ارزیابی آثار اعطای معافیت مالیاتی در مناطق آزاد تجاری ایران ( مطالعه موردی منطقه آزاد قشم، کیش و چابهار)
الموضوعات :
1 - استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
2 - کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
الکلمات المفتاحية: واژههای کلیدی: معافیت مالیاتی, مناطق آزاد تجاری, ایران, اقتصاد غیر نفتی. طبقه بندی JEL : F13, K31, K32, K41,
ملخص المقالة :
در این مقاله عملکرد قانون اعطای معافیت مالیاتی به مناطق پردازش صادرات - بهعنوان یکی از ابزارهای مشوق گسترش صادرات صنعتی و تسهیل دسترسی کشورها به بازارهای جهانی ارزیابی شده است. در کشورهای در حال توسعه، مناطق آزاد تجاری _ صنعتی مناسبترین روش برای فراهم ساختن شرایط تجارت آزاد در یک منطقه محدود از کشور است. در سالهای اخیر، بسیاری از کشورهای در حال توسعه با هدف گسترش صادرات صنعتی، ایجاد اشتغال و انتقال تکنولوژی از طریق جذب سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی و گسترش تعمیق ارتباطات مالی، اقدام به تأسیس مناطق آزاد نمودهاند. هدف از این پژوهش بررسی عملکرد قانون اعطای معافیتهای مالیاتی به عنوان مشوق فعالیتهای اقتصادی در مناطق آزاد طی سالهای 1393-1374 به روش استنباطی و با استفاده از روش های آماری می باشد. یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهند که نتایج آماری بدست آمده نشان می دهد که میزان صادرات کالا از مناطق آزاد تاثیر مثبت و معناداری بر میزان تولیدات این مناطق داشته و افزایش صادرات کالا، افزایش میزان تولید در مناطق آزاد را در پی داشته است. دیگر نتایج بدست آمده نشان می دهد که واردات کالا به مناطق آزاد، کاهش تولید در این مناطق را به شکل معناداری در پی داشته است. این نتیجه نشان می دهد که افزایش واردات کالا به مناطق آزاد، کاهش تولیدات را در پی داشته است. دیگر نتایج بدست آمده بیانگر آن است که میزان سرمایه گذاری داخلی و خارجی انجام شده در مناطق آزاد، تاثیری مثبت بر تولیدات این مناطق داشته اما این تاثیرگذاری از لحاظ آماری معنادار نبوده است. لذا مناطق ازاد تجاری در ایران نتوانسته اند به اهداف تعیین شده و گسترش صادرات کمک قابل توجهی بنمایند و در همان مراحل اولیه اهداف خود سیر می کنند. Abstract In this paper, the performance of the law granting tax exemptions to Export – Processing Zone as one of the means to expand the industrial exports and facilitating access to international markets has examined. It Seems in developing countries, free trade zones - industrial most appropriate method for providing free trade conditions in a limited area of the country. In recent years, many developing countries, which are aimed at developing industrial exports, job creation and technology transfer through attracting direct foreign investments, the establishment of the free zones. The purpose of this study the performance of the law ; granting tax exemptions as an incentive economic activity in the free zones during the 1393 - 1374 with the use of information and the inference method is present research hypothesis , granting tax breaks, a factor in the spread of production , investment and exports of employment in free zones.
فهرست منابع
1) امینی، الف . 1372، «مروری بر قانون "چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران" –مناطق آزاد در ایران؛ از اندیشه تا عمل»، مجلس و راهبرد - شماره 6، ،ص 218-205
2) الویری، مرتضی، 1378، مصاحبه دبیر شورای عالی مناطق آزاد، «روزنامه مناطق آزاد»، صفحه 3.
3) پاکدامن، رضا، «نظام حقوقی مناطق آزاد جمهوری اسلامی ایران»، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، تهران، 1375.
4) چگینی، احمد؛ مناطق آزاد (کتاب اول) قوانین، مقررات و آییننامههای مناطق ویژه اقتصادی جمهوری اسلامی ایران (سرمایهگذاری، تولید، صادرات و واردات، ترانزیت، ترخیص و جهانگردی) تهران، فرهنگستان یادواره،1380
5) دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی (1384). گزارش جامع عملکرد مناطق آزاد ایران 1383-1380 تابستان.
6) دفتر بررسیهای اقتصادی، آذر 1377، «اهداف خصوصیات و کارکرد مناطق آزاد تجاری- صنعتی در ایران و جهان»، پژوهشکده مجلس شورای اسلامی،.
