بررسی رابطۀ بینامتنی دو غزل از فخرالدین عراقی و حافظ (مقایسه غزلی استقبال شده از فخرالدین عراقی توسط حافظ)
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
کلید واژه: غزل, stylistics, literary criticism, بینامتنیت, intertextuality, Persian Poem, استقبال, سبک‌شناسی لایه‌ای,
چکیده مقاله :
از جمله مقو له‌های نقد ادبی نقد نفوذ یا تأثیر و تأثّر شعرا نسبت به هم‌دیگر است، ریشه‌یابی کیفیت و کشف کمیت أخذ و اقتباس مضامین و موضوعات موجود در آثار سخنوران میزان نوآوری و تقلید و تأثیر‌پذیری آنان را از یک‌دیگر نمودار می سازد و در تشخیص سبک شخصی به خواننده کمک می کند. البته مقایسه عظمت‌ها نه از باب تصور وجوه تشابه بلکه به منظور دریافتن تنوع تجلّیات علو و جمال و به قصد شناختن طرق مختلف و ظهور تجلی نبوغ و خلاقیت است. در این مقاله حافظ در غزل (صبا وقت سحر بویی ززلف یار می‌آورد) از غزل عراقی (صبا وقت سحر گویی ز کوی یار می‌آید) استقبال کرده است، این دو غزل ابتدا از لحاظ سبک‌شناسی لایه‌ای (آوایی، واژه‌ای، بلاغی، نحوی، ایدئولوژی)، مورد بررسی قرار گرفته است، و در آخر با توجه به نتایح به دست آمده از لحاظ بینامتنیت ژرار ژنت توضیح داده شده است که این تأثیر‌پذیری از کدام نوع است، و دیگر این‌که چرا در عین تأثیر و تأثّر حافظ از عراقی از لحاظ قالب و محتوا هر کدام از دو شاعر سبک خاص و منحصر به فرد خود را داراست، به گونه‌ای که به راحتی می‌توان تمایز سبکی بین دو شاعر را متوجه شد.
Including discourse of literary criticism, critique each other''s influence or impact and influence of the poet in Search root certificate on the quality and quantity discovery and learning themes and subjects in the works of poets of innovation and imitation and their influence on each other shows Reader helps in the diagnosis of personal style . The magnitude of course, not to imagine similar aspects, but in order to understand the great diversity and beauty unfold and get to know a different way of unfolding manifestation of ingenuity and creativity. Fakhredin Araqi on the Lyric poem "If you can do home to the satisfaction" of ., Hafez ''s Lyric poem "If we do separate the heart from sad world" has Parody. The first two Lyric poem in terms of stylistic layer (phonics, vocabulary, rhetoric, Syntax, ideology), is studied And therefore, according to the results obtained from the perspective of intertextuality Gérar Genette explained that this influence which type is And also the interplay Fakhredin Araqi why Hafez in terms of form and content of each of the two poets has its own style and unique, So that it can be easily style distinction between the two poets was realized..
1ـ براهنی، رضا. طلا در مس. جلد اول، چاپ رشدیه، 1358.
2ـ بیات، محمدحسین. مبانیعرفانوتصوف. دانشگاه علامه طباطبایی، 1374.
3ـ پورجوادی، نصرالله. زبان حال در عرفان و ادبیات پارسی. تهران: انتشارات هرمس، 1385.
4ـ پورنامداریان، تقی. گمشدهلبدریا. تهران: سخن، 1382.
5ـ خرمشاهی، بهالدین. حافظ‌نامه. انتشارات علمی و فرهنگی، 1380.
6ـ زرین‌کوب، عبدالحسین. از کوچه رندان. تهران: جیبی، 1354.
7ـ صفا، ذبیح الله. آیین سخن. ققنوس، 1364.
8ـ صفوی، کوروش. درآمدی بر معنی‌شناسی. سوره مهر، 1383.
9ـ ـــــ ، ــــــ . از زبان‌شناسی به ادبیات. نشر چشمه، 1383.
10ـ سجادی، سیدضیاءالدین. مقدمه‌ای بر مبانی عرفان و تصوف. انتشارات سمت، 1378.
11ـ سیدحسینی، رضا. مکتب‌های ادبی. نگاه، 1376.
12ـ شمیسا، سیروس. سبک‌شناسینظم. انتشارات فردوس، 1381.
13ـ ـــــ ، ــــــ . سیرغزلدرشعرفارسی. انتشارات فردوس، 1373.
14ـ ـــــ ، ــــــ . معانی. تهران: میترا، 1379.
15ـ ـــــ ، ــــــ . بیان. تهران: میترا، 1385.
16ـ شفیعی‌کدکنی، محمدرضا. موسیقی شعر. آگاه، 1385.
17ـ فتوحی، محمود. سبک‌شناسی. تهران: انتشارات سخن، 1390.
18ـ فرشیدورد، خسرو. درباره ادبیات و نقد ادبی. جلد دوم. تهران: امیرکبیر، 1363.
19ـ گلی، احمد. معانیبیان. انتشارات آیدین، 1387.
20ـ محتشم، نسرین. کلیات فخرالدین عراقی. انتشارات زوار، چاپ سوم، 1386.
21ـ مرتضوی، منوچهر. مکتبحافظیامقدمهبرحافظ‌شناسی. تبریز: ستوده، 1383.
22ـ مسگرنژاد، جلیل. مختصریدرشناختعلمعروضوقافیه. انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، 1378.
23ـ مطهری، مرتضی. تماشاگهراز. انتشارات صدرا، 1359.
_||_