صیرورت در اشعار خاقانی با نگاهی به دیدگاههای قدما

الموضوعات : مطالعات نقد ادبی

سارا فرزانه ¹ , عباس ماهیار ²

1 - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج
2 - استادزبان وادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

تاريخ الإرسال : 14 الخميس , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 09 الثلاثاء , رمضان, 1437 تاريخ الإصدار : 14 السبت , شعبان, 1437

الکلمات المفتاحية: انسان کامل, خاقانی, صیرورت, شعر خاقانی,

ملخص المقالة :

شعر خاقانی به دلیل برخورداری از تجربیات پرافت و خیز و جسورانه شاعر در دوران و محیط زندگی، شیوه فکری ومهارت در بهره مندی از علوم و افکار متعدد، نمونه شاخصی برای بررسی خط سیر فکری و عقلانی شاعر است. او از دانش ها و فنون گوناگون در لایه های درونی (محور عمودی و افقی ) اشعارش بهره می برد، به نحوی که در بررسی های بینامتنی می توان اشعارش را در دو سطح مفهومی و لغوی بررسی نمود و تاثیر کتب مقدس، داستان انبیاء، علوم روز چون نجوم، ریاضی، ادبیات، کلام و ... را در آنها مشاهده کرد. این پژوهش حاصل بررسی خط سیر فکری و عقلانی خاقانی در اشعار وی است. برای شکل گیری آن از منابع کتابخانه ای و بررسی اسناد بهره گرفته شده است.

المصادر:

 ایزوتسو، توشیهیکو. (1393). خدا و انسان در قرآن، ترجمه احمد آرام، چاپ نهم، تهران: شرکت سهامی انتشار.

حسینی، سید حسین.(1392). عشق پژوهشی ازخداتاانسان، فصلنامه ادبیات عرفانی واسطوره شناختی،شماره33

خاقانی شروانی.(1394). دیوان اشعار، تهران: راشدین.

خرقانی، شیخ ابوالحسن. (1377). نورالعلوم، چاپ پنجم، تهران: بهجت.

رضایی، عبدالعظیم. (1382). تاریخ ادیان جهانی، تهران: علمی.

شجاری، مرتضی و گوزلی، زهرا، دل آدمی ومراتب آن درعرفان اسلامی، فصلنامه ادبیات عرفانی واسطوره شناختی، س9، شماره99

کتاب مقدس       

کربن، هانری. (1387). ابن سیناو تمثیل عرفانی، ترجمه انشاء الله رحمتی، چاپ اول، تهران: جامی.

ماهیار، عباس.(1388). مالک ملک سخن، چاپ اول، تهران: سخن .

معادیخواه ، عبدالمجید .(1378). فروغ بی پایان، چاپ اول، تهران: ذره.

 معدن کن، معصومه. (1375). پرتوی از هنر وخلاقیت خاقانی،  نشریه دنشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، شماره3ـ4، سال39، ص227ـ250.

نسفی، عزیز الدین. (1390). الانسان الکامل، چاپ یازدهم، تهران: طهوری.