7) رفعتی، محمدرضا، 1368، «مناطق آزاد تجاری- صنعتی»، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
8) رئیس دانا، فریبرز، 1380،«بررسیهای کاربردی توسعه اقتصادی ایران»، نشر چشمه .
9) رهنورد، فرج اله، (1389). عوامل مؤثر بر عملکرد مناطق تجاری- صنعتی ایران، فصلنامه فرآیند مدیریت و توسعه، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی، شماره 74 پاییز و زمستان.
10) سازمان امور مالیاتی کشور، قانون مالیاتهای مستقیم.
11) گروه مطالعات مناطق آزاد «محور شرق»، «طرح مطالعات ایجاد منطقه پردازش صادرات بندرعباس»، «ارزیابی تجربه مناطق پردازش صادرات در جهان»، سازمان برنامه و بودجه هرمزگان.
12) سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، قانون برنامه پنجم توسعه.
13) سالواتوره، دومینیک، «تجارت بینالمللی» ترجمه حمیدرضا ارباب، تهران، نشر نی، 1376.
14) سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در شانگهای، «آشنایی با مناطق آزاد تجاری- صنعتی جمهوری خلق چین»، سفارت جمهوری اسلامی ایران در چین،1999 .
15) عادلی، سید محمدحسین، «اقتصاد بینالمللی و بازرگانی خارجی ایران» جهاد دانشگاهی.
16) علیا، محمدی، 1386، آسیب شناسی یک معادله پرچالش، درآمدی بر مسائل و مشکلات مناطق آزاد، ماهنامه پیام دریا،.
17) عنایت، نازنین، بهار 1373، «عوامل مؤثر در جـذب سـرمایهگذاری خارجی به کیش»، پایاننامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی(گرایش بازاریابی) دانشکده حسابداری و مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی.
18) «قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری- صنعتی جمهوری اسلامی ایران»، مصوب جلسه مورخ 7/6/1372 مجلس شورای اسلامی و جلسه مورخ 22/8/1375 مجمع تشخیص مصلحت نظام.
19) مجله اقتصادی – ماهنامه بررسی مسائل و سیاستهای اقتصادی، «عملکرد مناطق آزاد تجاری – صنعتی در چهار سال اول برنامه چهارم توسعه»، شمارههای 9 و 10، آذر و دی 1389، صفحات 132-123.
20) ﻣﺤمودی اﻟﻤﻮﺗﻲ، ﻣﺴﻌﻮد، 1374، مطالعهای در مورد مناطق آزاد و اثرات اقتصادی – بازرگانی آن، ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت و پژوهشهای بازرگانی.
21) مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی (1385). مروری بر تجربه مناطق آزاد تجاری- صنعتی در چین، دفتر مطالعات اقتصادی، تهران.
22) ملکان، سرور، بهار و تابستان 1379، اداره بررسیهای اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، تحلیل وضعیت مناطق آزاد ایران، - شمارههای 28 و 29، از 159-128.
23) موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی، «اثرات اقتصادی- اجتماعی شرکتهای چندملیتی در مناطق پردازش صادرات»، ترجمه محمدرضا رفعتی.
24) وزارت مسکن و شهرسازی، «مطالعات طرح فراگیر مناطق آزاد تجاری صنعتی ایران»، تهران، دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد.
25) «ویژگیهای بندرها در ایران»، مجله مناطق آزاد، شماره 19، سال دوم، شهریور 1371.
26) «مناطق آزاد و تجربه چین»، مجله مناطق آزاد، شماره 42، سال پنجم، 1372.
27) «سرمایهگذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه»، نشریه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن .1379
28) «پژوهشی درباره منطقهها و سرزمینهای آزاد جهان، منطقه و سرزمینهای آزاد قاره آسیا و اقیانوسیه»نامه اتاق بازرگانی، شماره 3.
29) کلانتر بنگر، محسن، 1383، «شناسایی عوامل مؤثر بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران»، فصلنامه پژوهش و سیاستهای اقتصادی ، شماره 29.
30) سیف، احمد، 1382، «عوامل تعیینکننده سرمایهگذاری مستقیم خارجی: شواهدی از فعالیت بنگاههای ژاپنی در اتحادیه اروپا» فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی ص 26.
