بررسی اثرگذاری شوک‌های مالی و پولی بر تورم با تأکید بر نقش واسطه‌ای بانک‌ها با استفاده از مدل‌های TVP-FAVAR

الموضوعات :

نعمت فلیحی ¹ , حسین امیری ² , صدیقه سلطانی ³

1 - استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. تهران،‌ایران
2 - دانشیار و عضو هیأت علمی اقتصاد، دانشگاه خوارزمی
3 - دانش آموخته دکتری اقتصاد دانشگاه آزاد تهران مرکزی

تاريخ الإرسال : 10 السبت , جمادى الثانية, 1442 تاريخ التأكيد : 01 الإثنين , صفر, 1446 تاريخ الإصدار : 08 الأربعاء , ربيع الأول, 1446

الکلمات المفتاحية: سیاست پولی, سیاست مالی, واسطه بانکی, مدل TVP-FAVAR,

ملخص المقالة :

هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر شوک‌های پولی و مالی بر تورم با تأکید بر نقش واسطه‌ای بانک‌ها با استفاده از مدل‌های TVP-FAVAR در دوره زمانی ۱-۱۳۷۰ تا ۴-۱۳۹8 است. بدین منظور از متغیرهای حجم پول، مخارج جاری، مخارج عمرانی، مالیات‌ها و شاخص واسطه‌گری بانکی به عنوان متغیرهای اصلی و متغیر بازدهی بخش سوداگری به عنوان متغیر غیرقابل مشاهده و پنهان در نظر گرفته شده است. نتایج حاکی از آن است که نه تنها شاخص واسطه‌گری بانکی بلکه متغیرهای نقدنیگی، مخارج عمرانی و مخارج جاری نیز تأثیر مثبت و معناداری بر نرخ تورم داشته و هر انحراف معیار تغییرات در این متغیرها بین یک تا سه سال بر ثبات و ماندگاری تورم در کشور مؤثر بوده‌اند. بر اساس نتایج حاصل از مدل می‌توان گف اتخاذ سیاست‌هایی مانند شناور نمودن نرخ سود بانکی و به اعتباری شاخص بندی آن، اجرای سیاست‌های سمت عرضه از جمله افزایش سطح فرهنگ کار، افزایش بهره وری نیروی انسانی و تغییر ترکیب بازار نیروی کار، تعیین سقف برای نسبت کسری بودجه یا بدهی دولت نسبت به تولید ناخالص داخلی، لنگر کردن سالانه مخارج دولت در دوره‌های چهار ساله و نیز اتخاذ سیاست‌هایی که موجبات کاهش نااطمینانی تورم را فراهم می‌آورند، می‌توانند در تعدیل نرخ تورم مؤثر واقع شوند.

المصادر:

