آموزه‌های تربیتی ملوک در شعر ملِک
الموضوعات :سید احمد حسینی کازرونی 1 , غلامحسین ملایی 2
1 - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
الکلمات المفتاحية: ملک‌الشعرای بهار, آموزه‌های تربیتی, آموزه‌های اخلاقی و آموزه‌های تعلیمی,
ملخص المقالة :
شعر در بین ایرانیان از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ چنان که اغلب فرمان روایان در گذشته از شعر و شاعر به عنوان سلاحی برای منافع خود استفاده می کردند؛ با آغاز جنبش مشروطیت نگرش شاعران به حکمران و مسائل اجتماعی دگرگون شد. ملک‌الشعرای بهار برجسته ترین شخصیت ادبی – سیاسی و بهترین نمونة این دگرگونی به شمار می رود. شعر او آکنده از آموزه های اخلاقی و تعلیمی است؛ آموزه‌هایی همچون دادگری، بخشش، ایثار و مهربانی و امثال آن که به قصد بیداری فرمان روایان از خواب غفلت و برحذر داشتن آنان از خودسری و ستم سروده شده است. این آموزه‌ها آن چنان متنوع و گسترده اند که زوایای گوناگون عرصة حکمرانی را در بر می گیرند. شاعر بر اساس فرهنگ الهی و اسلامی، دادگری و عدالت را محور تعالیم خود قرار می‌دهد و آن را مایة سعادت دو جهان معرفی می کند؛ همچنین وی تحقق ارزش‌های معنوی و کمال انسان را در فضای استبداد امکان پذیر نمی داند. ریشة آموزه های تعلیمی بهار را باید در تعالیم دین مبین اسلام و فرهنگ و تاریخ ایران باستان جست که با درایت، دل سوزی، شجاعت و هنر او همراه است.
1- قرآن کریم. (1360). تهران: کتابخانة سنایی و دارالقران الکریم.
2- آبراهامیان، یرواند. (1389). تاریخ ایران مدرن. ترجمة محمدابراهیم فتاحی. تهران: نی.
3- اسلامی ندوشن، محمدعلی .(1340). دهمین سال مرگ ملک الشعرا بهار. تهران: قطره.
4- ای. زند، میخاییل. (1351). نور و ظلمت در تاریخ ادبیات ایران.ترجمه ج، اسدپور پیرانفر. تهران: پیوند.
5- براون، ادوارد .(1386). تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران در دوره مشروطیت. عباسی. تهران: علم.
6- بهار، محمدتقی.(1382 ). دیوان. تهران: آزاد مهر.
7- پروین گنابادی، محمد. (1334). پنجمین سالدرگذشت بهار. تهران: رسانش.
8- خلیلی، خلیلالله .(1331). به یاد استاد سخن مرحوم بهار. تهران: رسانش.
9- دهخدا، علیاکبر .(بی‌تا). ایران پس از حافظ شاعری به بزرگی بهار ندیده. تهران: رسانش.
10- سپانلو، محمدعلی. (1369). چهار شاعر آزادی. تهران: نگاه.
11- سراج، شهین. (1390). بهار و سیاست (سایت ملک الشعرای بهار).
12- سعدی، مصلح‌الدین .(1365). کلیات، تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: امیرکبیر.
13- صفا، ذبیح الله .(1350). گنج سخن، ج سوم. تهران: قطره.
14- نفیسی، سعید .(1330) مرگ بهار. تهران: رسانش.
15- وزینپور، نادر.(1374) مدح داغ ننگ بر سیمای ادب فارسی. تهران. معین.
16- همایی، جلالالدین .(1330). سرگذشت ملک الشعرا بهار. تهران: رسانش.
References:
1- Holy Quran ( 1981/1360H) Tehran, Sanai liberary and Darol – Quran Al- Karim.
2- Abrahamian,Yarvand (2010/1389H) Tarikhe- Irane Modern. Translated by Mohammad – Ebrahim Fatahi . Tehran: Ney.
3- Eslami, Nadooshan. Mohammad Ali. (1961/1340H)
Dahomin sale marge Maleko Al- Shoara . Tehran: Qatre.
4- Ey. Zand,Mikhael (1972/1351H).Noor – o – Zolmatdar Tarikhe – Adabiate – Iran.Translated by – J- Asad Poor- Piranfar Tehran : Peyvand.
5- Brown – Adward (1982/1366H) Tarikhe – Matbooat va Adabiate Iran dar Dooreye Mashrootiyat. Abasy. Tehran: Elm.
6- Bahar, Muhammad. Taghi. (2003/1382H). Divane – Maleko- Shoaraye Bahar. First Volume.Tehran: Azad Mehr.
7- Parvin Gonabadi, Mohammad (1955/1334H). Panjomin sale – Dargozashte Bahar. Tehran: Resanesh.
8- Khalili , Khalilolah (1942/1331H) Be yade Ostade Sokhan Marhoom Bahar. Tehran : Resanesh.
9- Dehkhoda – Ali – Akbar. Iran pas az Hafez Shaeri be Bozorgie Bahar Nadideh Tehran : Resanesh.
10- Sepanloo , Mohammad Ali. (1990/1369H) Chahar Shaere Azadi Tehran :Negah.
11- Seraj , Shahin . (2011/1390H) Bahar va Siasat (site Malek Shoara Bahar).
12) Saadi. Moslehedin.(1986/1365H). Koliyat, Edted by Mohammad Ali Foroughi, Tehran:Amir Kabir.
13- Safa , Zabiholah. (1971/1350H) “GanjeSokhan” third Volume.Tehran: Qatre.
14- Nafisi, Saeid. (1951/1330H). Marge Bahar. Tehran: Resanesh
15- Vazin Poor , Nader (1995/1374H) Madhe Dagh Nang bar Simaye Adabe Farsi. Tehran : Moein.
16- Homaee ,Jalaledin (1971/1330H) “ Sargozashte Maleko Shoaraye - Bahar”. Tehran: Resanesh.
_||_