31) رحیمیفر، مهری، «بررسی عملکرد سرمایهگذاری خارجی در ایران طی سالهای 81-1335»، مجله اقتصادی، سال دوم، شماره 15.
32) «نقش مناطق آزاد در توسعه اقتصادی»، مجله اقتصادی، شماره اول، سال پنجم.
33) رحیمیفر، مهری، «عملکرد مناطق آزاد تجاری – صنعتی کیش، قشم و چابهار با تأکید بر سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی» مجله اقتصادی، سال اول شماره 12.
34) «عوامل بیرونی نظام منطقه آزاد »فصلنامه کیش، منصور محمودی، شماره اول، 1369.
35) «اهداف، عملکرد، چشماندازهای مناطق آزاد ایران»، تازههای اقتصاد، شماره سی، فروردین 1372.
36) «ایران و مناطق آزاد»، تازههای اقتصاد، شماره سی 1372.
37) فاضل؛ ماندانا و پور سعیدی؛ رضوان، 1371، «شیوههای تشویق صادرات در چند کشورها مختلف» فصلنامه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی،.
38) «مناطق آزاد تجاری چین» سرکنسولگری ایران در چین، تحولات شانگهای، شماره 10، 1375.
39) «اخبار اقتصادی پودونگ» سرکنسولگری ایران در چین، تحولات شانگهای، شماره 2، سال دوم.
40) سفارت ایران در دهلینو، مناطق آزاد تجاری هند، 1375.
41) سازمان منطقه آزاد چابهار، «گزارش عملکرد سه سال منطقه آزاد چابهار 75-1372»، تهران، 1376.
42) سرلک، محمدعلی، «صحت مکانیابی مناطق آزاد تجاری-صنعتی»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
43) سخنرانی دکتر مسعود درخشان، «مسائل اقتصاد ایران و راهکارهای اساسی آن» کمسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، دفتر بررسیهای اقتصادی.
44) «سهم ایران در جذب سرمایهگذاری چقدر است؟ همگام با اقتصاد جهان» روزنامه ایران سال دهم، هشتم مهرماه ،1383.
45) Clark, W. S. (2000). Tax Incentives for Foreign Direct Investment: Empirical Evidence on Effects and Alternative Policy Options, Canadian Tax Journal 48: pp: 1139-1180.
46) Byang- Nak song. The Rise of the Korean Economy oxford university press, 1990.
47) Fias (2008). Special Economic Zones: Performance, Lessons Learned and Implications for Zone Development, Final Report to U.S. Agency for International Development”. The World Bank Group.
48) IIO and unctc economic and social Effect of multinational Enter presses in Export processing zones, 1988.
49) Johansson H. and Nilsson L. (1997). Export Processing Zones As Catalysts, World Development. No:25(12). Pages:pp:2115-2128.
50) Lotta Moberg. (2014). The Political Economy of Special Economic Zones, Journal of Institutional Economics, Forthcoming.
51) Madani D. (1999). A Review of the Role and Impact of Export Processing Zones, World Bank Working Paper No:2238. World Bank.
52) Organisation of Economic Cooperation and Development (OECD 1995). Taxation and Foreign Direct Investment. The Experience of Economies in Transition, Paris.
53) Rhee, Y.W., K. Katterbach and J. White. (1990). Free Trade Zones in Export Strategies, Industry Development Division, and Industry Series Paper. No: 36. World Bank.
54) Watt P.G, “Free Export Zone and Trad Policy”, Pul, of Finence and Development org., 1989.
55) Tom Kelleher, Jelena Budak, ,Strategic Plan for the Long Term Development of Existing Free Zones in Croatia, Zagreb, November 8th, 2006.
56) UNITED NATIONS, ST/ESCAP/2377, Free Trade Zone, and Port Hinterland Development, UNITED NATIONS, 2005.
