بررسی تغییرات جوانه‌زنی بذر خردل وحشی (Sinapis arvensis) طی رفع کمون
محورهای موضوعی : پژوهش علف های هرزحکیمه رحیمی 1 , بنیامین ترابی 2 , الیاس سلطانی 3 , فرشید قادری فر 4
1 - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - دانشگاه تهران
4 - گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
کلید واژه: جیبرلیک اسید, دما, مدل, کمون فیزیولوژیک,
چکیده مقاله :
به‌منظور بررسی تغییرات دمای کاردینال جوانه‌زنی بذر خردل وحشی طی رفع کمون، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1396 انجام شد. عامل اصلی دماهای مختلف (5، 10، 15، 20، 25 و 30 درجه سانتی‌گراد) و عامل فرعی غلظت‌های مختلف جیبرلیک اسید (GA: 0، 100، 300، 500، 1000، 1500، 2000 پی‌پی‌ام) بود. برای توصیف واکنش سرعت جوانه‌زنی به دما، از تابع دندان مانند استفاده شد. برای دهک‌های مختلف جوانه‌زنی، دمای پایه از 9/2 تا 4/3 درجه سانتی‌گراد در GA0 به 2/1- تا 0/2- درجه سانتی‌گراد در GA2000 کاهش یافت؛ دمای سقف در GA0، 25 درجه سانتی‌گراد بود و در GA2000 به3/33 درجه سانتی‌گراد افزایش یافت؛ دامنه بردباری دمایی از 6/21 تا 1/22 درجه سانتی‌گراد در GA0 به 4/32 تا 1/35 درجه سانتی‌گراد در GA2000 رسید. با توجه به تغییرات دمای کاردینال، کمون فیزیولوژیک خردل وحشی از نوع غیرعمیق تیپ یک می‌باشد. بذرهای دارای کمون ابتدا در دماهای پایین بیشترین جوانه‌زنی داشته و با خروج از حالت کمون در دماهای بالا هم جوانه می‌زنند و دامنه دمایی جوانه‌زنی افزایش می‌یابد. پارامترهای تخمینی در این مطالعه می‌تواند در مدل‌های شبیه‌سازی بانک بذر و برای مطالعات بعدی در مورد بیولوژی و اکولوژی خردل وحشی مفید باشد.
In order to investigate the changes in cardinal temperatures of wild mustard seed germination during the dormancy elimination, a split plot experiment was conducted as completely randomized design in three replications in the Seed Research Laboratory of Agricultural and Resource University Natural Gorgan in 2017. The main factor was different temperatures (5, 10, 15, 20, 25 and 30°C) and sub-factor was different concentrations of gibberellic acid (GA: 0, 100, 300, 500, 1000, 1500, 2000 ppm). A dent-like function was used to describe the response of the germination rate to temperature. For different germination stages, the base temperature decreased from 2.9 to 3.4 °C in GA0 towards -1.2 to -2/0 °C in GA2000; the ceiling temperature was 25 °C at GA0 and increased to 33.3 °C in GA2000; the temperature tolerance range from 21.6 to 22.1 °C in GA0 reached 32.4 to 35.1 °C in GA2000. Due to cardinal temperature changes, the dormancy of wild mustard is a non-deep physiological dormancy type 1. Seeds with dormancy initially have the highest germination at low temperatures, and when they come out of dormancy, they germinate at high temperatures and the temperature range of germination increase. The estimated parameters in the present study can be useful in simulation models of seed bank and for further studies on the biology and ecology of wild mustard.
_||_