تأثیر آب مغناطیسی بر خصوصیات هیدرولیکی آبیاری قطره‌ای-نواری و عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت
محورهای موضوعی : مدیریت آب در مزرعه با هدف بهبود شاخص های مدیریتی آبیاری
جعفر نیکبخت
1
(عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب، دانشگاه زنجان)
امیر طالعی
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه زنجان)
کلید واژه: کارایی مصرف آب, آب مغناطیسی, ارزیابی هیدرولیکی, گرفتگی روزنه,
چکیده مقاله :
در پژوهش حاضر تأثیر عبور آب آبیاری از میدان مغناطیسی ثابت بر گرفتگی خروجی‌های نوارهای آبیاری و خصوصیات هیدرولیکی سیستم آبیاری قطره‌ای-نواری و هم‌چنین عملکرد و کارایی مصرف آب ذرت رقم ماکسیما بررسی شد. پژوهش در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار با دو تیمار عبور و عدم عبوری آب آبیاری از میدان مغناطیسی از خرداد تا مهر 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام گرفت. میدان مغناطیسی با استفاده از سیم لوله با شدت 1/0 تسلا ایجاد شد. در انتهای فصل کشت سیستم آبیاری مورد ارزیابی هیدرولیکی قرار گرفت. هم‌چنین عملکرد و اجزای عملکرد گیاه ذرت اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج، به دلیل گرفتگی روزنه‌های نوارهای آبیاری در سیستم غیرمغناطیسی متوسط qa و Eu و Uc و Du به ترتیب 18، 3، 2 و 3 درصد کم‌تر و Cv به میزان 3 درصد بیش‌تر از سیستم مغناطیسی شد (اختلاف‌ها معنی‌دار). اعمال تیمار آب مغناطیسی بر گیاه ذرت باعث افزایش وزن تر کل، وزن خشک کل و سطح برگ کل (به ترتیب 11، 10 و 13 درصد) شد که از نظر آماری اختلاف‌ها معنی‌دار بود. با توجه به مصرف مقدار ثابت آب برای هر دو تیمار آب مغناطیسی و غیرمغناطیسی (5193 مترمکعب در هکتار)، افزایش عملکرد تر کل ذرت در تیمار آب مغناطیسی باعث افزایش معنی‌دار کارایی مصرف آب این تیمار به میزان 7/1 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب مصرفی (11 درصد) شد.
In this research, effect of irrigation water crossing from fixed magnetized field on tape nozzle clogging and hydraulic properties of tape irrigation system as well as yield and water use efficiency in maize cv. Maxima were studied. The research was done from June to October in Research Farm of Zanjan University based on the complete randomized blocks in three replications with two treatments, irrigation water crossing and no crossing from field magnetic. Magnetic field was created by wire-tube method with an intensity of 0.1 Tesla. At the end of the growing season, drip irrigation system was evaluated. In addition, yield and yield components of maize were measured. Based on the results, at no magnetic irrigation system, mean of qa, Eu, Uc and Du decreased as 18%, 3%, 2% and 3% (respectively) and Cv increased 3% compared with magnetic irrigation system (significant differences). Calcite deposits in tape nozzles and their clogging caused it. Using magnetized water for maize watering increased total wet weight, total dry weight and leaf area (as 11%, 10% and 13%, respectively) comparing no magnetized watered crops and the differences were statically significant. As same water used for both magnetic and no magnetic treatments (5193 cubic meter per hectare), increasing of maize total wet weight in magnetic water caused significant increasing in water use efficiency as 1.7 kg/m3 (11%).
ابراهیمی، م،. شریفان، ح ،.هزارجریبی، ا ،.حسام، م. و طاهرپور، م.ر .1932. بررسی تأثیر آب مغناطیس شده در رفع انسداد قطره چکان های نوع میکروفلاپر. اولین همایش ملی بحران آب . 20 و 21 اردیبهشت . دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان-اصفهان.
اشرفی، س.ف.، ناصری، ع.ع. و بهزاد، م .1932. بررسی تأثیرآب مغناطیسی بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک. علوم و مهندسی آبیاری (مجله علمی کشاورزی). 36 (4): 19-28.
بانژاد، ح.، مکاری قهرودی، ا.، اثنی عشری، م. و لیاقت، ع.م .1392. بررسی اثر متقابنل آب مغناط یسن ی و شنور ی بنر عملکنرد و اجزای عملکرد گیاه ریحان. نشریه آبیاری و زهکشی ایران. 7(2): 178-183.