57) Worid Export processing Zone Assistation Directory of export processing Zone and free trade Zone WEPZA June 1996
پیوست: جداول
جدول 4- میزان و نرخ رشد صادرات کالا از مناطق آزاد تجاری ایران 1393- 1372 (میلیون دلار/ درصد)
منطقه/ سال |
کیش |
رشد |
قشم |
رشد |
چابهار |
رشد |
جمع |
1372 |
0 |
- |
0 |
- |
0 |
- |
0 |
1373 |
0 |
0 |
0,3 |
0 |
0 |
0 |
0 |
1374 |
0 |
0 |
0,9 |
200 |
0 |
0 |
1 |
1375 |
0 |
0 |
3 |
233 |
0,0 |
0 |
3 |
1376 |
0,2 |
0 |
5 |
67 |
0,2 |
0 |
5 |
1377 |
0,1 |
50- |
5 |
0 |
0,4 |
100 |
6 |
1378 |
0,7 |
600 |
10 |
100 |
1 |
150 |
12 |
1379 |
1,1 |
57 |
14 |
40 |
0,3 |
70- |
15 |
1380 |
4,1 |
273 |
9 |
36- |
0,1 |
67- |
13 |
1381 |
3,0 |
27- |
11 |
22 |
0,3 |
200 |
14 |
1382 |
4,0 |
33 |
114 |
936 |
0,2 |
33- |
118 |
1383 |
255 |
6267 |
40 |
65- |
0,1 |
50- |
295 |
1384 |
275 |
8 |
44 |
10 |
0,4 |
300 |
319 |
1385 |
181 |
34- |
59 |
34 |
1 |
150 |
241 |
1386 |
148 |
18- |
48 |
19- |
3 |
200 |
199 |
1387 |
148 |
0 |
175 |
265 |
9 |
200 |
332 |
1388 |
350 |
137 |
26 |
85- |
11 |
22 |
387 |
1389 |
383 |
9 |
26 |
0 |
8 |
27- |
417 |
1390 |
717 |
87 |
58 |
123 |
21 |
163 |
796 |
1391 |
366 |
49- |
27 |
53- |
14 |
33- |
407 |
1392 |
997 |
172 |
33 |
22 |
21 |
50 |
1.051 |
1393 |
327 |
67- |
24 |
27- |
19 |
10- |
370 |
جمع |
4159 |
- |
732 |
- |
110 |
- |
5.001 |
مأخذ: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد[1] و محاسبات تحقیق
جدول 5- میزان واردات کالا به مناطق آزاد ایران ( 1393- 1372) (میلیون دلار/ درصد)
منطقه/ سال |
منطقه آازاد کیش |
رشد (درصد) |
منطقه آازاد قشم |
رشد (درصد) |
منطقه آازاد چابهار |
رشد (درصد) |
جمع |
1372 |
0 |
- |
0 |
- |
16 |
- |
16 |
1373 |
0 |
0 |
357 |
0 |
28 |
75 |
385 |
1374 |
0 |
0 |
215 |
40- |
51 |
82 |
266 |
1375 |
0 |
0 |
122 |
43- |
114 |
124 |
236 |
1376 |
132 |
0 |
136 |
11 |
89 |
22- |
357 |
1377 |
110 |
17- |
156 |
15 |
72 |
19- |
338 |
1378 |
99 |
10- |
209 |
34 |
160 |
122 |
468 |
1379 |
99 |
0 |
256 |
22 |
82 |
49- |
437 |
1380 |
137 |
38 |
275 |
7 |
99 |
21 |
511 |
1381 |
135 |
1- |
445 |
62 |
100 |
1 |
680 |
1382 |
82 |
39- |
195 |
56- |
74 |
26- |
351 |
1383 |
149 |
82 |
176 |
10- |
105 |
42 |
430 |
1384 |
250 |
68 |
206 |
17 |
234 |
123 |
690 |
1385 |
141 |
44- |
206 |
0 |
295 |
26 |
642 |
1386 |
187 |
33 |
203 |
1- |
353 |
20 |
743 |
1387 |
220 |
17 |
222 |
9 |
431 |
22 |
873 |
1388 |
282 |
28 |
303 |
36 |
440 |
2 |
1.025 |
1389 |
393 |
39 |
389 |
28 |
677 |
54 |
1.459 |
1390 |
732 |
86 |
394 |
1 |
838 |
24 |
1.964 |
1391 |
310 |
58- |
271 |
31- |
655 |
22- |
1.236 |
1392 |
559 |
80 |
393 |
45 |
238 |
64- |
1.19 |
1393 |
508 |
9- |
517 |
32 |
821 |
245 |
1.846 |
جمع |
4.525 |
- |
5.646 |
- |
5.972 |
- |
16.143 |
