تعیین سطح هوش سازمانی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاهی شهر اهواز بر اساس مدل کارل آلبرخت و ارتباط آن با خلاقیت

الموضوعات : دانش شناسی

فریده عصاره ¹ , بهنام مکوندی ² , فریبا کوتی ³ , مریم سید طبیب ⁴

1 - استاد رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز
2 - استادیار رشته روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان.
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان
4 - کارشناس ارشد رشته آمار دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز.

تاريخ الإرسال : 20 الخميس , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 27 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ الإصدار : 24 الإثنين , رمضان, 1438

الکلمات المفتاحية: خلاقیت, هوش سازمانی, کتابخانه‌های دانشگاهی, شهر اهواز, مدل کارل آلبرخت,

ملخص المقالة :

هدف: خلاقیت و هوش دو ویژگی هستند که در هر یک از اعضای سازمان نهفته است. این پژوهش با هدف تعیین سطح هوش سازمانی کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اهواز بر اساس مدل کارل آلبرخت و بررسی ارتباط آن با خلاقیت کتابداران انجام گرفته است. روش پژوهش: روش پیمایشی است و ابزار پژوهش شامل پرسش‌نامه استاندارد هوش سازمانی کارل آلبرخت و پرسش‌نامه خلاقیت رند سیپ بوده است. تعداد 105 کتابدار شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اهواز به عنوان جامعه پژوهش مورد بررسی قرار گرفته شد. در این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی (میانگین ، فراوانی، فراوانی نسبی)‌ و آزمون استنباطی (آزمون‌های تحلیل رگرسیون، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس) نسبت به تجزیه و تحلیل اقدام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین هوش سازمانی (به طور کلی) و خلاقیت، با سطح معنی داری 000/0 ارتباط مثبتی وجود دارد، ولی هیچ یک از مؤلفه های هوش سازمانی رابطه معنی داری با خلاقیت را نشان نداد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، می توان نتیجه گرفت که سطح هوش سازمانی و خلاقیت در نمونه ها مورد مطالعه بسیار ضعیف است. از بین مؤلفه های هوش سازمانی تنها سرنوشت مشترک بیشترین قدرت تبیین کنندگی را داشته است. کتابخانه ها بایستی به همه مؤلفه های هوش سازمانی به صورت یکسان توجه نموده و زمینه ساز پرورش خلاقیت در کتابداران باشند. نظام مدیریت نیز با تکیه بر خود کنترلی کارکنان، مشورت، تشویق به ابتکار و احترام به افراد، نقش مهمی در پرورش خلاقیت کارکنان ایفا نماید.

المصادر:

بیک زاده، ج.؛ علائی ، م.ب.؛ اسکندری، ک. (1389). بررسی رابطه هوش سازمانی مدیران با عملکرد آنان در سازمان‌های دولتی استان آذربایجان شرقی. فصلنامه پژوهش‌های  مدیریت، 3(8)، 163-143.

پوراحمد، س.؛ سلیمانی نژاد، ع. (1389). نقش هوش سازمانی در توسعه خلاقیت سازمانی. در اولین کنفرانس سالانه مدیریت، نوآوری و کارآفرینی ایران. 12-1شیراز: دانشگاه شیراز، 11-1

جعفری، پ.؛ فقیهی، ع.ر. (1388). میزان مولفه های هوش سازمانی در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، (23)، 66-45.

خدادادی، م.ر.؛ کاشف، م.م.؛ صالح زاده ، ک.؛ شیر محمد زاده، م.؛ خوشنویس، ف. (1388). رابطه بین هوش سازمانی با بهره وری مدیران ادارات تربیت بدنی استان آذربایجان شرقی. فصلنامه مدیریت ورزشی، (4)، 168-155.

سلاسل، م.؛ کامکار، م.؛ گلپرور، م. (1388). رابطه هوش سازمانی و مولفه های آن با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان شرکت احیاء گستران اسپادان. فصلنامه دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی، 11(40) ،37-26.

غلامی، ش.؛  غفوریان، ه.؛ معنوی پور، د. (1390). رابطه هوش سازمانی و عملکرد مدیران. فصلنامه تازه‌های روانشناسی صنعتی سازمانی، 2(6)، 99-89.

قهرمان تبریزی،ک.؛ تندنویس ، ف.؛ امیرتاش، ع.م.؛ کدیور، پ. (1384). ارتباط بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت اعضای هیأت علمی گروه‌های تربیت بدنی در دانشگاه‌های دولتی کشور، نشریه علوم حرکتی و ورزش، 1(6)، 150-139

ملائیان، ص.؛ اسلامیه، ف. (1389). بررسی رابطه بین میزان برخورداری شرکت سایپا یدک از ویژگی‌های سازمان‌های یادگیرنده با میزان هوش سازمانی در این شرکت. فصلنامه تازه‌های روانشناسی صنعتی/سازمانی، 1(4)، 88-77.

نسبی، ن.ا. (1388). ارتباط هوش سازمانی و خلاقیت کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1387. سومین کنفرانس توانمند سازی منابع انسانی ایران، 14-1تهران: بنیاد توانمند سازی منابع انسانی ایران ،14-1.

Akgun, A.; Byrene, j. & halit Keskin(2007). Organizational intelligence: A Structuratio view. journal          of organizational change management , 20(3):272-289.

Albrekht, K. (2003). Organizational intelligence and Knowledge Management: Thinking Outside the Silos. 1-17, available at:www.karlalbrecht.com.

 Dealtry, R. (2005). Achieving integrated performance management with the  corporate

       university.  Journal of Workplace Learning, 16 (1), 65-78.

Glynn, Mary A. (1996). Innovative genius: a framework for relating individual   and organizational intelligences to innovation.  publisher: Academy of  Management. 1081- 1111.

Kalkan,V. D. (2005). Organizational Intelligence: Antecedents and  consequences. Journal of Business & Economics Research , 3(10), 43-54.

McMaster, M D. (1996). The Intelligence Advantage : Organizing for Complexity.  ISBN 10: 075069792X / 0-7506-9792-X. ISBN 13: 9780750697927 .Amazon.com. Publicati on Date: 1996.

Prejmerean, M.; Simona V. (2007). Standards and markets for university-originated organizational intelligence. Systems analysis model simul, 43(1),  53-65.

Rahnama A.; Alaei A.; Shafaee J.; Hasanzadeh H.(2012). The Relationship between Organizational    Intelligence and Creativity in University Lecturers. ISSN 2090-4304. Journal of Basic and Applied Scientific Research. 2(3), 2945-2955, 2012

Yolles, M. (2005). Organisational intelligence. Journal of Workplace Learning, 17(1/2), 99 – 114.4