زیباییشناسی خودسانسوری در آثار منثور دوره مغول (با تکیه بر جهانگشا و نفثه‌المصدور)
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
محمّد امین رجبی
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.)
رضا صادقی شهپر
2
(دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.)
شهروز جمالی
3
(استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.)
کلید واژه: جهانگشا, خودسانسوری, زیباییشناسی, عصر مغول, نفثه‌المصدور,
چکیده مقاله :
خودسانسوری اقدامی است که طی آن نویسنده با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه و به منظور خودسانسوری یکی از اقداماتی است که توسّط نویسنده یا شاعر، بنا به دلائلی چون تأثیر قدرت فردی، شرایط اجتماعی، سیاسی، مذهبی و اعتقادی و در پوشش عناوینی مانند خویشتن‌داری و مصلحت‌اندیشی، بر روی آثار تولید شده، صورت می‌گیرد. این اقدام در آثار اغلب نویسندگان دورۀ مغول دیده میشود. عطاملک جوینی و زیدری نسوی از این نویسندگان به شمار می‌آیند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی زیباییشناسانه خودسانسوری در جهانگشا و نفثه‌المصدور، انجام شده است؛ تا چگونگی زیبایی و مباحث استحسانی خودسانسوری در آثار این دو نویسنده برجستۀ عصر مغول مشخص شود. روش نگارندگان در این جستار، توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانهای است. نتایج نشان می‌دهد که نویسندگان این دوره با ابهام‌گویی و به کار بردن صنایع و شگردهایی همچون استعاره، تمثیل، نماد، رمز و کنایه و تکلف و پیچیده‌گویی، نقش عمدهای در زیبایی این پدیده ادبی ایفا نموده‌اند.
Self-censorship is an action during which the author takes into account the political and social conditions of the society and for the purpose of self-censorship, it is one of the actions taken by the author or poet, based on reasons such as the influence of individual power, social, political, religious and belief conditions and under the cover of titles such as Self-restraint and expediency are applied to the produced works. This action can be seen in the works of most authors of the Mughal period. Attamalek Joyni and Zaydri Nesvi are among these writers; Therefore, the present research was conducted with the aim of aesthetic investigation of self-censorship in Jahangasha and Naftha al-Masdoor; In order to clarify the beauty and self-censorship topics in the works of these two prominent writers of the Mongol era. The authors' method in this essay is descriptive-analytical and based on library studies. The results show that the authors of this period have played a major role in the beauty of this literary phenomenon by being ambiguous and using techniques and techniques such as metaphor, allegory, symbol, code and irony, and complexity.
_||_