بررسی میزان تأثیر شرکت عمران در تحقق اهداف کالبدی طرح جامع شهر جدید گلبهار
الموضوعات :علی اکبر عنابستانی 1 , مهدی وطن پرست 2 , زهرا عنابستانی 3
1 - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد،گروه جغرافیا، مشهد، ایران
2 - استاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیروان، گروه جغرافیا، شیروان، ایران
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیروان، شیروان، ایران
الکلمات المفتاحية: مدیریت شهری, مسکن, تأسیسات و تجهیزات شهری, شبکه‌ی معابر, خدمات شهری,
ملخص المقالة :
شهر مشهدبهعنوانیک مادر شهردرشمالشرقایران،دارایحوزهنفوذوسیعیدرابعادمنطقه‌ایودرزمینه‌های گوناگون علمی،صنعتی،درمانیونظامیمی‌باشد. اینشهربامشکلاتزیادیدرزمینه‌های زاغه‌نشینی،آلودگیهواوجوابندادنبافت قدیمیاینشهربانیازهایمدرن جوامع امروزیمواجهاست. بنابراین برنامه‌ریزی برای ایجاد شهرهای جدیدی مانند گلبهار و بینالود جهت هدایت سرریز جمعیتی آن ضروری خواهد بود. در این پژوهش تلاش می‌شود ضمن بررسی رابطه، میزان اثرگذاری عملکرد شرکت عمران شهرهای جدید در زمینه‌ی فراهم نمودن شرایط برای سکونت شهروندان در شهرهای جدید بر تحقق‌پذیری کاربرهای پیشنهادی بر اساس طرح جامع شهری از نگاه شهروندان مورد مطالعه قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه تجربی و در بخش‌هایی توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات با استفاده از روش‌های میدانی (پرسش نامه) از 250 خانوار شهری نمونه، پرسش گری به عمل آمده است. نتایج نشان می‌دهد رابطه‌ی معناداری بین ارزیابی عملکرد شرکت عمران شهرهای جدید با تحقق‌پذیری کاربری‌های پیشنهادی طرح جامع از دیدگاه شهروندان با ضریب همبستگی 753/0 وجود دارد. تلاش شرکت عمران شهرهای جدید در زمینه‌ی فراهم نمودن خدمات شهری 53 درصد تغییرات مربوط به تحقق‌پذیری کاربری‌های پیشنهادی را تبیین می‌کند و فراهم نمودن تأسیسات و تجهیزات شهری توسط شرکت عمران فقط 3/16 درصد از تغییرات متغیر وابسته را به دنبال خواهد داشت. با توجه به یافته‌های پژوهش، راهکارهایی از قبیل همکاریکلیهدستگاه‌هایمسؤول در ایجادزیرساخت‌هاوتجهیزاتشهری، ایجاد فرصت‌های اشتغال، همکاریوهماهنگیداخلیوزارت راهوشهرسازیدرتأمیناهدافشهر جدید، تدارک بسترهایمناسبجهتحمل و نقلعمومی، ارائهخدماتمختلفدرشهرجدیدگلبهار و غیره پیشنهاد شده است.
1. اعتماد، گیتی، 1376، تفاوتاهدافاولیهونتایجحاصلهازاحداثشهرهایجدیدوعللآن، مجموعه مقالات ارائه شده در سمینار شهرهای جدید، شرکت عمران شهرهای جدید، صص 23-19، اصفهان.
2. بخشداری گلبهار، 1390، آخرین تقسیمات کشوری بخش گلبهار.
3. زیاری، کرامت ا ...،1376، ارزیابینظریهوکارکردشهرهایجدیددرایران، شهرهای جدید فرهنگی جدید در شهرنشینی، شرکت عمران شهرهای جدید، صص 114-97. اصفهان.
4. طلاچیان، مرتضی، 1384، نگاهیبهشهرهایجدیدایران، شرکت عمران شهرهای جدید،تهران.
5. قدیری‌معصوم، مجتبی، مهدوی، مسعود، مطیعی‌لنگرودی، سیدحسن و ریاحی، وحید، 1386، تحلیل رابطه نوشهر گلبهار با روستاهای پیرامونی، مجله‌ی جغرافیا و توسعه، شماره‌ی 10، صص 144-129.
6. قرخلو، مهدی و عابدینی، اصغر، 1388، ارزیابی چالشها و مشکلات شهرهای جدید و میزان موفقیت آنها در ایران (شهر جدید سهند)، مجله‌ی مدرس علوم انسانی، دوره‌ی 13، شماره‌ی 1، صص191-165.
7. کلانتری، خلیل،1382، سنجش سطح توسعه روستایی در شهرستان تربت حیدریه، 79- 1365، پژوهشهای جغرافیایی، شماره‌ی4، صص 41- 54.
8. محمدی، جمال، 1372، نگاهیبهابعادتئوریکایجادشهرهایجدید، مجموعه مقالات ارائه شده در کنفرانس بین‌المللی توسعه شهری و شهرهای جدید، شرکت عمران شهرهای جدید، صص 44-37. اصفهان.
9. مرکز بهداشت و درمان شهرستان چناران، 1390، اطلاعات جمعیتی شهر جدید گلبهار در سال‌های 1380 تا 1390.
10. مرکز آمار ایران، 1385، شناسنامه آباد‌ی‌های کشور، شهرستان چناران در سال‌های 1375 و 1385.
11. مهندسین مشاور مهرازان، 1377، طرح تفصیلی شهر جدید گلبهار، مرحله اول و دوم.
12. نوریان، فرشاد و شایسته پایدار، علیرضا، 1386، ارزیابی عملکرد شهر جدید گلبهار با استفاده از روش ارزیابی فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی AHP، ماهنامه شهرنگار، شماره 44، صص 33-25.
13. وارثی، حمیدرضا، عامل بافنده، مهدی و محمدزاده، محمد، 1389، در بررسی و تحلیل مؤلفه‌های هویت شهری و رابطه آن با میزان تعلق مکانی ساکنین شهرهای جدید (مطالعه‌ی موردی: شهر گلبهار)، مجله‌ی پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، شماره‌ی 2، صص 36-17.
14. وزارت مسکن و شهرسازی، 1367، برنامهریزیشهریدرپروژههایآمادهسازیزمین، تهران.
15. Atash, Farhad and Y. S. Shirazi beheshtiha., 1998, New towns and their practical challenges: The experience of Poulad Shahr in Iran, Habitat International, Vol. 22, No. 1.
16. Sudarskis, M., 2005, In defense of new towns, International conference on new towns, Ministry of Housing and Urban Development.
17. Ziari, K., 2006, The planning and functioning of new towns in Iran, Cities, Vol. 23, No. 6.
18.Firman, T., 2004, New Town Development in Jakarta Metropolitan Region: a perspective of spatial segregation, Habitat International, Vol.28.
19.Chery. M, Kelly,et al., 2006, Promoting physical activity in communities: Approaches for successful evaluation of programs and policies, Evaluation and program planning 29.
_||_