نقش مدیریت محلی در توانمندسازی زنان روستایی(مطالعه موردی: دهستان استرآباد جنوبی شهرستان گرگان)

الموضوعات :

علی اکبر نجفی کانی ¹ (استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران)
زینب وصال ² (دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران)

تاريخ الإرسال : 05 الأربعاء , ذو القعدة, 1434 تاريخ التأكيد : 28 الإثنين , شعبان, 1436 تاريخ الإصدار : 04 الجمعة , شعبان, 1436

الکلمات المفتاحية: توانمندسازی, مدیریت محلی, زنان روستایی, دهستان استرآباد جنوبی,

ملخص المقالة :

مدیریت محلی مفهومی نسبتاً جدیدی است که از ارکان اصلی حل مسائل و مشکلات روستایی به شمار می آید و کاربرد آن در حوزه ی مسائل روستایی روز به روز در حال افزایش می باشد. امروزه یکی از راهبردهای مؤثر در توسعه همه جانبه و پایدار نواحی روستایی، نقش مدیران محلی درجریان توسعه روستایی است، به طوریکه با سیاست گذاری و اجرای صحیح مدیریت و برنامه های توسعه روستایی در قالب هدایت آن ها برای استفاده از توانمندی ها، قابلیت ها و مشارکت مردمان محلی راه رسیدن به توسعه پایدار روستایی را هموار می گردد. با توجه با اینکه زنان روستایی نقش کلیدی در امور مختلف بویژه تولیدات کشاورزی، صنایع روستایی و... دارند، در جریان توسعه روستایی حائز اهمیت هستند، و توانمندسازی آنان در کانون مفاهیم جدید توسعه و تقویت راهبردهای فقر زدایی در مناطق روستایی شناخته شده است. در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد به بررسی نقش مدیران محلی (شورای اسلامی و دهیار) در توانمند سازی زنان روستایی در دهستان استرآباد جنوبی واقع در شهرستان گرگان بپردازد. روش پژوهش حاضر بصورت توصیفی- تحلیلی است و تعداد نمونه ها با استفاده از فرمول کوکران 200 نفر بدست آمده است. سپس بعد از طراحی پرسش نامه ایی زنان روستایی دهستان استرآباد جنوبی بصورت تصادفی ساده/سیستمایتک مورد سنجش و آزمون قرار گرفتند. برای سنجش داده ها از آزمون های تحلیل همبستگی (اسپیرمن، کندال، کرامر) و مک نمار در محیط نرم افزار SPSS استفاده شده است و یافته های تحقیق حاکی از آن است که مدیران محلی با عملکردهای خود تأثیر قابل توجهی در زمینه های مختلف اعم از ایجاد فرصت های شغلی مناسب، افزایش درآمد، تقویت تعاونی ها و تشکل های زنان و همچنین توجه به مهارت های زنان روستایی در دهستان استرآباد جنوبی داشته اند.

المصادر:

1. ارسی، ساعی و ولی­پور، ایرج، 1389، شناسایی عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان جهت مشارکت درتوسعه اجتماعی (مطالعه­ی موردی: استان لرستان)، فصلنامه علوم رفتاری،  شماره 69، صص 107 -67.

2. انوری، سمیرا، 1391، توانمندسازی زنان روستایی در مدیریت ضایعات کشاورزی، خانگی و تولید ورمی کمپوست، ماهنامه برزگر، سال سی و دوم، شماره 1070،  صص 35-32.

3. ایمانی جاجرمی، حسین و کریمی، علیرضا، 1388، چالش­های اجتماعی شوراهای روستایی در مدیریت محلی، مجله توسعه روستایی، دوره اول، شماره1، صص 114-89.

 

4. حسنوند، احسان و حسنوند، اسماعیل،1390، تجربه دهیاری­ها، موانع توفیق و کارکردهای آن­ها (مطالعه موردی: دهیاری­های شهرستان سلسه در استان لرستان)، فصلنامه روستا و توسعه، سال14، شماره 2، صص 164-139.

