بررسی تغییرات شیب طولی جویچه بر توزیع نیترات در کودآبیاری سطحی

محورهای موضوعی : مدیریت آب در مزرعه با هدف بهبود شاخص های مدیریتی آبیاری

پریوش رئیسیان فرد دشتکی ¹ , سید حسن طباطبائی ² , محمدرضا نوری امام‌زاده‌ای ³ , علیرضا حسین‌پور ⁴

1 - کارشناسی ارشد؛ گروه مهندسی آبیاری؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران
2 - دانشیار؛ گروه مهندسی آبیاری؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران
3 - استادیار؛ گروه مهندسی آبیاری؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران
4 - استاد؛ گروه مهندسی خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه شهرکرد؛ شهرکرد؛ ایران

تاریخ دریافت : 1392/07/21 تاریخ پذیرش : 1393/12/26 تاریخ انتشار : 1393/12/27

کلید واژه: آبیاری جویچه‌ای, شیب مقعر, کود, کودآبیاری,

چکیده مقاله :

پخش غیر یکنواخت کود در روش کودپاشی دستی یکی از مشکلات آبیاری سطحی است که لزوم تحقیقات بیش‌تر در زمینه کودآبیاری سطحی را ایجاب می‌کند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تأثیر شیب طولی و زمان کودآبیاری در آبیاری جویچه‌ای است. به‌منظور بررسی نحوه توزیع کود، از کود اوره استفاده و نیترات به‌عنوان ماده معرف در نظر گرفته شد. این مطالعه در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد به‌صورت طرح فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار شامل تیمار شاهد(شیب طبیعی زمین، کودآبیاری در کل زمان آبیاری)، تیمارهای کودآبیاری در نیمه اول، کودآبیاری در نیمه دوم و کودآبیاری در کل زمان آبیاری با شیب مقعر و در سه تکرار انجام گرفت. تغییرات شیب طولی، زمان کودآبیاری، عمق نمونه برداری و فاصله از ابتدای جویچه بر روی توزیع نیترات در خاک بررسی شده است. با استفاده از آزمون LSD، مقایسه میانگین صورت گرفت. با تغییر زمان کودآبیاری توزیع نیترات تغییر کرد و تزریق کود در نیمه دوم زمان آبیاری، بالاترین میزان یکنواختی و جذب نیترات (53/1653 میلی گرم بر کیلوگرم) در خاک را نشان داد. نتایج نشان داد که شیب طولی عامل بسیار تأثیرگذار بر روی توزیع نیترات و ذخیره آن در اعماق مختلف خاک بود (P<0.01). در بررسی اثر متقابل زمان آبیاری، عمق خاک و فاصله از ابتدای جویچه بر یکدیگر نشان داد که هیچکدام از پارامترها بر یکدیگر اثر معنی‌ داری ندارد.

چکیده انگلیسی:

Non-uniform distribution which occurs during manual fertilizing is one of the biggest problems of surface irrigation. This issue needs more research in the field of surface fertigation. The aim of this study is to evaluate the roles of slope and fertigation timing in furrow irrigation. Urea fertilizer was used and nitrate was selected to be the reagent ingredient in order to study the distribution of fertilizer. The research was conducted in agricultural research field of Shahrekord University. A completely randomized block design was employed with four treatments and three replications. The treatments were Control treatment (natural slope, fulltime fertigation) and three periods of fertigation that were first half, second half and fulltime fertigation. Slope changes, fertigation duration, soil depth of the sampling and distance from the furrow beginnings effects were studied on nitrate distribution in the soil. The LSD test was used for statistical analysis. The results demonstrated that slope had a very significant effect on nitrate distribution and storage in the soil (P<0.01). Also, Changes in fertigation timing and duration caused variation in nitrate distribution and the second half fertigation treatment had the highest nitrate distribution uniformity and absorption of 1653.53 mg/kg. Studying simultaneous effects of fertigation timing, soil depth and distance form beginnings of the furrows exhibited that they had no significant impact on each other. Finally, slope and fertigation timing were reported to be the effective factors in the nitrate storage and distribution.