راهبردهای توسعه شهری کرمانشاه مبتنی بر نقش رودکنار قره سو
محورهای موضوعی :
کلید واژه: راهبردهای توسعه شهری , قره سو , رودخانه , کاربری اراضی , کرمانشاه,
چکیده مقاله :
رودخانه های شهری در صورت مدیریت و برنامه ریزی منطقی متوازن می توانند نقش مهمی در توسعه پایدارشهری،ارتقای کیفیت زندگی وسلامت زیست محیطی شهر، توسعه فضاهای گردشگری و گذران اوقات فراغت ، و سرانجام توسعه اجتماعی داشته باشد. در حقیقت محیط رودخانه ها نه تنها با ابعاد اکولوژیکی، زیبا شناختی و اجتماعی خود نقش مهمی در استخوان بندی سازمان فضایی، ارتقا کیفیت های اکولوژیکی و زیبا شناختی شهرها ایفا می کنند بلکه همواره به عنوان یکی از عوامل هویت بخش شهرها و فضای تجلی و ترکیب فعالیت های عمومی و تداعی گر حس خاطره جمعی در شهرها بوده است. در این میان فضاهای عمومی رود کناری به میزان زیادی تحت تاثیر سیمای رودخانه و نحوه طراحی بستر آن قرار دارند رودخانه های درون شهری از سرمایه های محیط زیست شهرها محسوب می شوند و در فراهم کردن منابع زیست محیطی شهر، تنوع زیستی و شادابی و سرزندگی محیطی نقش موثری دارند.از سوی دیگر. بدلیل مداخلات انسانی و توسعه کالبدی شهردر بستر و ساختارآنها رودخانه ها همواره اکوسیستمی آسیب پذیر می باشند. این پژوهش، نخست در پی تحلیل تاثیرات توسعه کالبدی شهر و برسیستم رودخانه قره¬سو و سپس اثرات فعالیت¬های انسانی و گسترش بر الگوی زهکشی شهر، تغییرات کانال رود و مخاطرات مرتبط با آن از جنبه ژئومورفولوژیکی در شهر کرمانشاه می¬باشد؛ که با رويکرد اکتشافي (علي- معلولي) و تکنيک پيمايشي، بر اساس ماهيت توصيفي– تحليلي–همبستگی، و با استفاده از آزمون کای اسکوائردر 2بازه زمانی اصلی و5 بازه فرعی و تاثیرات شهرنشینی بر رودخانه قره¬سو در طی 4دهه مورد بررسی شده است. جامعه آماری پژوهش 15نفر ازمدیران و کارشناسان می باشد که تعداد15 نفر بصورت تصادفی انتخاب و مورد مصاحبه قرارگرفته اند.داده ها از طریق روش swot مورد تجریه و تحلیل قرارگرفته است نتایج این پژوهش نمایانگر این موضوع است که، با ارزیابی سریع ژئومورفیک تغییرات کاهشی و افزایشی عرض کانال رودخانه قره¬سو این تغییرات با کاربری اراضی اطراف رودخانه ارتباط معنا داری داشته است. و در نهایت راهبردهای موردنیاز برای رفع مشکلات ارایه شده است
The natural environments within the city are considered as one of the most important ecological structures of the cities, which cause the creation of public and dynamic urban spaces, and among them are the urban channels and rivers, which are fully utilized. It is not possible and therefore the need to pay attention to the relationship and balance between the natural environment and the man-made environment is felt more than before. This research has studied the effects of urbanization, focusing on the Qarasu river in Kermanshah city as the main subject. This research first seeks to find the effects of urbanization on the Qarasu river system and then the effects of human activities and the expansion of urbanization on the drainage pattern of the city, the changes in the river channel and the risks related to it from the geomorphological aspect in the city of Kermanshah; With an exploratory approach (Ali-Maalouli) and a survey technique, based on the nature of descriptive-analytical-correlation, and using the chi-square test in 2 main and 5 sub-periods and the effects of urbanization on the Qarasu River during 4 decades. Is. The results of this research show that, with the quick geomorphic evaluation of the increasing and decreasing changes in the width of the Qara-Su river channel, these changes have a significant relationship with the land use around the river.
آقاجانپور،علی،(1387) سیراندیشه های مدیریت شهری در غرب باستان و اثر ارزشهای منبعث از آن در شهرداری منطقه یک تهران(شمیران) پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت شهری
انتظاری ،اکبری، میوانه ،علیرضا، الهه ،فاطمه(1392) بررسی کیفیت آب شرب استحصالی از منابع زیرزمینی بر بیماریهای انسانی دهه اخیر در دشت مشهد بربیماریهای انسانی دهه اخیر در دشت مشهد ؛ نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال سیزدهم، شماره 31، صفحات 172-157
اسماعیلی، رضا و لرستانی، قاسم(1394) ارزیابی اثرات شهرنشینی بر ویژگی¬های ژئومورفیک رودخانه¬ها، مطالعه موردی شهر نور، استان مازندران، فصلنامه پژوهش¬های دانش زمین، سال ششم، شماره 24، صص 78-93 .
