رمز‌پردازی مار در مثنوی
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
کلید واژه: مثنوی, مار, symbol, Mathnavi, Rumi, Snake, نمادشناسی, تصویرهای شاعرانه,
چکیده مقاله :
مار، یکی از پیچیده ترین و چند سویه ترین و در عین حال پرکاربردترین رمز‌ها در سراسر دنیاست. این نماد رمز آلود، پیچیده با مفاهیم گسترده در بسیاری از فراز های مثنوی با باورهای مذهبی، عرفانی و اسطوره ای تلفیق شده است. مولوی برای مار معانی نمادین بسیاری بیان کرده است که برخی از آن‌ها ارتباط عمیقی با ویژگی های فیزیکی این جانور دارد. در مثنوی غالباً از مار به بدی یاد شده است و مولوی آن را دارای چهره و نمایی زشت و سیاه و ترسناک دانسته که قادر به کارهای فوق طبیعی است. وی در پرتو بینش عرفانی خویش بیشتر از مار مفهومی، انتزاعی و دینی برداشت کرده و آن را سمبل نفس اماره، شهوت، ابلیس، دشمنی، پلیدی، شومی، تباهی، سیاهی، حیله گری، نابودی و... قرار داده است. نگارنده در صدد است تا در حد توان و درک علمی خود، ابعاد مختلف معانی نمادین مار را به طور مبسوط و گسترده در مثنوی استخراج کند و با ارایة شبکه های تصویری، مفاهیم ذهنی مولوی را عینی تر و ملموس تر سازد. روش پژوهش در این مقاله، توصیفی ـ تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است.
The snake is one of the most complex and multi-threaded, and yet the most prolific symbol of the world. This mysterious, complex mysterious symbol has been integrated with many concepts in many of Masnavi's ups and downs with religious, mystical and mythological beliefs. Rumi has expressed many meanings for the serpent, some of which have deep connection with the physical characteristics of the beast. In Mathnavi, the snake is often referred to as a bad one, and Rumi has a ugly, black and horrible face and look that is capable of supernatural work. In the light of his mystical insight, he has taken more than a conceptual, abstract, and religious snake, and constitutes it as a symbol of self-esteem, lust, devil, hostility, filth, deceit, ruin, blackness, cunning, annihilation, and so on. The author intends to extract the various dimensions of the semantic meanings of the snake exponentially and extensively in Masnavi, in terms of his ability and understanding, and by presenting visual networks, Rumi's mental concepts become more objective and tangible. The research method in this paper is descriptive-analytic and based on library studies.
_||_