال توسعه
الموضوعات :علیرضا امینی 1 , سلاله مراد زاده 2
1 - دانشیار دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. تهران.ایران
2 - سلاله مرادزاده، کارشناس ارشد اقتصاد.تهران.ایران
الکلمات المفتاحية: :آزادسازی تجاری, نرخ بیکاری, روش پانل دیتای پویا (GMM). طبقه بندی JEL : F13, F11, E22,
ملخص المقالة :
اجرای سیاست آزادسازی تجاری به لحاظ آثار مثبت آن بر ارتقای بهره‌وری و یا کارایی استفاده از منابع مورد توجه جدی سیاست‌گذاران اکثر کشورهای در حال توسعه قرار گرفته است.یکی از نگرانی‌های کشورهای در حال توسعه از اجرای سیاست مذکور، تأثیر منفی آن بر اشتغال و افزایش نرخ بیکاری است.در این راستا، در مطالعه حاضر به این سؤال پاسخ داده شده است که آیاآزادسازی تجاری به افزایش نرخ بیکاری در کشورهای در حال توسعه منجر می‌شود؟ به منظور حفظ همگنی نسبی ساختار اقتصادی کشورها، هجده کشور با درآمد سرانه متوسط رو به بالا از جمله ایران انتخاب شده است. داده‌های آماری مورد استفاده در این مطالعه مربوط به دوره(۲۰۰۰- ۲۰۰۹)می‌باشد. برای آزمون تأثیر آزادسازی تجاری بر نرخ بیکاری از شاخص آزادی تجارت بین‌الملل[i] موسسه فریزر استفاده شده است. روش اقتصادسنجی مورد استفاده در این مطالعه روش تعمیم‌یافته گشتاورها (GMM)می‌باشد. متغیرهای کنترل استفاده‌شده در الگو عبارت‌اند از: تولید ناخالص داخلی، عرضه نیروی کار و سرمایه سرانه. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر معکوس و معنی‌دار آزادسازی تجاری بر نرخ بیکاری است، یعنی اجرای سیاست‌های آزادسازی تجاری می‌تواند آثار مثبتی بر افزایش سطح اشتغال و به تبع آن کاهش نرخ بیکاری داشته باشد. همچنین، تولید ناخالص داخلی دارای رابطه منفی و معنی‌دار و متغیرهای عرضه نیروی کار و سرمایه سرانه دارای رابطه مثبت و معنی‌دار با نرخ بیکاری هستند که مطابق انتظار نظری است [i]. Freedom to trade internationally
فهرست منابع
1) اسفندیاری، امیر، (۱۳۸۴)، ساختارسازمان تجارت جهانی، نشر تدبیر، شماره۱۵۸؛
2) امینی، علیرضا، پژویان، جمشید، (اسفند ۱۳۸۱ و فروردین ۱۳۸۲)، بررسی عوامل موثر بر تقاضای نیروی کار در کارگاه‌های بزرگ صنعتی ایران، مجله برنامه و بودجه، شماره ۷۸؛
3) برقی اسکویی، محمدمهدی، (۱۳۸۷)، آثار آزادسازی تجاری (با تأکید بر تعرفه‌ها) بر اشتغال و توزیع درآمد در ایران با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل‌محاسبه، دانشگاه تربیت مدرس، رساله دکتری؛
4) ذاکر فر، نرجس، (۱۳۸۳)، آزادسازی و اثرات آن بر سطح اشتغال در ایران، دانشگاه آزاد خوراسگان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد؛
5) زاهدیوفا، محمدهادی،فیروزانسر نقی، توحید، (۱۳۸۷)، بررسیاثرتجارتخارجیبر اشتغالودستمزدنیرویکار بخشصنعتدر ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی؛
6) ساداتی، اعظم السادات، (۱۳۸۴)، بررسی و تجزیه و تحلیل تأثیر تجارت آزاد بر اشتغال (مورد ایران)، رساله دکتری، دانشگاه تهران؛
7) سرمدی، حسین، (۱۳۸۹)، اثرات جهانی شدن اقتصاد بر سطح اشتغال در ایران و برخی کشورهای در حال توسعه، مجله دانش و توسعه، شماره ۳۲؛
8) شیرین بخش، شمس اله، خوانساری، زهرا، کاربرد Eviews در اقتصادسنجی،۱۳۸۴، تهران، پژوهشکده امور اقتصادی؛
9) کریمی، شیوا، تحلیل رابطه‌ی آزادسازی تجاری و اشتغال زنان در ایران: مطالعه موردی کارگاه‌های بزرگ صنعتی، ۱۳۸۸، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد؛
10) نجاتی محرمی، زهرا، (۱۳۸۵)، بررسی اثر آزادسازی تجاری بر نابرابری دستمزدها در ایران، دانشگاه تربیت مدرس، پایان‌نامه کارشناسی ارشد؛
11) Arellano,m., & bond . (1991) some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equation. Review of economic studies, 58, 277
12) Baltaghi .B.H, 2008,econometric analysis of panel data, second edition, Jhon Wiley and sons, Ltd.
13) Beker, victor alberto, 2000, globalization and unemployment : the case of argentina, , journal of developing economics. PP.178-194.
14) Bond, s, 2000, GMM estimation of empirical growth models. cepr discussion paper, 3048.- Carneiro, Francisco,2003, The impact of trade on the brazilian labor market: A CGE model approach.world development vol.31 no.9 ,PP. 1581-1595.
15) Dutt .p, devashish m, Ranjan .p , International trade and unemployment: theory and cross-national evidence, journal of international economics 78 (2009) 32–44.
16) Felbermayr , Gabriel, JulienPrat , Hans-J¨orgSchmerer, Trade and unemployment: What do the data say?, European Economic Review 55 (2011), PP. 741–758.
17) Ferguson, C.E, The Neoclassical Theory of Production and Distribution, Cambridge, University Press, 1969.
18) Greene, W. H. (2008). Econometric analysis – sixth edition. New Jersey, Upper Saddle River: Pearson International.
19) Hasan, Rana , DevashishMitra , PriyaRanjan , Reshad N. Ahsan, Trade liberalization and unemployment: Theory and evidence from India, Journal of Development Economics 97 (2012) PP.269–280.
20) Kemfert, C., “Estimated Substitution Elasticities of a Nested CES Production Function Approach for Germany,” Energy Economics, Vol. 20, 1998, pp. 249-264.
21) Reenen, van, The quarterly journal of Econimics, Vol, 111, No1 (feb, 1996).
