علل رویکرد شاعران به حساب جمل، ماده تاریخ، معما و لغز در شعر فارسی و رابطه آن با علم ریاضی
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
کلید واژه: شعر, حساب جمل, ماده تاریخ, معما, لغز, ریاضی,
چکیده مقاله :
این پژوهش با علت‌یابی رویکرد شاعران به علم ریاضی دریافته که شاعران ، علم حساب را برای ماده تاریخ‌سازی و حساب جمل و رسیدن به مجهولات از طریق معلومات انتخاب کرده و برای ساختن معما و لغز به کار گرفته‌اند و با این عمل پیوندی علمی ــ هنری بین ریاضیات و ادبیات برقرار کرده‌اند.
منابع و مآخذ
1 ـ انوری، دیوان. به اهتمام محمدتقی مدرس رضوی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1347.
2 ـ زنجانی، برات. احوال و آقار و شرح مخزن‌الاسرار. تهران: دانشگاه.
3 ـ خاقانی، دیوان. به کوشش سید ضیاء‌الدین سجادی. تهران: زوار، 1368.
4 ـ دانش‌پژوه، منوچهر. تفنن ادبی در شعر فارسی. تهران: طهوری. 1380.
5 ـ دریاگشت، محمد رسول. صائب و سبک هندی. تهران: طهوری. 1380.
6 ـ خرمشاهی، بهاء‌الدین. حافظ نامه. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1366.
7 ـ دهخدا، علی‌اکبر. لغت‌نامه. مؤسسه لغت‌نامه. تهران.
8 ـ رزمجو، حسین. انواع ادبی.مشهد آستان قدس، 1370.
9 ـ سادات ناصری، فنون و صنایع ادبی. تهران: انتشارات آموزش و پرورش. سال دوم و سوم دبیرستان. 1367.
10 ـ سجادی، سید جعفر. فرهنگ معارف اسلامی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان (4 جلد).
11 ـ سعدی، گلستان. به کوشش خلیل خطاب رهبر. تهران: صفی علی‌شاه، 1362.
12 ـ سعدی، بوستان. به تصحیح غلام‌حسین یوسفی. تهران: خوارزمی، 1363.
13 ـ سنایی، ابوالمجد مجدودبن آدم. حدیقه‌الحقیقه. به کوشش مدرس رضوی. تهران: دانشگاه 1368.
14 ـ شفیعی کدکنی، محمدرضا. صور خیال در شعر فارسی. تهران: آگاه، 1372.
15 ـ شمس قیس رازی، المعجم فی معابیر الاشعار المعجم. به تصحیح قزوینی. تهران: زوار، 1360.
16 ـ شمسیا، سیروس. انواع ادبی. تهران: باغ آینه 1370.
17 ـ شمسیا، سیروس. کلیات سبک‌شناسی. تهران: فردوس، 1378.
18 ـ صدری، مهدی. حساب جمل در شعر فارسی. تهران: نشر دانشگاهی، 1378.
19 ـ صفا، ذبیح‌اله. تاریخ ادبیات ایران. تهران: فردوس، 7 مجلد، 1371.
20 ـ طوسی، خواجه نصیر. معیار الاشعار. ویراسته معظمه اقبالی. تهران: وزارت ارشاد، 1370.
21 ـ فرخی سیستانی، دیوان. به کوشش محمد دبیر سیاقی. تهران: زوار، 1363.
22 ـ کسایی، اشعار. به کوشش مهدی درخشان. تهران: دانشگاه، 1364.
23 ـ مسعود سعد، دیوان. به کوشش دکتر مهدی نوریان. اصفهان: کمال، (دو مجلد)، 1364.
24 ـ معین، محمد. فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر، 1371.
25 ـ منوچهری، دیوان. به کوشش محمد دبیر سیاقی. تهران: زوار، 1363.
26 ـ مولوی، مثنوی. تهران: امیرکبیر، 1366.
27 ـ میرصادقی، میمنت. واژه‌نامه هنر شاعری. تهران: کتاب ممتاز، 1373.
28 ـ نشاط، محمود. شمار و مقدار در زبان فارسی. تهران: امیرکبیر، 1368.
29 ـ ناصرخسرو، دیوان. به اهتمام مینوی. محقق. تهران: مؤسسه مطالعات اسلامی، 1357.
30 ـ نصرآبادی، تذکره. به کوشش وحید دستگردی. تهران: فروعی، بی‌تا.
31 ـ نظامی، کلیات خمسه. تهران: امیرکبیر، 1366.
32 ـ نوایی، علی‌شیر. تذکره مجالس النفایس. به کوشش علی‌اصغر حکمت. تهران: منوچهری، 1363.
33 ـ وطواط، رشیدالدین، حدائق‌السحر. به تصحیح عباس اقبال آشتیانی. تهران: طهوری و سنایی، 1362.
34 ـ همایی، جلال‌الدین. فنون بلاغت و صناعات ادبی. تهران: طوس، 1364.
_||_