رستگار، س ،.صادقی لاری، ع. و سالاری، م .1394. اثر آب مغناطیسی بر جوانه زنی و خصوصیات رشد اولیه بذر گوجه فرنگی .نشریه پژوهش آب در کشاورزی. 29/ب(3): 409-417.
زرداری، م. و فتحی، پ .1391. تأثیر شستشوی هفتگی بر عملکرد هیدرولیکی قطره چکان ها در شرایط استفاده از پساب تصفیه شده. نشریه حفاظت منابع آب و خاک ،2(1): 50-59.
صادقی‌پور، ا. 1394. بررسی واکنش های فیزیولوژینک ماش (Vigna radiata L.) به آبیاری با آب مغناطیسی تحت تنش خشکی. مجله علمی پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی، 7(22): 71-85.
صادقی‌پور، ا. و آقایی، پ .1393. بررسی اثر تنش خشکی و کاربرد آب مغناطیسی بر عملکرد و اجزای عملکرد ماش. مجله پژوهش های به‌زراعی. 6(1): 79-86.
صمدی، م ،.خوش روش، م. و غلامی سفیدکوهی، م.ع. a1395. ارزیابی اثر کاربرد الکترومغناطیس بر گرفتگی قطره چکان ها.
دومین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران، 2-4 شهریور، دانشگاه صنعتی اصفهان.
صمدی، م ،.خوش‌روش، م. و غلامی سفیدکوهی، م.ع .b1395. اثر الکترومغناطیس بر ضریب یکنواختی توزیع آب قطره چکان ها در آبیاری قطره‌ای. پنجمین همایش علمی پژوهشی مدیریت جامع منابع آب ،27-28 مهر، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
ضرابی، م.م.، مفاخری، س. و کاویانی، ع .1931. مقایسه اثر آبیاری با آب معمولی و مغناطیسی بر خصوصیات مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه ذرت تحت تشرایط تنش خشکی .فصلنامه علمی پژوهشی فیزیولوژی گیاهان زراعی. 9(35): 39-54.
عسگری، ع ،.قیصری، م. و صفریان، ف. 1393. تأثیر شستشوی لترال های آبیاری بر گرفتگی قطره چکان هنای PCJ و UniRam هنگام کاربرد پساب تصفیه شده. نشریه حفاظت منابع آب و خاک ،4(2): 23-34.
علیزاده، ا .1971. اصول و عملیات آبیاری قطره ای.آستان قدس رضوی، انتشارات دانشگاه امام رضا (ع). چاپ اول، مشهد.
غلامی سفیدکوهی، م.ع. و برزگر آخته‌خانه، ع .1393. تأثیر مدیریت آبیاری و نوع قطره چکان بر گرفتگی قطره‌چکان در منطقه ساری. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، 28/ب(2):385-394.
قرچه، ش ،.دلبری، م. و گنجی، ف .1394. تأثیر کودآبیاری بر گرفتگی برخی قطره چکان ها در آبیناری قطره ای. نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 29(2):263-273.
قنبری، ص ،.کاویانی، ع. و نوری قیداری، م.ح .1395. بررسی اثر متقابل آب مغناطیسی و شوری بر گرفتگی قطره چکان در آبیاری نواری (تیپ). چهارمین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در علوم کشاورزی ،19 آذرماه، تهران.
کیانی، ع.ر ،.هزارجریبی، ا ،.دهقان، ط. و خوش روش، م .1394. تأثیر آب مغناطیسی و شوری آب بر گرفتگی قطره چکان ها در آبیاری قطره ای. نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 29(1): 48-58.
گوازی، ف. و معروف پور، ع .1396. ارزیابی مشخصه های هیدرولیکی چند نوع از نوارهای آبیاری قطره ای نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)،. 21(1): 159-169.
محمدیان، م ،.فتاحی، ر.ا .و نوری امامزاده ئی، م.ر .1395. بررسی تأثیر آب شور مغناطیسی شده بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه فلفل سبز. علوم و مهندسی آبیاری (مجله علمی-پژوهشی)، 39(1): 121-130.
محمودی، ق،. قنبری، ع ،.راستگو، م ،.قلیزاده، م. و طهماسبی، ا .1930. بررسی اثر میدان مغناطیسی بر رشد و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) در شرایط آب و هوایی مشهد. نشریه پژوهشهای زراعی ایران. 14(2): 380-391.