5. دادور خانی، فضیله­ و چوبچیان، شهلا، 1391، مناسبات جنسیتی در فضاهای روستایی و تأثیر آن یر مشارکت زنان (مطالعه موردی: مقایسه­ای دهستان مریدان شهرستان لنگرود و دهستان هولی شهرستان پاوه)، پژوهش­های روستایی، سال سوم، شماره سوم، صص 162-138.

6. رضوانی، محمد رضا، 1390، مقدمه­ای بر برنامه­ریزی روستایی در ایران، چاپ چهارم، انتشارات سمت.

7. شاطریان، محسن و گنجی­پور، محمود، 1389، تأثیرات سرمایه گذاری­های عمرانی در توانمندسازی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای بخش ابوزید آباد شهرستان کاشان)، فصلنامه پژوهش­های روستایی، دوره1، شماره3، صص 152-131. 

8. شادی طلب، ژاله، 1381، توسعه چالش­های زنان ایران، نشر قطره، تهران.

9. غفاری، غلامرضا،1380، بررسی موانع اجتماعی فرهنگی مؤثر بر مشارکت اجتماعی- اقتصادی سازمان یافته (در قالبNGOها) در جامعه روستایی ایران (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان کاشان)، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی.

10. فرخی، طاهره، 1376، نقش زنان در توسعه پایدار، تواناسازی زنان، ماهنامه تعاون، دوره جدید، شماره ۷۴، صص 79-76.

11. کتابی، محمد، یزد خاستی، حجت و فرخی راستیابی، زهرا، 1382، توانمندسازی زنان برای مشارکت در توسعه، پژوهش­های زنان، سال3، شماره7، صص 30-5.

12. کلانتری، خلیل، شعبانعلی قمی، حسین و سروش­مهر، هما، 1389، بررسی عوامل تسهیل کننده و بازدارنده توانمند سازی­ اقتصادی زنان روستایی (مطالعه موردی: شهرستان همدان)، مجله توسعه روستایی، دوره اول، شماره2، صص 124-107.

13. گلیج، زهرا، 1384، کارآفرینی روستایی و توسعه پایدار، ماهنامه سروش بانوان، شماره 3، صص13- 12.  

14. لانگه ، سارا، ۱۳۷۲، معیارهایی برای تواناسازی زنان، نقش زنان در توسعه، انتشارت روشنگران، تهران.

15. ملکان، کریمی، 1391، بررسی مدیریت روستایی در ایران با تأکید بر نقش شورا و دهیاری، مجله پژوهشی، آموزشی و ترویجی دهیاری­ها، شماره 35،  صص 11-7. 

16. مهندسین مشاور DHV از هلند، 1375، رهنمودهایی بر برنامه­ریزی مراکز روستایی، انتشارات جهاد سازندگی.

17. هاشمی، سعید، مطیعی لنگرودی، سید حسن، قدیری معصوم،  مجتبی، رضوانی، محمد رضا و مقیمی، سید محمد، 1390، تبیین نقش دهیاری­ها و شورای اسلامی در توسعه کارآفرینی روستایی (مطالعه موردی: بهاباد استان یزد)، پژوهش­های روستایی، سال دوم، شماره یکم، صص 114-93.

18. نسرین حسینی و رهنورد، فرج­اله، 1387، عوامل مؤثر بر توانمندسازی زنان، پژوهش­های زنان، دوره6، شماره1، صص 118-105.

19. Bowen, D.E. and Lawler, E.E., 1992, The Empowerment of Service Workers: What, Why, How and When?, Sloan Management Review, Vol. 31 spring, pp.31-9. 

20. WCED., 1987, our common Future – Report of the World Commission on Policy in Europe , IEEP,p50.

21. Labour Organization, First Published.

22. Najafi Kani,A., 2014, Investigating sustainable development obstacles in front of mountainous village settlements (Case study: Mountainous Villages, Bandpey District, Babol Township) ,irjabs.497-503.

23. Yildiz, E., 2007, a critical approach to women's entrepreneurship in TurkeY, International.