مطالعۀ انتقادی اَصالتِ سند روایت حفص از قرائت عاصم
الموضوعات :
حامد شریفی نسب
1
(دانش‌آموختۀ دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران، تهران، ایران.)
الکلمات المفتاحية: قرائت علی (ع), نقد قرائات, جعل سند قرائات, قرائت حفص از عاصم,
ملخص المقالة :
در عصر حاضر از یک سو قرائت عاصم بن ابی‌النجود به روایت حفص بن سلیمان در بسیاری از بلاد اسلامی رواج یافته، و از سوی دیگر، ادعا شده که سند این قرائت از طریق ابوعبدالرحمان سُلَمی به علی(ع) متصل است. از نگاه مورّخانه جا دارد پرسیده شود چه شواهدی بر این اتصال سند می‌توان یافت؛ آیا سند قرائت حفص از عاصم سندی تشریفاتی و ساختگی است که برای متصل جلوه دادن این قرائت و ممتاز نمودن آن از سایر قرائات وضع شده، یا به‌راستی حاکی از انتقال دقیق این قرائت از عصر صحابۀ پیامبر اکرم (ص) به ادوار بعد است. بدین منظور، در مطالعۀ حاضر اصالت سندِ این قرائت را با تکیه بر شواهد تاریخی مختلف ارزیابی خواهیم کرد؛ شواهدی که از گزاره‌های رجالی در احوال راویان، وضعیتِ روایت از حیثِ انفراد و تعارض با دیگر روایات، رویکرد عمومی به پذیرش یا طرد قاری و راوی، تعدّد استادها و راویانِ قرّاء و شرائط عمومی حاکم بر عصر قاریان به دست می‌آیند.
_||_