نیکبخت، ج. و رضایی، ا .1396. تأثیر سطوح مختلف پساب و آب مغناطیسی شده بر عملکرد و بهره وری مصرف آب در آبیاری ذرت و برخی خصوصیات فیزیکی خاک. مجله تحقیقات آب و خاک ایران ، 48(1): 63-75.
نیکبخت، ج. و کرمی، ص .1396. تأثیر اتصال دو به دوی انتهای لاترال های سیستم آبیاری قطره ای بر مشخصات هیدرولیکی سیستم. مدیریت آب و آبیاری. 7(1): 17-28.
نیکبخت، ج. و کرمی، ص .1397. ارزیابی هیدرولیکی اتصال حلقوی و دو به دوی انتهای لاترال های سیستم آبیاری قطره ای. نشریه آبیاری و زهکشی،
نیکبخت، ج.، خنده رویان، م. و توکلی، ا .1390. مغناطیسی کردن آب راه کاری نوین و مؤثر برای استفاده از آبهای غیر متعارف در آبیاری. دومین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی منابع آب ایران، زنجان.
نیکبخت، ج،. خنده رویان، م ،.توکلی، ا. و طاهری، م .1392. اثر کم آبیاری با آب مغناطیسی بر عملکرد و بهره وری مصرف آب ذرت. نشریه پژوهش آب در کشاورزی. 27/ب(4): 551-563.
وزیری، ژ.، سلامت، ع.، انصاری، م.، مسچی، م.، حیدری، ن. و دهقانی سانیچ، ح. 1387. تبخیر-تعرق گیاهان (دستورالعمل محاسبه آب مورد نیاز گیاهان).(ترجمه). انتشارات کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، چاپ اول، تهران.
هاشم آبادی، د .1396. تغییر فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز تحت تأثیر انواع آب و دور آبیاری در گیاه
زینتی پروانش. علوم باغبانی ایران. 84 (1): 49-59.
Cheikh, O., Elaoud, A., Ben Amor, H. and Hozayn, M. 2018. Effect of permanent magnetic field on the properties of static water and germination of cucumber seeds. International Journal of Multidisciplinary and Current Research, 6: 108-.611
Dutta, D.P. 2008. Characterization of drip emitters and computing distribution uniformity in a drip irrigation system at low pressure under uniform land slopes. M.Sc. Thesis, Texas A&M University, USA. 123p.
Elirrigation system salinity and magnetic-Gindy, A.M., Arafa, Y.E., Abd El-Hady, M., Ma water treatment on turnip yield and yield characters. World Wide nsour, H.A. and Abdelghany, A.E. 2018. Effect of drip
Journal of Multidisciplinary Research and Development, 4(1): 89-.69
Issa, F.H., Shanoon R.W. and El Kaaby, E.J. 2016. Effect of magnetized water with spraying (Amino Alexine) on growth and yield of (Cucumis Sativus L.) growth in plastic house. Journal of University of Duhok, 19(1): 418-424 (Special Issue).
Karaca, O.F. and Ucan, K. 2013. Elimination of lime causing clogging in emitters by chemical methods in drip irrigation. African Journal of Agricultural Research, 8(13): 1136-.3411
Khoshravesh, M., Mirzaei, S.M.J., Shirazi, P. and Norooz Valashedi, R. 2018. Evaluation of dripper clogging using magnetic water in drip irrigation. Applied Water Science 8(81): 1-.8
Mahashwari, B.L. and Grewal, H.S. 2009. Magnetic treatment of irrigation water: its effects on vegetable crop yield and water productivity. Agricultural Water Management, 96: 1229-.6321
Shaker, B.A., Saeed, A.B. and Ahmed Al-Khalifa, B.A. 2014. Effect of magnetizing technology on the drip irrigation system hydraulic performance and emitter clogging. Journal of Agri-Food and Applied Sciences, 2(9): 292–.592
Surendran, U., Sandeep, O. and Joseph, E.J. 2016. The impacts of magnetic treatment of irrigation water on plant, water and soil characteristics. Agricultural Water Management, 178: 21–29.
Vashisth, A. and Nagarajan, S. 2010. Effect on germination and early growth characteristics in sunflower (Helianthus annuus) seeds exposed to static magnetic field. Journal of Plant Physiology, 167: 149-156.
Yusuf, K.O. and Ogunlela, A.O. 2017. Effects of deficit irrigation on the growth and yield of tomato (Solanum lycopersicum) irrigated with magnetised water. Environmental Research, Engineering and Management. 73(1): 59-68.
_||_