آرمن، سید عزیز، قربان نژاد، مجتبی، و کفیلی، وحید (1396). نگاهی دوباره به تورم در ایران: رویکرد VARX. فصلنامه مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 6 (22)، 99-121. doi: 10.22084/aes.2017.1882
اکبری فرد، حسین، قاسمی نژاد، امین، و رضایی جعفری، مریم (1396). مدلسازی عوامل مؤثر بر نرخ تورم در اقتصاد ایران با استفاده از الگوریتم کرم شب‌تاب و الگوریتم فاخته. فصلنامه علمی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 4(3)، 143-168.
بشخور، مرجانه (1399). ریشه یابی تورم. ماهنامه علمی امنیت اقتصادی، 8(7)، 10-15.
تشکینی، احمد (1382). آیا تورم یک پدیده پولی است؟. پایان¬نامه کارشناسی¬ ارشد، دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران.
حاجی قاسمی، شهناز، نجاتی، مهدی، و صالحی آسفیجی، نورالله (1396). ارزیابی اثرات نرخ بهره واقعی و نرخ ذخیره قانونی بر متغیرهای منتخب کلان اقتصاد ایران. فصلنامه علمی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 4(3)، 117-142.
حیاتی، یوسف، سهیلی، کیومرث، و عرفانی، علیرضا (1398). نقش پویایی‌های نرخ تورم در سیاست پولی ایران: یک مدل DSGE. اقتصاد مالی، 13(49)، 213-236. dor: 20.1001.1.25383833.1398.13.49.7.4
درگاهی، حسن، و شربت اوغلی، رویا (1389). تعیین قاعدهی سیاست پولی در شرایط تورم پایدار اقتصاد ایران با استفاده از روش کنترل بهینه. مجله تحقیقات اقتصادی، 45(4)، 1-27. dor: 20.1001.1.00398969.1389.45.4.1.8
صادقی، سید کمال، شیبائی، امینه، و فشاری، مجید (1390). بررسی عوامل مؤثر بر تورم با تاکید بر اندازه دولت. فصلنامه علمی مدلسازی اقتصادی، 4(11)، 73-91.
فرخی بالاجاده، حشمت‌اله، خوچیانی، رامین، و آسایش، حمید (1398). بررسی رابطه پویایی رشد پول و تورم در ایران: یک تحلیل اکونوفیزیک از رابطه مقداری پول، فصلنامه علمی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 6(2)، 215-238.
علم الهدی، سید سجاد، طریقی، سمانه، شعبان زاده، مهدی، و خواجویی پور، امین (1394). شناسایی و تحلیل نقش عوامل مؤثر بر گروه‌های اصلی تشکیل‌دهنده تورم در ایران با رویکرد شبکه عصبی مصنوعی. اقتصاد مالی، 9(31)، 41-56. dor: 20.1001.1.25383833.1394.9.31.4.7
محمدی، تیمور، ابونوری، عباسعلی، و محمدنژاد، رویا (1393). تحلیل رابطه علی بین نرخ تورم و بیکاری در اقتصاد ایران. اقتصاد مالی، 9(30)، 46-29. dor: 20.1001.1.25383833.1394.9.30.2.3
مهرآرا، محسن، و قبادزاده، رضا (1395). بررسی عوامل مؤثر بر تورم در ایران مبتنی بر رویکرد میانگین‌گیری بیزینی (BMA) و میانگین‌گیری حداقل مربعات (WALS). فصلنامه برنامه¬ریزی و بودجه، 21(1)، 57-82. dor: 20.1001.1.22519092.1395.21.1.3.1
نیازی محسنی، محسن، شهرستانی، حمید، هژبرکیانی، کامبیز، و غفاری، فرهاد (1399)، بررسی اثر شوک سیاست‌های پولی و درآمدهای نفتی بر تورم و رشد اقتصادی. اقتصاد پولی و مالی، 27(19)، 29-46. doi: 10.22067/pm.v27i19.85109
نیلی، مسعود، بهنیا، مهران، و علویان قوانینی، آرش (1389). رویکرد مناسب در مواجهه با تورم مزمن ایران. فصلنامه پول و اقتصاد، 3، 1-30.
Aboelsoud, M. E., Paparas, D., Zouaoui, A., & Kasim, M. K. (2019). The dynamic interrelationship between interest rate and macroeconomic policy objectives: case of the United Kingdom. Journal of Economics and Political Economy, 6(4), 304-322.‏ http://kspjournals.org/index.php/JEPE/article/view/1983
Abu, N., & Karim, M. Z. A. (2015). The Non-Linear Relationship between Fiscal Deficits and Inflation: Evidence from Africa. Southeast European Journal of Economics & Business (1840118X), 10(2), 102-112. doi: 10.1515/jeb-2015-0013
Adeleye, B. N., Ogundipe, A. A., Ogundipe, O., Ogunrinola, I. I., & Adediran, O. (2019). Internal and external drivers of inflation in Nigeria. Banks and Bank Systems, 14(4), 206-218.‏ doi: http://dx.doi.org/10.21511/bbs.14(4).2019.19
Al-Mutairi, A., Al-Abduljader, S., & Naser, K. (2020). Determinants of inflation in Kuwait. Journal of Developing Areas, 54(3), 19-34.
Al-Shammari, N., & Al-Sabaey, M. (2012). Inflation sources across developed and developing countries; Panel approach. International Business & Economics Research Journal (IBER), 11(2), 185-194.‏ doi: https://doi.org/10.19030/iber.v11i2.6773
Anušić, Z., & Švaljek, S. (1996). Olivera-Tanzi Effect: Theory and its manifestation in the Croatian stabilization programme. Croatian Economic Survey, (3), 73-102.‏
Bagus, P., Howden, D., & Gabriel, A. (2014). Causes and consequences of inflation. Business and Society Review, 119(4), 497-517.‏ doi: https://doi.org/10.1111/basr.12043
Bank, S.A.R. (2016). Inflation mechanisms, expectations, and monetary policy. p. 345-348 in Settlements, Bank for International eds., Inflation mechanisms, expectations and monetary policy, vol. 89, Bank for International Settlements.
