پهنه بندی فرسایش در استان گلستان با مدل PM در محیطGIS

الموضوعات :

بهروز دهزاد ¹ , علیرضا شکیبا ² , امین حسینی اصل ³ , خدیجه مشگین ⁴

1 - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
2 - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
3 - کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS
4 - کارشناس ارشد اقلیم شناسی در برنامه ریزی محیطی

تاريخ الإرسال : 06 الأربعاء , رجب, 1429 تاريخ التأكيد : 18 الأحد , ربيع الأول, 1430 تاريخ الإصدار : 24 الخميس , صفر, 1430

الکلمات المفتاحية: GIS, استان گلستان, پهنه بندی فرسایش, مدلEPM,

ملخص المقالة :

در این مقاله جهت پهنه بندی خطر فرسایش از مدل EPM استفاده شد. در این مدل چهار عامل ضریب فرسایش حوضه آبخیز(Ψ)،‌ ضریب استفاده از زمین(Xa)، ضریب حساسیت سنگ و خاک به فرسایش(Y) و شیب متوسط حوضه (I) در برآورد میزان رسوب و پهنه بندى فرسایش موثر هستند. از آنجایی که عوامل مختلف، تأثیر و درجه اهمیت متفاوتی در فرسایش دارند هر یک از پارامترها با توجه به نسبت اهمیت به کلاسهای متفاوتی طبقه بندی و مطابق مدل فوق در محیط GISعملیات استاندارد سازی بر روی لایه های مزبور اعمال گردید. در نهایت لایه های تهیه شده در مدل تجربی EPM قرار داده شده، تلفیق گردیدند و نقشه پهنه بندی خطر فرسایش حاصل شد. نتایج حاصله از این پهنه بندی نشان می دهد که حدود 57% استان در پهنه فرسایش بسیار شدید، 14% شدید، 5% متوسط، و 24% در طبقات کم و خیلی کم است. بخشهای جنوبی و شمال شرقی استان به واسطه داشتن سنگهای با مقاومت پایین، شیب بالا نسبت به فرسایش از حساسیت بیشتری برخوردار است. نتایج حاصل از این پهنه بندی همچنین نشان داد که در مناطق شمال غربی علی رغم حساسیت بالای تشکیلات زمین شناسی به فرسایش، میزان فرسایش پذیری این منطقه کم می باشد. این مسئله اهمیت پارامتر شیب را نسبت به زمین شناسی در ایجاد فرسایش نشان می دهد.