جلوههای زیباییشناسی ادبی (تشبیه) در خطبۀ فدکیه
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
کلید واژه: تشبیه, زیباییشناسی, aesthetics, علم بلاغت, likeness, خطبۀ فدکیه, زهرا(س), Fadekiah scripture, Zahra (SA), science of rhetoric,
چکیده مقاله :
زیباییشناسی ادبی از کشف گونههای ادبی و پیوند لفظ و معنا با بررسیهای زبانی بحث میکند که ساختار بلاغی کلام، جلوهای از آن به شمار میآید. در این میان، تشبیه به عنوان یکی از جنبههای علم بیان و مولفههای زیباییشناختی ادبی، ویژگی خاصی نسبت به دیگر بابهای علوم بلاغی دارد که بیان آسان و سریع منظور خود، شیوایی و زیبایی سخن، نمکین کردن کلام و پرکاربردی بودن آن از جمله محسنات آن به شمار میرود. پژوهشگر بدون تعصب دینی بر این باور است همانگونه که پیشوایان ما در رهبریت دینی مسلمانان بلندمرتبهاند از جنبۀ ادبی و زیباییشناسی ادبی نیز در اوج قرار دارند به گونهای که ادیبان و دانشمندان علم بلاغت را به تحسین و نکوداشت آنها واداشته است. در این میان، خطبۀ فدکیه اثر جاویدان زهرا(س) با ممتاز بودن جنبههای ادبیاش، علاوه بر جنبههای فقهی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی و... همواره مورد توجه دینپژوهان، ادیبان و ادبدوستان بوده است. زیرا حضرت زهرا(س) با استفاده بهینه از تشبیهگفتمان دینی و عقیدتی خود را با بهترین و زیباترین واژگان، اصطلاحات و تعبیرها برای مخاطبان روشن میسازد. بیگمان خطبۀ فدکیه، یک شاهکار ارزندۀ ادبی است که از صور خیال، بلاغت و فصاحت سرشار برخوردار است و پژوهش حاضر نیز گامی هر چند کوچک برای رونمایی از جلوههای زیباییشناسی ادبی خطبۀ گرانسنگ فدکیه است که شاید کمتر مورد توجه پژوهشگران و ادیبان قرار گرفته است.
Literary aesthetics discusses the discovery of literary forms and the connotation of words and meanings with linguistic studies, in which the rhetorical structure of the word is a manifestation of it. Meanwhile, likeness as one of the aspects of the science of expression and the components of aesthetic literature is a special feature of the other rhetorical sciences, which is an easy and quick expression of its meaning, the style and beauty of speech, the revelation of the word and its popularity, including Mohsinat It is. A religious scholar believes that as religious leaders in our religious leadership are high-ranking Muslims, they are literally literary and literary aesthetics, so that literary and scientific scholars have admired and praised them. Hence, Fadekiah's account of the work of Javidan Zahra, with his privileged literary aspects, has always been at the center of attention of religious scholars, literati and friends, in addition to the jurisprudential, historical, social, political aspects. Because Hazrat Zahra (SA) uses the best of his religious and ideological discourse with the best and most beautiful vocabulary, terms and expressions for followers of the religion of Islam and the scholars. So, undoubtedly, Fadekiah's epistle is a literary worthy masterpiece that is rich in imagination, rhetoric and eloquence. And the present study is also a small step forward for the presentation of the literary aesthetic effects of the grateful Faddiski, which may be less of a concern for researchers and Literature is located.
_||_