ارزیابی حساسیت آبهای زیرزمینی به آلودگی در دشت خاتون آباد با استفاده از سامانه ی اطلاعات جغرافیایی

الموضوعات :

رضا درخشانی ¹ (گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران)
محمود علیپور ² (شرکت ملی صنایع مس ایران)

تاريخ الإرسال : 04 الإثنين , صفر, 1442 تاريخ التأكيد : 04 الإثنين , صفر, 1442 تاريخ الإصدار : 14 الثلاثاء , ذو الحجة, 1430

الکلمات المفتاحية: آنالیز حساسیت, آبخوان, کرمان, رودخانه, دراستیک,

ملخص المقالة :

دشت خاتون آباد در استان کرمان در جنوب شرقی کشور ایران واقع شده است. با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه، هیچگونه رودخانه ی دائمی در منطقه وجود ندارد و همچون سایر نقاط استان کرمان کاملاً به آبهای زیرزمینی وابسته می باشد. بهدلیل وجود کارخانهی ذوب مس خاتون آباد و همچنین کارخانهی مولیبدن در این دشت و اهمیت آبخوان مذبور در تأمین آب مورد نیاز صنعت، کشاورزی و شرب، در این برّرسی با استفاده از مدل دراستیک (DRASTIC)، میزان آسیب پذیری آبخوان دشت خاتون آباد به آلودگی مورد برّرسی قرار گرفته است. بدین منظور سامانهی اطّلاعات جغرافیایی (GIS) جهت تهیه ی نقشه ی آسیب پذیری آبخوان خاتون آباد مورد استفاده قرار گرفت. براساس نتایج 54/8 درصد از منطقه دارای آسیب پذیری بالا، 55/63 درصد آسیب پذیری متوسط و 91/27 درصد از منطقه دارای آسیب پذیری کم می باشد. منطقه با آسیب پذیری بالا در بالادست جریان آبهای زیرزمینی منطقه قرار دارد و در صورت ورود آلودگی به این بخش از آبخوان، احتمال پخش آن در کلّ آبخوان وجود خواهد داشت. با توجه به اینکه صنایع واقع در منطقه (ذوب مس خاتون آباد و کارخانه مولیبدن)، در بخش با آسیب پذیری بالا قرار گرفته اند، پایش آب زیرزمینی و همچنین خاک منطقه از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. براساس آنالیز حساسیت، آسیب پذیری منطقه بیشترین حساسیت را نسبت به لایهی غیر اشباع (I) دارد، بعد از آن نسبت به لایه ی تغذیه ی کل (R) بیشترین حساسیت را دارا می باشد. همچنین کمترین حساسیت مربوط به جنس لایهی خاک می باشد.