نقش شهرک های صنعتی در توسعه اقتصادی و اجتماعی شهری و منطقه ایی مورد؛ شهر مهریز
الموضوعات :دکتر علی اکبر نجفی کانی 1 , بهنام متوسلی 2
1 - استادیار گروه جغرافیای دانشگاه گلستان
2 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
الکلمات المفتاحية: توسعه, شهرکهای صنعتی, واژه‌های کلیدی: صنعت, صنعتی‌شدن, شهر مهریز,
ملخص المقالة :
چکیده: امروزه صنعتی شدن یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای توسعه همه جانبه و متوازن کشورهای درحال توسعه محسوب می‌شود و از آنجایی که برای بسیاری از شهرهای ایران رشد شهرنشینی همراه با رشد صنعتی بوده است احداث صنایع در قالب مجتمع‌ها و شهرکهای صنعتی یکی از مهم‌ترین مؤلفه ها برای توسعه پایدار شهرها به شمار می رود. هدف کلی پژوهش حاضر[1] بررسی میزان تاثیر شهرک صنعتی بر ارتقاء شاخص های اقتصادی و اجتماعی در شهر مهریز و ارائه راهکارهایی در راستای توسعه شهری می باشد. بدین منظور برای دستیابی به اهداف مورد نظر از دو روش کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده گردید و افراد شاغل در صنایع با کارگران غیرشاغل در صنایع در قالب پرسشنامه مورد مطالعه و سنجش قرار گرفتند و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss و excel استفاده شده است. آزمون فرضیه های تحقیق که با استفاده از آماره های کای اسکوئر، مان وایتنی وT مستقل انجام گرفت نشان می دهد که شهرک صنعتی باعث بهبودی اوضاع اقتصادی و اجتماعی کارگران شهر مهریز شده، به طوری که در بین سرپرستان شاغل و غیر شاغل در شهرک صنعتی در زمینه شاخص های اقتصادی (میزان درآمد، میزان پس انداز، تنوع و فرصت شغلی، میزانهزینه خانوار و افزایش انگیزه سرمایه گذاران) و مولفه های اجتماعی (میزان مهاجرت، میزان ماندگاری جهت سکونت و اشتغال، میزان مشارکت، افزایش سطح سواد و تحصیلات و استفاده از وسایل ارتباط جمعی) تفاوت معناداری وجود دارد.
- منابع و ماخذ
1- احمدی ع و خیرخواه ا س. ، 1386، "روش تولید تمیز در توسعه پایدار صنعتی" انتشارات شرکت شهرکهای صنعتی ایران.
2- آسایش ح.، 1379، " اصول و روشهای برنامه ریزی روستایی" انتشارات دانشگاه پیام نور.
3 - توکلی نیا ، ج ، 1379 ،" تاثیرات اقتصادی- فضایی شهرکهای صنعتی بر منطقه تهران بزرگ( نمونه موردی: غرب و جنوب تهران)" پایاننامه دکتری دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
4 - حاجی پور ا.، 1376،" پراکندگی جغرافیایی صنایع بزرگ و نقش آن در توسعه منطقهای (مورد شهر تبریز)" پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی ، تهران..
5- حیدری ا.، 1381،"توسعه و موانع توسعه در ایران" انتشارات نیکا، تهران.
6- خلیفه قلی م.،1376، " برنامهریزی راهبردی توسعه فضایی شهرهای صنعتی( نمونه موردی: شهر اصفهان)" پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی ، تهران.
7- دانه کار، ا،1384، چهره بحرانی از زیست بوم سواحل مازندران، فصلنامه شهرداری‌ها، شماره 71.
8- رضویان م. ت، 1376،" مکانگزینی واحدهای صنعتی بحثی در اقتصاد فضا" انتشارات ورپردازان، تهران.
9- سروامینی ش و دیگران.، 1389،"بررسی اثرات شهرک صنعتی اشتهارد بر توسعه روستاهای همجوار" نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی(علوم و صنایع کشاورزی) جلد 24، شماره 2، ص 227-238.
10-شفیعی م و شقایی ع. ا، 1384،"افزایش مشارکت موثر و رقابتی بخش صنایع کوچک و متوسط در توسعه اقتصادی و اجتماعی جمهوری اسلامی" انتشارات رسا، تهران.
11- فرقانی ع و علی پور گیل کلایه. ا، 1387،"مسایل مکانیابی مراکز صنعتی" ماهنامه آموزشی در زمینه مدیریت (تدبیر) شماره 196.
12- قاسمی سیانی .م، 1383،" اثرات احداث شهرکهای صنعتی در نواحی روستای(مورد: شهرک صنعتی اصفهان) پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس تهران.
13- قاضی نسب م و مدیر ن، 1385،"فرهنگ و تاریخ مهریز" انتشارات نور گستر، یزد.
14- کلانتری .خ، 1385،"پردازش و تحلیل داده‌ها در مطالعات اقتصادی و اجتماعی با استفاده از (SPSS)" تهران: انتشارات شریف.
15- مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران و نهاد (سازمان) تهیه طرحهای جامع و تفضیلی شهر تهران(1383)، انتشارات شهرداری تهران.
16- مطیعی لنگرودی س .ح، 1384 ،"جغرافیای اقتصادی ایران (صنایع)" انتشارت جهاد دانشگاهی مشهد.
17- مطیعی لنگرودی س ح و نجفی کانی ع. ا،1385، " بررسی و ارزیابی اثرات شهرکهای صنعتی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی، نمونه موردی: شهرستان بابل" پژوهشهای جغرافیایی، شماره 58، 147- 165 .
18- مطیعی لنگرودی س ح و نجفی کانی ع. ا، 1390، توسعه و صنعتی سزی روستا، دانشگاه تهران. تهران
19- ملکی .س، "توسعه‌ی پایدار شهری و ناحیه‌ای(معنی، مفهوم وضرورت آن) 1378،" نخستین همایش مدیریت توسعه‌ی پایدار در نواحی شهری، دانشگاه و شهرداری تبریز.
20- مهدوی م و طاهرخانی. م،1383، "کاربردآمار در جغرافیا" نشر قومس، تهران.
21- متوسلی .ب، 1391،" بررسی میزان اثرات شهرک های صنعتی در توسعه پایدار شهری، مورد شهر مهریز" پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه گلستان، گرگان .
22-نجفی کانی، ع. ا،1385 ،" نقش شهرکها و نواحی صنعتی در توسعه مناطق روستایی از دیدگاه توسعه پایدار(مطالعه موردی: شهرستان بابل)" رساله دکتری، دانشگاه تهران، تهران.
23- نقوی.م .ر،1389، "نقش شهرکهای صنعتی در توسعه اقتصادی روستاهای پیرامون ( نمونه موردی: شهرک صنعتی بهشهر)" پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس ، تهران.
24- Goletti .F, 2006 "Agricultural Diversification and Rural Industrialization asa Strategy for Rural Incom Growth and Poverty Reduction In Indochina and Myanmar".
25- Homchean. K,2000 "Industrial Estete Authority of Thailand Strategy For Enviormental Compliance.
26- Jatle .V,1994 " Frastructural Facilities in Industrial Estate .
27- Korhonen, .J,2004 "Industrial Ecology in the Strategical Sustainable Development Model" .
28- Singha, S. and Amit, k., 2002 “Industrial Estate and Management in India” .
29- Wei L .Q,2007 " Industrial Location in Chania" .
30- www.world bank. Org.2012.