Bottone, M., & Rosolia, A. (2019). Monetary policy, firms’ inflation expectations and prices: causal evidence from firm-level data. Bank of Italy Temi di Discussione (Working Paper) No, 1218.‏ doi: https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3432447
Braumann, B. (2000). Real Effects of High Inflation. IMF Working Paper 00/85, (Washington: International Monetary Fund).‏
Bruno, M., & Fischer, S. (1990). Seigniorage, operating rules, and the high inflation trap. The Quarterly Journal of Economics, 105(2), 353-374.‏ doi: https://doi.org/10.2307/2937791
Bryant, J. (1980). A model of reserves, bank runs, and deposit insurance. Journal of banking & finance, 4(4), 335-344.‏ doi: https://doi.org/10.1016/0378-4266(80)90012-6
Can, U., Bocuoglu, M. E., & Can, Z. G. (2020). How does the monetary transmission mechanism work? Evidence from Turkey. Borsa Istanbul Review, 20(4), 375-382.‏ doi: https://doi.org/10.1016/j.bir.2020.05.004
Catao, L. A., & Terrones, M. E. (2005). Fiscal deficits and inflation. Journal of Monetary Economics, 52(3), 529-554.‏ doi: https://doi.org/10.1016/j.jmoneco.2004.06.003
Choi, S., Furceri, D., Loungani, P., Mishra, S., & Poplawski-Ribeiro, M. (2018). Oil prices and inflation dynamics: Evidence from advanced and developing economies. Journal of International Money and Finance, 82, 71-96.‏ doi: https://doi.org/10.1016/j.jimonfin.2017.12.004
Cioran, Z. (2014). Monetary policy, inflation, and the causal relation between the inflation rate and some of the macroeconomic variables. Procedia Economics and Finance, 16, 391-401.‏ doi: https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00818-1
Citu, F., & Twaddle, J. (2003). The output gap and its role in monetary policy decision-making. Reserve Bank of New Zealand Bulletin, 66(1), 5-14.‏
Coe, D. T., & McDermott, C. J. (1997). Does the gap model work in Asia? Staff Papers, 44(1), 59-80.‏ doi: https://doi.org/10.2307/3867497
Coibion, O., Gorodnichenko, Y., & Weber, M. (2022). Monetary policy communications and their effects on household inflation expectations. Journal of Political Economy, 130(6), 1537-1584.‏
Del Negro, M., & Primiceri, G. E. (2015). Time varying structural vector autoregressions and monetary policy: a corrigendum. The review of economic studies, 82(4), 1342-1345.‏ doi: https://doi.org/10.1093/restud/rdv024
Diamond, D. W., & Dybvig, P. H. (1983). Bank runs, deposit insurance, and liquidity. Journal of political economy, 91(3), 401-419.‏
Domaç, I., & Yücel, E. M. (2005). What triggers inflation in emerging market economies? Review of world economics, 141, 141-164.‏ doi: https://doi.org/10.1007/s10290-005-0019-7
Doz, C., Giannone, D., & Reichlin, L. (2011). A two-step estimator for large approximate dynamic factor models based on Kalman filtering. Journal of Econometrics, 164(1), 188-205.‏ doi: https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2011.02.012
Dua, P., & Gaur, U. (2010). Determination of inflation in an open economy Phillips curve framework: The case of developed and developing Asian countries. Macroeconomics and Finance in Emerging Market Economies, 3(1), 33-51.‏ doi: https://doi.org/10.1080/17520840903498107
Ekanayake, H. K. (2012). The link between fiscal deficit and inflation: do public sector wages matter. Australia South Asia Research Centre, 14, 1-34.‏
Ezeabasili, V. N., Mojekwu, J. N., & Herbert, W. E. (2012). An empirical analysis of fiscal deficits and inflation in Nigeria. International Business and Management, 4(1), 105-120.‏ doi: 10.3968/j.ibm.1923842820120401.0185
Friedman, M. (1989). Quantity Theory of Money. In: Eatwell, J., Milgate, M., Newman, P. (eds) Money. The New Palgrave. Palgrave Macmillan, London. doi: https://doi.org/10.1007/978-1-349-19804-7_1
Friedman, B.M. (2000). Monetary policy. National Bureau of economic research, working paper 8057.
George-Anokwuru, C. C., & Ekpenyong, B. I. (2020). Government expenditure and inflation in Nigeria. Journal of Economics and Management Sciences, 3(2), p29-p29.‏ doi: https://doi.org/10.30560/jems.v3n2p29
Gerlach, S., & Tillmann, P. (2012). Inflation targeting and inflation persistence in Asia–Pacific. Journal of Asian Economics, 23(4), 360-373.‏ doi: https://doi.org/10.1016/j.asieco.2012.03.002
Greenbaum, S. I., Thakor, A. V., & Boot, A. W. (2019). Contemporary financial intermediation. Academic Press, an imprint of Elsevier, Fourth ed. https://cir.nii.ac.jp/crid/1130282271516771200
