بررسی تنوع صفات ریخت شناسی در برخی از گونه های سرده Tamarix L. در ایران
محورهای موضوعی : سیستماتیک گیاهی
مژگان ویسی
1
(گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران)
مسعود شیدائی
2
(گروه زیست شناسی، دانشکده علوم و فناوری‌های زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
فهیمه کوهدار
3
(گروه زیست شناسی، دانشکده علوم و فناوری‌های زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران)
کلید واژه: تنوع ریختی, آنالیز خوشه‌ای, تاکسونومیکی,
چکیده مقاله :
مقدمه: سرده گز متعلق به تیره گزیان دارای ۵۴ گونه می باشد. از نظر تاکسونومیکی به علت وجود برخی پیچیدگی های بین‌گونه ای ناشی از نفوذ و دورگه گیری، تعداد گونه های این سرده در دنیا و هم چنین در ایران مورد بحث است.هدف: لذا هدف از این مطالعه، بررسی موقعیت تاکسونومیکی و تنوع صفات ریخت شناسی ۵۱ نمونه از ۱۰ گونه سرده گز متعلق به مناطق مختلف ایران می باشد.مواد و روش‌ها: تعداد ۹ صفت (۴ کمی، ۵ کیفی) از ساختار ریخت شناسی اندام های رویشی و زایشی گونه ها مورد بررسی و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. هم‌چون صفات تعداد گلبرگ، تعداد کاسبرگ، محل اتصال پرچم به لوب، اندازه برگه نسبت به کاسه گل، شکل کاسبرگ خارجی، شکل کاسبرگ داخلی، شکل نوک کاسبرگ خارجی، تعداد ردیف های پرچم و تعداد پرچم از ویژگی های بارز ریخت شناسی در این سرده است.نتایج: در نمودار PCA دو مولفه اصلی بیشترین واریانس را نشان دادند. نمودار PCA biplot برای نشان دادن متغیرترین صفات در مطالعات ریخت شناسی رسم شد و هم چنین نمودار خوشه ای حاصل از مطالعات ریخت شناسی برای نشان دادن جدایی مرز بین گونه ها رسم شد. مرز همه ی گونه ها با صفات ریخت شناسی مذکور از هم جداشدند و فقط مرز گونه های T. karakalensis، T. korolkowii، T. ramosissima به دلیل هم پوشانی در صفت اندازه برگه نسبت به کاسه گل از یکدیگر جدا نشدند. اطلاعات بدست آمده با نتایج حاصل از مطالعات مولکولی با مارکر SCoT که قبلا صورت گرفته هم خوانی دارد.نتیجه‌گیری: تحقیق حاضر بیانگر حضور تنوع ریخت شناسی در گونه ها و حتی بین افراد یک گونه از این سرده در ایران می باشد و هم چنین نشان می دهد صفات ریخت شناسی همراه با مطالعات مولکولی در تعیین مرز گونه ها موثر می باشد.
Introduction: Tamarix is the largest genus in the family Tamaricaceae with about 54 species.Taxonomically due to interspecific hybridization the number of Tamarix species in the world and in Iran is discussed.Aim: the purpose of this research study of Taxonomic and morphological diversity of 51 samples of 10 species are related to different regions of Iran.Materials and methods: 9 Characters (4 quantitative, 5 qualitative) of the morphological structure of vegetative and reproductive organs of the species were studied and statistical analysis was performed. Such as the characteristics of the number of petals, the number of sepals, number of stamen rows, outer sepal, inner sepal, external sepal tip shape, ttachment of stamen to lobe, bracte length relative to calyx length, number of stamen They are one of the prominent morphological features of this genus. PCA showed the most variance in two main components.Results: PCA biplot was drawn to show the most variable traits in morphological studies. Also, clustering method were drawn in morphological studies to show the separation of boundary between species. The borders of all species were separated by the mentioned morphological traits and only boundary of T. karakalensis, T. korolkowii, T. ramosissima were not separated due to overlap in bracte length relative to calyx length character.The information obtained is consistent with the results of molecular studies with the SCoT marker previously performed.Conclusion: The present study indicates the presence of morphological diversity in species and even between individuals of species in Iran. It also showed that morphological traits with molecular studies are effective in determining the boundary of species
_||_