بررسی وجوه زیبایی‌شناسی فعل در بوستان

محورهای موضوعی : ادبیات فارسی

تاریخ دریافت : 1394/11/03 تاریخ پذیرش : 1395/01/26 تاریخ انتشار : 1394/12/01

کلید واژه: سعدی, بوستان, زیبایی‌شناسی, فعل, verb, gardens, Saadi, Zybayy‌Shnasy,

چکیده مقاله :

توجه به بوستان سعدی از منظر زیبایی شناسی، این نکته را به اثبات می رساند که هر چند ارزش های والای این اثر، مرهون کارکردهای اخلاقی و اجتماعی آن است؛ اما زیبایی های لفظی و شگردهای شاعرانه ای که او با استادی از آن سود جسته است، راز ماندگاری و جاودانگی بوستان اوست. توانایی بالقوۀ شعر او در گریز از هنجارهای زبانی،در حوزه های گوناگون بیان، بدیع، نحو، موسیقی و... چنان استـادانه صورت گرفتـه است که در عین سادگی و قابل دسترس بودن، دست نایافتنی است. این نوشتار برآن است که به بررسی کارکردهای هنری فعل و حضور شاعرانۀ آن در بوستان بپردازد و نشان دهد که چگونه رفتار شاعرانۀ سعدی با فعل، شکل هنرمندانه تری به زبان او بخشیده است و موجب برجسته سازی اثر وی گشته است. بررسی این عنصر نشان داد که اسرار زیبایی شناسی فعل در بوستان در مواردی از قبیل: حذف فعل، آوردن جناس های فعلی و فعل های متقابل، قرار گرفتن چند فعل پشت سر هم، کاربرد صیغ های مختلف یک فعل، کاربرد وجه امری افعال،پیش آیی فعل و جدایی اجزاء فعل و... نهفته است. که مؤلف سعی نموده در این مقاله به آن ها بپردازد.

چکیده انگلیسی:

Paying attention to Saadi's Bustan from an aesthetic viewpoint, proves that despite the fact that great value of this work is due to its ethical and social functions, yet rhetorical beauties and poetic techniques masterfully used by Saadi are the secret of immortality of Bustan. The potential of his poetry to violate linguistic norms in various areas of expression, originality, syntax, music, etc. is so artful that, while being simple and accessible, is inimitable. This paper seeks to study the artistic functions of verbs and the poetic presence in Bustan and demonstrate how Saadi’s poetic manipulation of verbs has given his language a more artistic form and has distinguished his literary work. The study of this element showed that the aesthetic secrets of the use of verbs in Bustan are the following instances: removal of verbs, the use of verb puns and reciprocal verbs, the use of a series of consecutive verbs, the use of different tenses of the same verb, the use of the imperative form of the verbs, precedence of verbs, separation of verb components, etc., which the author seeks to discuss in this paper.

منابع و مأخذ:

منابع و مآخذ

1 ـ احمدی، بابک. ساختار و تأویل متن. تهران: نشرمرکز، 1370.

2 ـ احمدی گیوی، حسن؛ انوری، حسن. دستور زبان فارسی 1. تهران: انتشارات فاطمی،1389.

3_ ____،______؛_____،____. دستور زبان فارسی .تهران: انتشارات فاطمی،1390.

4 ـ باطنی، محمدرضا. پیرامون زبان و زبان­شناسی. تهران: نشر فرهنگ معاصر،1371.

5 ـ حسن لی، کاوس. گونه­های نوآوری در شعر معاصر ایران. تهران: ثالث،1386.

6 ـ خانلری، پرویز. دستور تاریخی زبان فارسی. به کوشش عفت مستشارنیا. انتشارات توس، 1388.

7 ـ داد، سیما. فرهنگ اصطلاحات ادبی. تهران: نشر مروارید، 1385.

8 ـ رستگارفسایی، منصور. مقالاتی دربارۀ زندگی و شعر سعدی. تهران: انتشارات امیرکبیر، 1375.

9 ـ سعدی. مصلح­الدین. کلیات سعدی. تصحیح محمدعلی فروغی، به کوشش بهاء­الدین خرمشاهی. تهران: انتشارات دوستان، 1389.

10 ـ شمیسا، سیروس. سبک­شناسی شعر. تهران: نشر میترا، 1393.

11 ـ صفوی، کوروش. از زبان­شناسی به ادبیات. تهران: نشر سوره، جلد 1 نظم،1383.

12 ـ عبادیان، محمود. تکوین غزل و نقش سعدی. تهران: اختران، 1384.

13 ـ محمدی بنه­گزه گناوه­ای، عباسقلی. بنیان­های استوار ادب فارسی. مشهد: دانشگاه فردوسی،1384.

14 ـ موحد، ضیاء. سعدی. تهران: طرح نو، 1378.

مقالات

1 ـ پرویزی، مرتضی، «بررسی تطبیقی زیبایی­شناسی نحوی در کلیله و دمنه»، مجله تخصصی کتاب ماه، شماره 50،1390.

2 ـ جـبری، سوسن؛ فیاض­بخش، پرند، «کارکردهای زیبایی­شناسی پیش­آیی فعل در غزل سعدی»، پژوهش­های زبان و ادبیات فارسی، شماره، 1389، 18.

3ـ ذاکری، حامد، «کارکردهای هنری فعل در بوستان»، پژوهش­نامه فرهنگ و ادب، دوره7، شماره11،1390.