مطالعه استریولوژیکی تغییرات بافتی بیضه خفاش میوه خوار مصری (Rousettus aegyptiacus) در طول سال

الموضوعات :

فرنگیس قاسمی ¹ (شیراز بلوار پاسداران خیابان باغ حوض کوچه 5/3 پلاک 71)
عصمت عباس فرد ² (گروه زیست شناسی، آموزش و پرورش ، فسا، ایران)

تاريخ الإرسال : 18 الإثنين , شوال, 1439 تاريخ التأكيد : 07 الإثنين , شوال, 1440 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ذو الحجة, 1440

الکلمات المفتاحية: سلول های جنسی, لوله منی ساز, مطالعه استریولوژیکی, خفاش میوه خوار مصری,

ملخص المقالة :

با توجه به اهمیت خفاش ها در اکوسیستم و اطلاعات محدودی که در رابطه با تولید مثل این موجود نافع در دست است چرخه اسپرماتوژنز خفاش میوه خوار مصری (Rousettus aegyptiacus) برای اولین بار در سه فصل بهار تا پاییز مورد مطالعه استریولوژیک قرار گرفت. بدین منظور از غار سنگتراشان جهرم (فارس) در اواخر هر فصل، 7 خفاش نر با تور نامرئی صید و به آزمایشگاه منتقل گردید. پس از بیهوشی و تشریح خفاشها، بیضه‌ها خارج و پس از اندازه گیری تثبیت شدند. از نمونه های تثبیت شده مقاطع 5 میکرونی تهیه و رنگ آمیزی شدند. حجم پارامترهای مورد بررسی با روش کاوالیه تعیین و قطر لوله‌ ها و تعداد سلولهای بیضه با استفاده از نرم افزار stereo Lite اندازه گیری گردید. داده های حاصل با آزمون کروسکال والیس تحلیل و توسط آزمون فریدمن مقایسه گردیدند. طبق نتایج حاصل، بیضه ها در اسکروتوم با اختلاف معنی دار بین وزن و حجم بیضه چپ و راست و بیشترین وزن (g19/0± 765/0) و حجم (mm341/0± 862) آن در فصل بهار بود. انواع سلول جنسی و اسپرم زیاد در مرکز لوله های اسپرم ساز در همه فصول مشاهده گردید. قطر لوله اسپرم ساز با اختلاف معنی دار (P<0.05 ) بین بهار(µm 06/1± 90/235) و پاییز (µm 29/1± 82/227) مشاهده شد. ببیشترین میانگین تعداد اسپرماتوسیت (106×6/294)، سرتولی (106×59/11) و لایدیگ (106×30/39) در بهار و کمترین آنها در پاییز بود اما اسپرماتید در پاییز (106×2/284) ببیشترین تعداد داشت. طبق این نتایج، اوج فعالیت جنسی این گونه خفاش، در فصل بهار و تایستان است.