زیبایی‌شناسی بلاغی در تاریخ بیهقی و تأثیر کلام او بر مخاطب

محورهای موضوعی : ادبیات فارسی

رقیه صدرایی ¹ (نویسنده)

تاریخ دریافت : 1392/12/01 تاریخ پذیرش : 1393/03/22 تاریخ انتشار : 1392/12/01

کلید واژه: ساختار, واژه, بلاغت, تاریخ بیهقى, زیباشناسی, دانش زبانى,

چکیده مقاله :

تاریخ بیهقى به عنوان نمونه‌اى از نثر برجسته ادب فارسى و جریان‌هاى بزرگ تاریخ است که نویسنده طى بیان حقایق و ایجاد ارتباط با مخاطب و تاثیر کلامش از دانش زبانى خاصى استفاده کرده است که شامل ساختار نوینى از واژه‌ها و ترکیبات زیبا و هنرمندانه، ایجاز و اطناب به موقع و کاربرد مناسب آن‌ها در موقعیت‌های متفاوت براى اداى مقصود و ارتباط موفق با مخاطب مى‌باشد. این مقاله بر آن است تا به آفرینش زیبایی و هنر نویسنده در کاربرد واژه‌ها و افعال در محور همنشینى براى تاثیر کلام او بر خواننده بپردازد.

منابع و مأخذ:

1 ــ احمدی، بابک. ساختار و تأویل متن. تهران: نشر مرکز، دو جلد، چاپ اول، 1370.

2 ــ الماسی، بهزاد. «تصویرسازی در ادبیات بیهقی»، روزنامه همشهری، سال دوازدهم، شماره 3555، 1383.

3 ــ بیهقی، ابوالفضل محمدبن حسین بیهقی. تاریخ بیهقی، به کوشش خلیل خطیب رهبر. تهران: زریاب، مهتاب، 1378.

4 ــ ـــــــ، ــــــــــــــــــــ . تاریخ بیهقی. تصحیح و توضیحات و فهرست‌ها محمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی. تهران: سخن، 1388.

5 ــ ــــــــ ، ـــــــــــــــــ . تاریخ بیهقی. تصحیح علی اکبر فیاض. چاپخانه حیدری، 1347.

6 ــ گلی‌زاده، پروین، «جلوه‌های هنری و بلاغی در تاریخ بیهقی» ، پژوهشنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی،  ش 33 ، 1381.

7 ــ جهانگیریان، عباس. اقتباس، راه طی شده، مسیر پیش‌رو. اولین هم‌اندیشی سینما و ادبیات. گردآوری علی اربابی. تهران: فرهنگستان هنر، صص 114-103 ، 1387.

8 ــ حسینی، سیدحسن. مشت در نمای درشت (معانی و بیان در ادبیات و سینما). تهران: سروش، 1388.

9 ــ حیاتی، زهرا؛ مهرویی و مستوری. بازآفرینی منظومه خسرو و شیرین در سینما. تهران: سوره مهر، 1387

10 ــ حق‌شناس، علی‌محمد. شعر، نظم، نثر، سه گونه ادبی. دومین کنفرانس زبان‌شناسی نظری و کاربردی به کوشش علی میرعمادی. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، 1373.

11 ــ فتوحی، محمود. سبک‌شناسی. تهران: چاپ اول، سخن، 1390.

12 ــ صفوی، کوروش. از زبان‌شناسی به ادبیات. تهران: چاپ اول، چشمه، 1373

13 ــ ـــــ ،ـــــــ .  درآمدی بر معنی‌شناسی. تهران: سوره مهر، 1383.

14 ــ ضابطی جهرمی، احمدرضا. سینما و ساختار تصاویر شعری در شاهنامه. تهران: کتاب فرا، 1378.

15- Read, H. collected essays in litrary criticism ; p. 39.

16- Davis, r. c. (ed.); Tradition and the individual Talent, in contemporary litrary Criticism; p. 31.

17 -Shoklovsky, Victor; Art as Technique; p. 55