مأخذ: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد[2] و محاسبات تحقیق
نمودار 1- مقایسه رشد صادرات کالا در مناطق آزاد ایران (کیش، قشم و چابهار) طی بازه زمانی 1393- 1373
نمودار2- مقایسه رشد واردات کالا در مناطق آزاد تجاری ایران (کیش، قشم و چابهار) 1393- 1373
جدول6- نسبت صادرات به واردات در مناطق آزاد تجاری کشور (کیش، قشم و چابهار) 1393- 1372 (میلیون دلار/ درصد)
شاخص/ سال |
صادرات |
واردات |
نسبت صادرات به واردات |
رشد (درصد) |
تراز تجاری |
1372 |
0 |
16 |
0 |
- |
16- |
1373 |
0 |
385 |
0.001 |
0 |
385- |
1374 |
1 |
266 |
0.003 |
0 |
265- |
1375 |
3 |
236 |
0.01 |
0 |
233- |
1376 |
5 |
357 |
0.02 |
19 |
352- |
1377 |
6 |
338 |
0.02 |
8 |
333- |
1378 |
12 |
468 |
0.03 |
54 |
456- |
1379 |
15 |
437 |
0.04 |
41 |
422- |
1380 |
13 |
511 |
0.03 |
27- |
498- |
1381 |
14 |
680 |
0.02 |
19- |
666- |
1382 |
118 |
351 |
0.34 |
1501 |
233- |
1383 |
295 |
430 |
0.69 |
104 |
135- |
1384 |
319 |
690 |
0.46 |
33- |
371- |
1385 |
241 |
642 |
0.37 |
19- |
401- |
1386 |
199 |
743 |
0.27 |
29- |
544- |
1387 |
332 |
873 |
0.38 |
42 |
541- |
1388 |
387 |
1,025 |
0.38 |
1- |
638- |
1389 |
417 |
1,459 |
0.29 |
24- |
1.042- |
1390 |
796 |
1,964 |
0.41 |
42 |
1.168- |
1391 |
407 |
1,236 |
0.33 |
19- |
829- |
1392 |
1,051 |
1,190 |
0.88 |
168 |
139- |
1393 |
370 |
1,846 |
0.2 |
77- |
1.476- |
مأخذ: محاسبات تحقیق
جدول 7- میزان سرمایهگذاری خارجی در مناطق آزاد ایران (قشم، کیش و چابهار) 1393- 1372 (میلیون دلار/ درصد)
منطقه/ سال |
|
رشد |
قشم |
رشد |
چابهار |
رشد |
جمع |
1372 |
0 |
- |
0 |
- |
0 |
- |
0 |
1373 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
1374 |
0 |
0 |
3 |
0 |
0 |
0 |
3 |
1375 |
29 |
0 |
44 |
1583 |
0 |
0 |
73 |
1376 |
130 |
344 |
62 |
41 |
0 |
0 |
192 |
1377 |
118 |
9- |
100 |
62 |
0 |
0 |
218 |
1378 |
120 |
2 |
142 |
42 |
1 |
0 |
263 |
1379 |
115 |
4- |
125 |
12- |
1 |
0 |
241 |
1380 |
218 |
90 |
160 |
28 |
0 |
0 |
378 |
1381 |
315 |
44 |
143 |
11- |
1 |
0 |
459 |
1382 |
302 |
4- |
217 |
52 |
1 |
0 |
520 |
1383 |
300 |
1- |
100 |
54- |
54 |
4358 |
454 |
1384 |
24 |
92- |
5 |
95- |
10 |
82- |
39 |
1385 |
51 |
115 |
2 |
62- |
4 |
59- |
57 |
1386 |
122 |
137 |
5 |
150 |
2 |
54- |
129 |
1387 |
47 |
61- |
29 |
480 |
26 |
1333 |
102 |
1388 |
5 |
90- |
5 |
83- |
232 |
799 |
242 |
1389 |
45 |
847 |
11 |
120 |
1 |
100- |
56 |
1390 |
0,2 |
100- |
14 |
27 |
1 |
6- |
15 |
1391 |
25 |
12400 |
2 |
86- |
2 |
167 |
29 |
1392 |
300 |
1100 |
2 |
0 |
8 |
247 |
310 |
1393 |
25 |
92- |
0 |
100- |
38 |
356 |
63 |
جمع |
2291 |
- |
1171 |
- |
382 |
- |
3844 |
مأخذ: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و محاسبات تحقیق
نمودار1- مقایسه رشد سرمایهگذاری خارجی در مناطق آزاد ایران (قشم، کیش و چابهار) طی بازه زمانی 1393- 1373