جمالی، مقیمی،جعفرپور،کردوانی، میثم،ابراهیم، زین العابدین، پرویز (1394) تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفولوژیکی توسعه شهر در حریم رودخانه ی خشک کلان شهر شیراز،نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی،دوره2 شماره3 صفحات 51- 61
داریوش،بابک، (1389) انسان طبیعیت معماری،علم و دانش ربانی، رسول، (1381)جامعه¬شناسی¬شهری اصفهان،انتشارت دانشگاه اصفهان ،چاپ اول
رشیدی مهرآبادی،ثقفیان،صادقیان،محمدحسین،بهرام،محدصادق(1392 ) ارزیابی عملکرد سطوح آبگیر پشت بام ساختمان های مسکونی در تامین نیاز پرشرب ساکنین در شهرهای ساحلی کشور؛مجلخ مهندسی منابع آب شماره 19 صفحه 1-16
حیاتی، حامد و فردین، فرشاد،(1394) ارزیابی متقابل رودخانه و شهر در شکل¬گیری منظر پایدار شهری، اولین همایش ملی توسعه پایدار شهری، تهران.
سازمان آب منطقه¬ای غرب، مرکز تحقیقات آب( 1399 ) مدیریت منابع و شبکه آب¬های سطحی سازمان محیط زیست استان کرمانشاه(1399)
شکیبا مقدم، محمد،( 1384) مدیریت سازمان¬های محلی و شهرداری¬ها برای دانشجویان رشته مدیریت دولتی، چاپ دوم ، انتشارات میر، تهران.
فکوهی، ناصر،(1386) دایاسپوری علمی ایرانی و نقش آن در بومی¬سازی علوم اجتماعی در ایران، همایش علم بومی و علم جهانی امکان یا امتناع، مطالعات اجتماعی ایران سال سوم شماره1
کامیابی، سعید،(1397) نقش رودخانه ماسوله در توسعه و برنامه¬ریزی شهر ماکلوان، فصلنامه علمی – پژوهشی جغرافیا(برنامه¬ریزی منطقه¬ای)، سال هشتم، شماره سوم، صص 129-115.
کشورپرست، سامان و پارسایی، جابر، (1394) ساماندهی رودخانه¬های شهری با رویکرد توسعه پایدار محیطی (مطالعه موردی: شهر محمودآباد)، کنفرانس بین¬المللی پژوهش¬های نوین در علوم کشاورزی و محیط زیست، 24 آذر ماه ، کوالالامپور- مالزی. https://civilica.com/doc/436007
مشکینی، ابوالفضل و تیموری، اصغر( 1395) ، سنجش گستردگی شهری و تأثیر آن بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از RS و GIS ، نمونه موردی: شهر کرج طی دوره 1391 -1363 ، معماری و شهرسازی آرمان¬شهر شماره 17 ، صص 387-375 .
مطهري، مجيد،(1384)ساماندهي جداره شرقي رودخانه چالوس(با رویکرد مجموعه اوقات فراغت)،پایان نامه کارشناسي ارشد، با راهنمایی دکتر سید رحمان اقبالی،دانشگاه بين المللي امام خمینی، دانشکده معماری.
موریس، مانو(1374) معماری سیستم¬ها، ترجمه صادقی، رویا، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
میرغلامی ، مدقالچی،شکیبا منش، قبادی1ف مرتضی،لیلا،امیر، پریسا( 1395) احیا رودخانه های شهری براساس دو رویکرد طراحی شهری بیوفیلیک و حساس به آب ،مجله جستار،شماره 36 پاییز
Ismaili, Reza and Lorestani, Ghasem,( 2015) Evaluation of the effects of urbanization on the geomorphic features of rivers, a case study of Noor city, Mazandaran province, Quarterly Journal of Earth Science Research, Year 6, Issue 24, , pp. 78- 93.
1. Hayati, Hamed and Fardin, Farshad(2015)Mutual evaluation of river and city in shaping sustainable urban landscape, the first national conference on sustainable urban development, Tehran.
Western Regional Water Organization, Water Research Center( 2020) Resource Management and Surface Water Network.
2. Shakiba Moghadam, Mohammad(2005) Management of Local Organizations and Municipalities for Public Administration Students, Print, Mir Publications, Tehran.
3. Kamyabi, Saeed(2017) The Role of Masouleh River in the Development and Planning of McLaughlin, Journal of Geography (Regional Planning), Year 8, Issue 3, pp. 129-115.
4. Patriotism, Saman and Parsai, Jaber(2015)Organizing Urban Rivers with Sustainable Environmental Development Approach (Case Study: Mahmoudabad City), International Conference on New Research in Agricultural and Environmental Sciences, December 15,Kuala Lumpur - Malaysia.
5. Meshkini, Abolfazl and Teymouri, Asghar(2016)Measuring urban spatiality and its impact on land use change using RS and GIS, case study: Karaj city during the period 1363-1392, Armanshahr architecture and urban planning No. 17 fall and winter 95, pp. 387-375.
6. Motahari, Majid(2005)Organizing the eastern wall of Chalous river (with the approach of leisure complex), Master's thesis, with the guidance of Dr. Seyed Rahman Eghbali, Imam Khomeini International University, Faculty of Architecture.
7. Morris, Mano(1995) Systems Architecture, Sadeghi Translation, Roya, University Publishing Center, Tehran. Preile
8. Xiaomin Ji,Youpeng Xu,LongfeiHan,Liu Yang, (2014) Impacts of urbanization on river system structure :a case study on Qinhuai River Basin.Yangtze River Delta ,National Library of Medicine,70(4) ;671-7.doi: 102166/.278
9. Liliana Zaharia, Gabriela Ioana-Toroimac.Octavian Coco Florin Adrian Ghita Emanuel(2016) ,Urbanization effects on the river system in the river system in the Bucharest city region (romanina),https// doi.org/10.1002/ehs2.1247