بررسی اثر قطر ذرات بر گرفتگی فیزیکی نوارهای آبیاری قطرهای
محورهای موضوعی : مدیریت آب در مزرعه با هدف بهبود شاخص های مدیریتی آبیاریشیلان حسن زاده آرنایی 1 , پرویز فتحی 2
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد؛ گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه کردستان؛ کردستان؛ ایران
2 - استادیار گروه مهندسی آب؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه کردستان؛ کردستان؛ ایران
کلید واژه: آبیاری قطره ای, نوار تیپ, گرفتگی فیزیکی, ذرات خاک,
چکیده مقاله :
آبیاری قطره ای نواری یکی از روش های نوین آبیاری می باشد که نقش مؤثری در بهبود راندمان آبیاری و تولید محصولات زراعی و باغی دارد. در این روش آبیاری، گرفتگی فیزیکی مشکل عمده ای به شمار می آید که باعث کاهش یکنواختی پخش آب و افزایش هزینه بهره‌برداری از سیستم آبیاری می گردد. با وجود سیستم تصفیه مناسب، همچنان برخی از ذرات با قطر کمتر از 075/0 میلی متر (کوچکتر از قطر فیلترهای توری در سیستم آبیاری قطره ای)، می توانند از فیلترها عبور کرده و باعث گرفتگی قطره‌چکان‌ها شوند. در این تحقیق میزان تأثیر این ذرات بر میزان گرفتگی فیزیکی قطره چکان ها بررسی شد. برای این منظور، یک مدل فیزیکی آبیاری قطرهای با سه لاترال و 7 قطره‌چکان روی هر لاترال طراحی گردید. از یک مخزن پلاستیکی برای تهیه آب گل‌آلود حاوی ذرات با هفت بازه قطری مختلف استفاده گردید. در این تحقیق با ورود آب گل‌آلود حاوی ذرات با بازه قطری مورد نظر، مقادیر دبی قطره‌چکان‌ها اندازه‌گیری گردید. از شاخص‌های میانگین دبی قطره‌چکان‌ها، ضریب یکنواختی کریستیانسن، درصد دبی تخلیه و درصد کاهش دبی برای تحلیل گرفتگی قطره‌چکان‌ها استفاده گردید. نتایج نشان داد که تأثیر قطر ذرات ریز بر گرفتگی قطره چکان ها در سطح احتمال 1 درصد معنی دار است. همچنین نتایج نشان داد که با کاهش قطر ذرات، میزان گرفتگی افزایش می یابد. به‌طوری‌که در اندازه ذرات با قطرهای کمتر از 037/0 میلی متر، بیشترین گرفتگی در قطره‌چکان‌ها ایجاد می شود.
Tape drip irrigation is one of the relatively new methods which can be considered as an effective tool in improving irrigation efficiency as well as agricultural and horticultural crop production. The so-called physical clogging of emitters is the most important problem in tape drip irrigation system that causes decreasing of emission uniformity and increasing of operating costs. Despite appropriate filtration system, some fine particles with less than 0.1 mm in diameter (minimum diameter of the screen filter mesh) can cross through the filters, causing the emitter clogging. The objective of this study was to investigate the effect of fine particle diameters on emitter clogging in drip irrigation tapes system. The result indicated that the effect of fine particle diameter on emitters clogging is statistically significant (at 1% level of significance). The results also indicated that by reducing the particle diameters, emitter clogging is increased. Such that the maximum clogging can occur by particles that have less than 0.037 mm diameter.