Rauch, C., Steffen, S., Hackethal, A., & Tyrell, M. (2010). Determinants of bank liquidity creation. Available at SSRN 1343595.‏ doi: https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1343595
Hafstead, M., & Smith, J. (2012). Financial shocks, bank intermediation, and monetary policy in a DSGE model. Unpublished Manuscript, 9, 1-77.‏
Hall, R. E. (1982). Introduction to" Inflation: Causes and Effects". In Inflation: Causes and Effects (pp. 1-10). University of Chicago Press.‏
Kashyap, A. K., Rajan, R., & Stein, J. C. (2002). Banks as liquidity providers: An explanation for the coexistence of lending and deposit‐taking. The Journal of finance, 57(1), 33-73.‏ doi: https://doi.org/10.1111/1540-6261.00415
Kibritcioglu, A. (2001). Causes of inflation in Turkey: a literature survey with special reference to theories of inflation. Working Paper 01-0115, University of Illinois at Urbana-Champaign.‏ doi: https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.277873
Koop, G., & Korobilis, D. (2012). Forecasting inflation using dynamic model averaging. International Economic Review, 53(3), 867-886.‏ doi: https://doi.org/10.1111/j.1468-2354.2012.00704.x
Koop, G., & Korobilis, D. (2014). A new index of financial conditions. European Economic Review, 71, 101-116.‏ doi: https://doi.org/10.1016/j.euroecorev.2014.07.002
Labonte, M. (2016). Unemployment and inflation: Implications for policymaking. Congressional Research Services
Mishkin, F. S. (1995). Symposium on the monetary transmission mechanism. Journal of Economic perspectives, 9(4), 3-10.‏ doi: 10.1257/jep.9.4.3
Nguyen, B. (2015). Effects of fiscal deficit and money M2 supply on inflation: Evidence from selected economies of Asia. Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 20, 49-53.‏ https://ssrn.com/abstract=2614047
Okotori, T. W. (2019). The Dynamics of monetary policy and inflation in Nigeria. IOSR Journal of Economics and Finance (IOSR-JEF), 10(2), 37-49.‏ doi: 10.9790/5933-1002013749
Piontkivsky, R., Bakun, A., Kryshko, M., & Sytnyk, T. (2001). The impact of the budget deficit on inflation in Ukraine. International Association for the Promotion of Cooperation with Scientists from the New Independent States of the Former Soviet Union (INTAS) Research Report, 95, 0273.‏
Qurbanalieva, N. (2013). An empirical study of factors affecting inflation in Republic of Tajikistan. Theoretical and Practical Research in Economic Fields (TPREF), 4(08), 229-246.‏
Roberts, J. M. (2004). Monetary policy and inflation dynamics. Available at SSRN 633222.‏ doi: https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.633222
Sargent, T. J., & Wallace, N. (1981). Some unpleasant monetarist arithmetic. Federal Reserve Bank of Minneapolis quarterly review, 5(3), 1-17.‏
Stock, J. H., & Watson, M. W. (2007). Why has US inflation become harder to forecast? Journal of Money, Credit, and banking, 39, 3-33.‏ doi: https://doi.org/10.1111/j.1538-4616.2007.00014.x
Stock, J. H., & Watson, M. W. (2008). Phillips curve inflation forecasts. National Bureau of Economic Research (working paper series: 14322)‏, doi: 10.3386/w14322
Tanzi, V. (1978). Inflation, Real Tax Revenue, and the Case for Inflationary Finance: Theory with an Application to Argentina (Inflation, recettes fiscales réelles et avantages du financement inflationniste: théorie et application au cas de l’Argentine) (Inflación, ingreso tributario real y financiamiento inflacionario: Teoría y aplicación al caso de Argentina). Staff Papers (International Monetary Fund), 25(3), 417–451. https://doi.org/10.2307/3866679
Totonchi, J. (2011, July). Macroeconomic theories of inflation. In International conference on economics and finance research (Vol. 4, No. 1, pp. 459-462).‏
Warin, T. (2005). Monetary Policy: From Theory to Practices. Middlebury College Economics Discussion Paper, (05-08), 1-24.‏
Wauk, G., & Adjorlolo, G. (2019). The game of monetary policy, inflation, and economic growth. Open Journal of Social Sciences, 7(3), 255-271.‏ doi: https://doi.org/10.4236/jss.2019.73022
Yolanda, Y. (2017). Analysis of factors affecting inflation and its impact on human development index and poverty in Indonesia. European Research Studies Journal, 20(4B), 38-56. https://www.um.edu.mt/library/oar//handle/123456789/33040