مطالعه موردی سامانه های همدیدی موثر در بارش برف سنگین درشهر تهران در فوریه 2003

الموضوعات :

حسین اردکانی ¹ , سیده پریا آقائی ارم ساداتی ² , فروزان ارکیان ³

1 - سازمان هواشناسی کشور، تهران
2 - گروه هواشناسی، دانشکده علوم فنون دریایی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران شمال
3 - گروه هواشناسی، دانشکده علوم فنون دریایی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد تهران شمال

تاريخ الإرسال : 18 الثلاثاء , ذو القعدة, 1434 تاريخ التأكيد : 19 السبت , جمادى الثانية, 1435 تاريخ الإصدار : 23 الخميس , رجب, 1435

الکلمات المفتاحية: تهران, برف سنگین, فرارفت دمایی, تراز 200 هکتوپاسکال,

ملخص المقالة :

از جمله پدیده های جوی که سبب خسارت‌‌های فراوان در بخش‌های مختلف محیط طبیعی و محیط زیست انسان می‌شود رخداد بارش برف سنگین و پیامدهای بعد آن می‌باشد. به منظور شناسایی ویژگی‌های همدیدی الگوهای هواشناسی تأثیرگذار در شرایط برف سنگین در شهر تهران، در این پژوهش داده‌های بارش برف طی دوره(2009-2000 میلادی) از بایگانی ایستگاه هواشناسی مهرآباد، استخراج شد. از مجموع 150 روز برفی ثبت شده، نقشه‌های همدیدی برای روز نوزدهم فوریه سال 2003 با استفاده از داده‌های GFSبا دقت 0/1×0/1 درجه و نرم افزار GrADS تهیه گردید .نقشه های فرارفت دمایی نیز به کمک داده های CFSRتهیه شد. بررسی نقشه‌های همدیدی در ترازهای مختلف جوی نشان داد که طی دوره‌ی بارش برف سنگین در 19 فوریه2003، شکل‌گیری مرکز کم‌فشار بر روی مدیترانه و از طرف دیگر حضور مرکز پرفشار در عرض های بالاتر و شمال اروپا و امتداد زبانه‌های آن بر روی دریای خزر و منطقه مورد مطالعه مشهود بوده و تقابل این دو سامانه سبب گرادیان شدید فشار بر روی منطقه مورد مطالعه شده است. همزمان در تراز بالایی مرکز کم ارتفاع و یا ناوه ارتفاعی حضوردارد که انتقال این ناوه به سمت منطقه مورد مطالعه سبب بارش برف سنگین منطقه می‌شود. بررسی مقادیر تاوایی مطلق و حرکت قائم بیانگر فرارفت مقدار قابل توجه تاوایی مطلق و منفی بودن سرعت حرکت قائم(در مختصات فشاری) است که نشان دهنده ناپایداری و صعود هوا می باشد و در نهایت این شرایط سبب رخداد بارش برف سنگین می‌شود. همچنین بررسی مقادیر فرارفت دمایی در تراز 200 هکتوپاسکال بیانگر فرارفت گرم در منطقه است.