جدول 8- میزان سرمایهگذاری داخلی در مناطق آزاد ایران (قشم، کیش و چابهار) طی بازه زمانی 1392- 1372 (درصد/ میلیارد ریال)
منطقه/سال |
کیش |
رشد |
قشم |
رشد |
چابهار |
رشد |
جمع |
1372 |
4 |
- |
0 |
- |
0 |
- |
4 |
1373 |
26 |
550% |
110 |
0% |
0 |
0% |
136 |
1374 |
116 |
346% |
83 |
25%- |
5 |
0% |
204 |
1375 |
305 |
163% |
57 |
31%- |
69 |
1247% |
431 |
1376 |
335 |
10% |
184 |
223% |
76 |
11% |
595 |
1377 |
172 |
49%- |
277 |
51% |
134 |
76% |
583 |
1378 |
253 |
47% |
331 |
19% |
114 |
15%- |
698 |
1379 |
731 |
189% |
479 |
45% |
11 |
91%- |
1.221 |
1380 |
628 |
14%- |
585 |
22% |
5 |
52%- |
1.218 |
1381 |
531 |
15%- |
600 |
3% |
14 |
167% |
1.145 |
1382 |
544 |
2% |
649 |
8% |
109 |
702% |
1.302 |
1383 |
546 |
0% |
670 |
3% |
411 |
277% |
1.627 |
1384 |
822 |
51% |
1510 |
125% |
834 |
103% |
3.166 |
1385 |
795 |
3%- |
1530 |
1% |
1.326 |
59% |
3.651 |
1386 |
724 |
9%- |
865 |
43%- |
1.247 |
6%- |
2.836 |
1387 |
799 |
10% |
5171 |
498% |
4.367 |
250% |
10.337 |
1388 |
841 |
5% |
4230 |
18%- |
362 |
92%- |
5.433 |
1389 |
801 |
5%- |
3521 |
17%- |
489 |
35% |
4.811 |
1390 |
846 |
6% |
4307 |
22% |
1.37 |
180% |
6.523 |
1391 |
821 |
3%- |
8100 |
88% |
626 |
54%- |
9.547 |
1392 |
546 |
33%- |
8465 |
5% |
17.863 |
2754% |
26.874 |
جمع |
11179 |
- |
41724 |
- |
29432 |
- |
82,334 |
مأخذ: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد[4]و محاسبات تحقیق
نمودار2- مقایسه رشد سرمایهگذاری داخلی در مناطق آزاد ایران (کیش، قشم و چابهار) طی بازه زمانی 1392- 1373
جدول 9- میزان تولید مناطق آزاد تجاری در ایران (قشم، کیش و چابهار) 1392- 1372 (میلیون ریال / درصد)
منطقه/ سال |
منطقه آازاد کیش |
رشد (درصد) |
منطقه آازاد قشم |
رشد (درصد) |
منطقه آازاد چابهار |
رشد (درصد) |
جمع |
1378 |
- |
- |
- |
- |
16113 |
- |
16113 |
1379 |
2104992 |
- |
- |
- |
22152 |
37 |
2127144 |
1380 |
2737410 |
30 |
- |
- |
35065 |
58 |
2772475 |
1381 |
3545828 |
30 |
- |
- |
41050 |
17 |
3586878 |
1382 |
4183158 |
18 |
- |
- |
149547 |
264 |
4332705 |
1383 |
5360741 |
28 |
- |
- |
105648 |
29- |
5466389 |
1384 |
7068241 |
32 |
637193 |
- |
165385 |
57 |
7870819 |
1385 |
9681459 |
37 |
627607 |
2- |
185522 |
12 |
10494588 |
1386 |
12145098 |
25 |
620879 |
1- |
86693 |
53- |
12852670 |
1387 |
17197979 |
42 |
1057980 |
70 |
196416 |
127 |
18452375 |
1388 |
24079944 |
40 |
1962873 |
86 |
121036 |
38- |
26163853 |
1389 |
27305098 |
13 |
1820414 |
7- |
183790 |
52 |
29309302 |
1390 |
34754535 |
27 |
1866370 |
3 |
164818 |
10- |
36785723 |
1391 |
47452300 |
37 |
3154245 |
69 |
357748 |
117 |
50964293 |
1392 |
62872554 |
32 |
4129821 |
31 |
506824 |
42 |
67509199 |
جمع |
260489337 |
- |
23969138 |
- |
3577011 |
- |
288035486 |
