واکاوی نسلبندی محتوایی موزه‌ها، روایتی از تجسم مادی تا گفتمان معنایی
مونا کدخدا
1
(
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران غرب
)
الکلمات المفتاحية: نسلبندی موزه‌ها, شأن اشیاء, موزه‌ای شدن, گفتمان معنایی, ضرباهنگ تحولات موزه,
ملخص المقالة :
پدیدۀ موزه و موزه‌داری در دوران معاصر در دنیا گسترش پیدا کرده است و ایدۀ موزه در دوران معاصر به‌صورت یک ایدۀ جهانی درآمده است. نگاه متفاوت موزه‌ها و تفکر مجموعه‌ای است که مجموعه‌سازی و هویت موضوعی را در موزه پدید می‌آورد. بر همین اساس نوع نگرش به اثر و مجموعه و معناهایی که برای آن ساخته، پرداخته و انتقال داده می‌شود، باعث شکل‌گیری سیری از تغییرات در موزه‌ها شدهاست. در این پژوهش به‌منظور دستیابی به هدف در این پژوهش، با استفاده از راهبرد کیفی و روش تحلیل و استنتاج ترکیبی، از مطالعات نظری انگاره‌هایی پیشران در نسلبندی سه‌گانۀ موزه‌ها به استخراج شده است. به دلیل کیفی بودن این زیرشاخصه‌ها و با استناد به ارزش بالاتر مفاهیم معنایی در مقایسه با مؤلفه‌های بصری و کالبدی با بهره‌گیری از روش منطق فازی و نیز در نظر گرفتن ضریب اثر وزنی برای مؤلفه‌ها، نمونه‌های منتخب از سه نسل موزه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته شده‌اند. نتایج پژوهش نشان‌دهنده این است که در دوران معاصر علاوه بر انگاره‌های ساختاری، انگاره‌های ادراکی‌ـ‌معنایی شاخص کیفی نسلبندی موزه‌ها را به سمت و سویی دیگر هدایت می‌کند. در این سیر تحول محتوایی، شیوۀ بازگویی در موزه‌ای شدن یک پدیده، از گفتمان یک‌سویۀ تاریخی به سمت دوسویۀ اجتماعی و در موزه‌های نوین به‌صورت گفتمان ذهنی از نوع تبادل آگاهی انجام می‌گیرد. گفتمان نسل نوین از نوع روایتگری موزه است که معانی تازه‌ای بر متن اثر می‌افزاید و چرخۀ خوانش را باز می‌گذارد. بدین‌ترتیب با تأویل‌های مخاطبان متعدد صحن موزه تکرار می‌شود و روایت آن به اتمام نمی‌رسد.
