بررسی مؤلفههای رشد اخلاقی کودک در داستانهای احمدرضا احمدی (با رویکرد به نظریة یادگیری اجتماعی)
الموضوعات :
سارا نوعی
1
(
دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.
)
رضا اشرف زاده
2
(
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران(نویسنده مسؤول)
)
بتول فخراسلام
3
(
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران
)
الکلمات المفتاحية: رشد اخلاقی, ادبیات کودک, احمدرضا احمدی, مسائل تعلیمی, نظریة یادگیری اجتماعی,
ملخص المقالة :
احمدرضا احمدی چهرهای شاخص در گسترة شعر موج نو و شعر حجم است؛ اما با وجود آثار برجسته در عرصة ادبیات کودک معاصر، به این بخش از ظرفیتهای ادبی وی، آنطور که باید پرداخته نشده است. او در داستانهای خود به مسائل گوناگون تعلیمی و اخلاقبنیاد اشاره کرده و برای بازنمایی این موضوعات بهطور مطلوب از تکنیکهای متنوع بهره برده که تأکید بر یادگیری محیطی و اجتماعی کودک از آن جمله است. در این پژوهش، با استناد به منابع کتابخانهای، روش توصیفی ـ تحلیلی و مبانی نظریة یادگیری اجتماعی، این تکنیکها در داستانهای منتخب احمدرضا احمدی بررسی و تحلیل شده است. نتایج بیانگر آن است که نویسنده با کاربست مؤلفههایی مانند سرمشقدهی و معرفی الگوی عملی، مقابلة شخصی کودک با موقعیتهای اخلاقی/ غیراخلاقی، تقویت و تثبیت رفتار اخلاقی و بهکارگیری بازی وانمودی، مجموعهای متنوع از مسائل اخلاقی و تعلیمی ـ مانند تعاون و کمک به یکدیگر، احترام به حیوانات، صلحجویی، محبتورزیدن به همنوع، هویّتجویی و بازگشت به خویشتن واقعی ـ را برای مخاطبان کودک خود، ترسیم و بازگویی کرده است. در این بین، آموزة تعلیمی احترام به حیوانات بارها در داستانهای مختلف تکرار شده است که بیانگر دغدغة اصلی نویسنده برای فرهنگسازی در این موضوع است. احمدی در بازنمایی رویکردهای تعلیمی خود بر اثرگذاری محیط اطراف بر فرایند رشد و فردیّت اخلاقی و شخصیتی کودکان تأکید کرده و نقش عوامل بیرونی را در جهتگیری سویههای تربیتی این گروه سنی برجسته کرده است.
_||_