مأخذ: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و محاسبات تحقیق
نمودار5- میزان رشد تولید در منطقه آزاد کیش (1392- 1380)
نمودار 6- میزان رشد تولید در منطقه آزاد قشم ( 1392- 1385)
نمودار7- میزان رشد تولید در منطقه آزاد چابهار (1393- 1379)
نمودار8- مقایسه رشد اشتغال در مناطق آزاد ایران (قشم، کیش و چابهار) ( 1393- 1373)
جدول 10- ایجاد اشتغال سالانه در مناطق آزاد ایران (قشم، کیش و چابهار) 1393- 1372 (هزار نفر / درصد)
منطقه/ سال |
کیش |
رشد |
قشم |
رشد |
چابهار |
رشد |
جمع |
رشد |
1372 |
1.2 |
- |
1 |
- |
0 |
- |
2.2 |
- |
1373 |
3 |
150 |
5.4 |
440 |
0.5 |
0 |
8.9 |
305 |
1374 |
5 |
67 |
7.7 |
43 |
1.7 |
110 |
14.4 |
62 |
1375 |
7.4 |
48 |
14.2 |
84 |
3 |
3 |
24.6 |
71 |
1376 |
7.6 |
3 |
15.8 |
11 |
4.5 |
32 |
27.9 |
13 |
1377 |
8.7 |
14 |
16.6 |
5 |
5.5 |
11 |
30.8 |
10 |
1378 |
9.1 |
5 |
17.4 |
5 |
7 |
17 |
33.5 |
9 |
1379 |
9.4 |
3 |
18.2 |
5 |
8 |
8 |
35.6 |
6 |
1380 |
10.5 |
12 |
18.9 |
4 |
8.5 |
0 |
37.9 |
6 |
1381 |
0.5 |
95- |
19.7 |
4 |
8 |
26 |
28.2 |
26- |
1382 |
1.9 |
280 |
20.5 |
4 |
7 |
16- |
29.4 |
4 |
1383 |
1 |
47- |
21.3 |
4 |
7 |
0 |
29.3 |
0 |
1384 |
0.3 |
75- |
22 |
3 |
7 |
0 |
29.3 |
0 |
1385 |
0.3 |
4 |
27.6 |
25 |
7 |
16- |
34.8 |
19 |
1386 |
0.4 |
38 |
31.4 |
14 |
9 |
10 |
40.7 |
17 |
1387 |
0.3 |
11- |
34.5 |
10 |
1.2 |
85- |
36 |
12- |
1388 |
0.4 |
22 |
36.4 |
6 |
8.6 |
469 |
45.4 |
26 |
1389 |
0.3 |
18- |
38.7 |
6 |
8.7 |
4- |
47.7 |
5 |
1390 |
0.3 |
3- |
40 |
3 |
1.2 |
84- |
41.5 |
13- |
1391 |
0.1 |
65- |
41 |
3 |
2.1 |
68 |
43.2 |
4 |
1392 |
- |
- |
47.4 |
16 |
2 |
17- |
49.4 |
14 |
1393 |
- |
- |
50.3 |
6 |
5.8 |
155 |
56.1 |
14 |
جمع |
67.6 |
- |
545.9 |
- |
113.3 |
- |
726.8 |
- |
مأخذ: دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد[5] و محاسبات تحقیق
یادداشتها
[3] از سال 1372 تا 1387، آمار منطقه آزاد کیش از 'گزارش دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری ایران، "طرح جامع عملکرد مناطق آزاد ایران" بهار 1388 و گزارش" برنامه توسعه مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران"، تیرماه 1384، مقاله اثر جریان ورودی سرمایهگذاری خارجی بر صادرات غیرنفتی در مناطق آزاد تجاری ایران (87-1375) و از سال 93- 1388 از سالنامه آماری کیش آورده شده است.
[4] از سال 1372 تا 1380، آمار منطقه آزاد کیش از معاونت امور اقتصادی و دارایی، وزارت دارایی، 1382، مقاله "ویژگیها و عملکرد مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران"، شاددل، آمنه؛ مدیریت بررسیهای بازرگانی ؛ خرداد و تیر 1386 شماره 23،
[5] از سال 1372 تا 1380، آمار منطقه آزاد کیش و قشم از معاونت امور اقتصادی و دارایی، وزارت دارایی، 1382، مقاله "ویژگیها و عملکرد مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران"، شاددل، آمنه؛ مدیریت بررسیهای بازرگانی ؛ خرداد و تیر 1386 شماره 23،