تعهدات و مسئولیت بین المللی دولت در قبال دسترسی به درمان و واکسن بیماری های عالم گیر نوپدید؛ مورد مطالعه: کووید-19

الموضوعات : تحقیقات حقوقی بین المللی

شاهین مظاهری جبلی ¹ , محسن محبی ² , محمدرضا علی پور ³

1 - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استادیار گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 06 الأحد , رمضان, 1442 تاريخ التأكيد : 13 الأربعاء , شوال, 1444 تاريخ الإصدار : 30 الثلاثاء , رمضان, 1445

الکلمات المفتاحية: مسئولیت بین‌المللی, تعهدات بین المللی, کووید 19, بیماری‌های عالم‌گیر, دسترسی به درمان و واکسن,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: مسئولیت بین المللی به عنوان یکی از اساسی ترین نهادهای حقوقی بین المللی، موجد حق و تکلیف برای اعضای جامعه بین الملل به خصوص دولت ها است که زمینه استقرار حاکمیت قانون در جامعه بین المللی را فراهم می کند. در این راستا بدوا به ماهیت حقوق بشری حق دسترسی به دارو و واکسن و بررسی تعهدات و نقش همکاری جامعه بین‌المللی در مقابله و کنترل بیماری‌های عالم‌گیر از جمله کووید-19 پرداخته و سپس به بررسی مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در قبال نقض تعهدات مربوط به دسترسی به درمان و واکسن بیماری های عالم گیر برای افراد تحت اختیارات حاکمیتی خود پرداخته شده است و متعاقبا مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در زمینه مقابله با بیماری های نوپدید از جمله کووید-19 مورد مداقه قرار می‌گیرد. روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی بر پایه مطالعات اسنادی با ابزار فیش برداری، مورد تدقیق، تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته ها و نتایج: مقررات بهداشتی بین المللی (2005) در کنار برخی قواعد موافقتنامه اعمال اقدامات بهداشتی و بهداشت گیاهی (1994)، هسته اصلی تعهدات بین‌المللی دولت‌ها را در قبال کنترل و مقابله با بیماری‌های عالم‌گیر از‌جمله کووید-19 تشکیل می‌دهد و از سوی دیگر توجه به این مهم که همکاری دولت‌ها در مقابله با بیماری‌های عالم گیر، تعهد در برابر جامعه بین‌المللی بوده و اهمال و سهل انگاری از سوی دولت‌ها در این زمینه از جمله درمان، دسترسی به واکسن و یا در اختیار قرار ندادن آن به سایر کشورها، سبب استناد به مسئولیت بین-المللی دولت اهمال‌گر می‌گردد، امری ضروری است.