پهنه بندی آسیبپذیری و ارزیابی تغییرات مکانی کیفیت آبخوان دشت امامزاده جعفرگچساران با استفاده از شبیه DRASTIC و شاخص کیفی GWQI
محورهای موضوعی : مقالات برگرفته از پایان نامه
فرحناز عزیزی
1
(کارشناس ارشد هیدروژئولوژی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد،ایران)
حسین محمدزاده
2
(استادیار، مرکز تحقیقات آبهای زیرزمینی(متآب)، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد،ایران)
کلید واژه: آسیب پذیری آبخوان, شبیه DRASTIC, شاخص GWQI, دشت امامزاده جعفر گچساران,
چکیده مقاله :
یکی از راههای مناسب برای جلوگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیبپذیر آبخوان به آلودگی، و بررسی تغییرات مکانی کیفیت آبهای زیرزمینی به منظور مدیریت بهره برداری از منابع آب و کاربری اراضی می باشد. در این تحقیق، برای نخستین بار نقشه ی پهنه بندی آسیبپذیری آبخوان دشت امامزاده جعفر گچساران, واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد، با کاربری شبیه DRASTIC تهیه شده است. بررسی عوامل آب و زمین شناسی مؤثّر بر آسیبپذیری آبخوان و نتایج حاصل از تحلیل حساسیت شبیه با روشهای حذف فراسنج و تک فراسنجی، نشان میدهند که محیط غیراشباع آبخوان بیشترین تأثیر را بر شاخص آسیبپذیری دارا میباشد. براساس نتایج حاصل از شبیه DRASTIC، 2/4، 2/56 و 0/37 درصد از آبخوان امامزاده جعفر به ترتیب دارای آسیبپذیری بالا، متوسط و کم بوده، و آسیب پذیری 6/2 درصد از منطقه قابل اغماض است. از آن جا که منطقهی با آسیبپذیری بالا در سراب جریان آبهای زیرزمینی قرار دارد، در صورت ورود هر نوع آلودگی به این بخش از آبخوان، احتمال پخش آن در کل آبخوان وجود دارد. همچنین، نقشه ی پهنه بندی کیفی آب از نظر شرب، تهیه شده بر اساس شاخص GWQI، و مقایسه آن با نتایج روش شولر، نشان میدهد که حدود 6/1، 4/83 و 1/12 درصد از آبهای زیرزمینی دشت امامزاده جعفر به ترتیب دارای کیفیتی عالی، خوب و بد میباشند. بطور کلی، آبزیرزمینی در اکثر نقاط دشت دارای کیفیتی عالی و خوب، و فقط در بخشهای شمال غربی آن، به دلیل عبور آب از لایههای تبخیری سازند گچساران، دارای کیفیت بد تا خیلی بد می باشد.