رابطه گردشگری و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه (رهیافت علّیت در داده های تابلویی)
الموضوعات :داوود بهبودی 1 , فرانک باستان 2
1 - دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه تبریز
2 - کارشناس ارشد علوم اقتصادی دانشگاه تبریز
الکلمات المفتاحية: Z19, گردشگر, سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی, علّیت گرنجر هشیائو, علّیت تودا و یاماموتو, الگوی panel-var طبقه‌بندی JEL: F21, L83,
ملخص المقالة :
امروزه جذب سرمایه¬گذاری خارجی و توسعه صنعت گردشگری در اغلب عرصه¬ها، مورد توجه برنامه-ریزان دولتی و نیز بنگاه¬های خصوصی قرار گرفته است. از یک سو رشد این صنعت می¬تواند با گسترش انواع خدمات، ایجاد فرصت¬های شغلی و توسعه زیر¬ساخت¬ها به جذب سرمایه¬گذاری مستقیم خارجی کمک نماید؛ از سوی دیگر سرمایه¬گذاری مستقیم خارجی نیز می¬تواند نقش مهمی را در توسعه اقتصادی و بخصوص بخش گردشگری ایفا کند. در این مطالعه رابطه علّی بین تعداد گردشگر خارجی و میزان سرمایه¬گذاری مستقیم خارجی (FDI) برای کشورهای در حال توسعه طی دوره 1995-2007 با استفاده از الگوی panel-var مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور از آزمون علّیت گرنجر هشیائو (1981) و آزمون علیت تودا و یاماموتو (1995) استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از اینست که در کشورهای در حال توسعه که ایران هم جزو آنهاست، تنها از طرف تعداد گردشگر به سوی FDI، رابطه علّیت وجود دارد؛ به طوری که هرچه میزان گردشگر وارد شده به این کشورها بیشتر باشد، میزان سرمایه¬گذاری مستقیم خارجی بیشتر خواهد بود
خوارزمی، ابوالقاسم (1384)، بررسی رابطه علیت گردشگری و تجارت در ایران، مجله پژوهشنامه بازرگانی، شماره 37، صص 91-108.
2.طیبی، کمیل، جباری، امیر و روح الله بابکی(1387)، بررسی رابطه علّی بین گردشگری و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران، کشورهایOECD و کشورهای منتخب)، مجله دانش و توسعه، سال پانزدهم، شماره 24، صص 65-86.
3.Balaguer, J. & Cantavella-Jorda, M. (2002) Tourism as a long runs economic growth factor: The Spanish case, Applied Economics, No.34, pp. 877–884
4.Dritsakis, N.(2004) Tourism as a long-run economic growth factor: An empirical investigation for Greece using causality analysis , Tourism Economics, No.10, pp.305–316
5.Eugenio, M.J, Morales, M. N & Scarpa, R. (2004) Tourism and Economic Growth in Latin American Countries: A Panel Data Approach, Natural Resources Management (NRM), NOTA DILAVORO 26
6.Gollub, J, Hosier, A, & Woo, G.(2003) Leakages and linkages in the tourism sector: using cluster-based strategy to minimize tourism leakages, in WTO/OMT Studies in relation to Trade Negotiations on tourism services. Leakages and linkages Competition problems, Sustainability Standards,(Madrid: WTO/OMT)
7.Hsaio, C. (1981) Autoregressive Modeling and Money-income Causality Detection. Journal of Monetary Economics, No. 18, pp.85-106
8.Oh, C.O.(2005) The contribution of tourism development to economic growth in the Korean economy , Tourism Management , No.26, p.39–44
9.Selvanathan, S.E & Viswanathan, B. (2009) Causality between Foreign Direct Investment and Tourism: Empirical Evidence India, Tourism Analysis, No.13, pp.427-432
10.Shan, J & K. Wilson. (2001) Causality between trade and tourism: empirical evidence China, Applied Economics Letters, No.8, pp.279-283
11.Tiago, S. & Campos, C.(2005) International Tourism and Economic Growth: a Panel Data Approach , Natural Resources Management (NRM), NOTA DI LAVORO 141
12.Toda, H.Y & T. Yamamoto. (1995) Statistical Inference in Vector Auto-regressions with Possibly Integrated Processes. Journal of Econometrics, No.22, pp.309-317
13.Toh, R.S., H. Khan, and A.J. Koh (2001) A travel balance approach for examining tourism area life cycles: The Case of Singapore, Journal of travel Research, No.39, pp. 426-432
14.UNDTAD (2007), FDI in Tourism: The Development Dimension, A Survey of Evidence (New York and Geneva)
15.World Development Indicators CD-ROM (2010) The World Bank Group
16.World Travel & Tourism Council (WTTC) (2002) Industry as a partner for sustainable development, www.wttc.org
