بررسی وفاق اجتماعی و برخی از عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: شهر یزد)
الموضوعات : مطالعات جامعه شناختی شهریمسعود حاجی زاده میمندی 1 , امیرمختار اسکندری فرد 2
1 - دانشیار جامعهشناسی دانشگاه یزد
2 - کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه یزد
الکلمات المفتاحية: مشارکت اجتماعی, همبستگی اجتماعی, وفاق اجتماعی, شهروندان یزدی,
ملخص المقالة :
شهر یزد با پیشینه ی سنتی و قوی فرهنگی خود که با صفت های قنات، قنوت و قناعت شناخته شده است در فرآیند توسعه ی شهری مدرن می باشد. یکی از عوامل بازتولید نظم اجتماعی جامعه مدار و شهروندمدار در جامعه ی شهری مدرن، وفاق اجتماعی می باشد و این وفاق اجتماعی در کاهش مشکلات و آسیب های اجتماعی شهرها تأثیرگذار است. مقاله ی حاضر با هدف شناخت عوامل مؤثر بر وفاق اجتماعی در بین شهروندان یزدی انجام شده است. وفاق اجتماعی را توافق عمومی بر سر قواعد و اصول اجتماعی تعریف کرده اند که هر جامعه ای برای پایداری خود نیاز به ایجاد و حفظ آن دارد. در این پژوهش برای دستیابی به داده های مورد نیاز از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شده است که این پرسشنامه از پایایی و اعتبار لازم برخوردار بوده است. پرسشنامه در بین 316 نفر از شهروندان که به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند، تکمیل گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین متغیرهای سن، وضعیت تأهل، مالکیت مسکن، مشارکت اجتماعی و دینداری با متغیرهای وفاق اجتماعی رابطه ی معناداری وجود دارد ولی متغیرهای جنسیت، قومیت، تحصیلات و استفاده از وسایل ارتباط جمعی با متغیر وابسته وفاق اجتماعی رابطه ی معناداری ندارند. بر اساس یافته های تحلیل رگرسیونی، سه متغیر مشارکت اجتماعی، درآمد و وضعیت تأهل درمجموع 7/22 درصد از تغییرات وفاق اجتماعی را تبیین می کنند.
- امام جمعه، فرهاد. (1385). تحلیل جامعهشناختی همبستگی اجتماعی و فرهنگی در ایران (با تأکید بر عملکرد کلان رسانههای جمعی)، کتاب ماه علوم اجتماعی، شمارهی 11.
- انصاری، اسماعیل. (1379). مشارکت اجتماعی ونقش آن در وفاق اجتماعی؛ مجلهی فرهنگ عمومی و وفاق اجتماعی، شمارهی 24.
- بشیریه، حسین. (1386). عقل در سیاست: بیست و پنج گفتار در فلسفه، جامعهشناسی و توسعه سیاسی، تهران: انتشارات نگاه معاصر.
- بیرو،آلن. (1376). فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمهی باقر ساروخانی، تهران: انتشارات کیهان.
- جعفری نژاد، عفت. (1384). تحلیل برخی از عوامل مؤثر بر وفاق اجتماعی در شهر اصفهان، دانشگاه اصفهان.
- جهان بین، داریوش. (1378). فرهنگ، وفاق اجتماعی و خشونت (مقاله) فصلنامهی مطالعات راهبردی، شمارهی 5و6، پاییز و زمستان.
- چلبی،مسعود. (1372). وفاق اجتماعی (مقاله) نامهی علوم اجتماعی، شماره سوم، بهار.
- حسنوی، رضا و شیدا قمی تفرشی. (1385). تأثیر جامعه اطلاعاتی بر انسجام اجتماعی، مجلهی تدبیر، شمارهی 175 آذر ماه.
- دوریان، پاتریک و توماس فرارو. (1386). مسألهی همبستگی؛ نظریهها و مدلها، ترجمه علی مرشدی زاد، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
- روحانی، حسن. (1385). نقش آموزش و پرورش در انسجام اجتماعی، فصلنامهی راهبرد، شمارهی 42، زمستان.
- روشه، گی. (1370). کنش اجتماعی، ترجمهی هما زنجانیزاده، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی.
- ریتزر، جورج. (1385). نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر، ترجمهی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
- شارون، جوئل. (1382). ده پرسش از دیدگاه جامعهشناسی، ترجمهی منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- صالحی امیری، سیدرضا. (1388). انسجام ملی و تنوع فرهنگی، تهران: انتشارات پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.
- صداقت زادگان، شهناز. (1379). عوامل مؤثر بر وفاق اجتماعی با تأکید بر جامعهپذیری و قشر اجتماعی (مقاله) فصلنامهی شورای فرهنگ عمومی، شمارهی 24.
- صدیقی اورعی، غلامرضا. (1387). تعارضهای فرهنگی و وفاق اجتماعی (مقاله) فصلنامهی فرهنگ عمومی و وفاق اجتماعی، شمارهی 24.
- صفری شالی، رضا و کریم حبیب پور گتابی. (1388). راهنمای جامع spssدر تحقیقات پیمایشی(تحلیل دادههای کمی)، تهران: نشر لویه.
- عبداللهی؛ محمد و محمدعثمان حسین بر. (1385). هویت جمعی و نگرش به دموکراسی در ایران (مقاله) جامعهشناسی ایران، دورهی هفتم، شمارهی 4، زمستان.
- کرایب، یان. (1388). نظریهی اجتماعی کلاسیک، ترجمهی شهناز مسمی پرست، تهران: انتشارات آگاه.
- کوزر، لوییس. (1386). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی، ترجمهی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی.
- گیدنز،آنتونی. (1383). جامعهشناسی، ترجمهی منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
- مارشال، گوردون. (1388). فرهنگ جامعهشناسی، ترجمهی حمیرا مشیرزاده، نشر بنیاد حقوقی میزان.
- مصطفایی، عبدالمحمد. (1388). وفاق اجتماعی، آسیبشناسی و راهبردهای گسترش آن، تهران: انتشارات آوای نور.
- مککوایل، دنیس. (1382). درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی، ترجمهی پرویز اجلالی، تهران: انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
- میر محمدی، داوود. (1380). رهیافت نظری تحلیل رقابت سیاسی و وفاق اجتماعی در ایران(مقاله)، فصلنامهی مطالعات ملی، سال سوم، شمارهی 9، پاییز.
- نیازی، محسن. (1381). تبیین موانع مشارکت اجتماعی در شهر ری در سال 1380، دانشگاه اصفهان.
- وحیدا، فریدون.(1378). خرده فرهنگها، پس افتادگی فرهنگی و وفاق و نظم اجتماعی، مجلهی فرهنگ اصفهان، شمارهی 21، بهار.
- وثوقی، منصور و علی اکبر نیک خلق. (1386). مبانی جامعهشناسی، تهران: انتشارات بهینه.
- ورسلی، پیتر. (1388). نظریههای جامعهشناسی نظم، ترجمهی سعید معیدفر، انتشارات جامعهشناسان.
- Habermas.j(1990,)Moral Consciousness And Communicative Action, translated By C.Lenhardt and S.W.Nichlson,cam-brisge:polity press ,1990.
- Letki,N(2008), Does Diversity Erode Social Cohesion?,Gournal Of Political Studies Vol :59.
- Thomas.R.Klassen(1998),Social Consensus In The Process Of Pension Reform In Canada: Yourk Universit press,1998.
- Ying,du(2007) ,The Rol Of Mass Media In Achiving Scial Consensus, Peper Presented At The Annal meeting Of The International Communication Association San Francisco, 2007.
_||_