بررسی اهمیت اقتصادی دیکروسلیازیس نشخوارکنندگان کوچک در استان آذربایجان شرقی
محورهای موضوعی : پژوهش های بالینی دام های بزرگ
کلید واژه: دیکروسلیازیس, گوسفند و بز, اهمیت اقتصادی, کشتارگاه.آذربایجانشرقی,
چکیده مقاله :
دیکروسلیازیس یکی ازآلودگی های انگلی علفخواران و انسان بوده و عمدتا فرم تحت درمانگاهی آن در نشخوارکنندگان ایران بسیار شایع است و خسارت اقتصادی غیرمستقیم و مستقیم زیادی به دلیل کاهش فراورده های دامی و ضبط کبد دامهای آلوده به هنگام بازرسی بهداشتی لاشه ها وارد می سازد.در این بررسی که به مدت یکسال در چهار کشتارگاه استان آذربایجان شرقی شامل: تبریز،میانه،بناب و ملکان به ترتیب واقع در مرکز، شرق و جنوب غربی این استان انجام گرفت، در مجموع، 2209 راس گوسفند و 301راس بز از نظرآلودگی کبد به دیکروسلیوم دندریتیکوم مورد بررسی قرارگرفتند. نمونه گیری به صورت تصادفی منظم انجام شد وداده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار آماری ،مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و برای مقایسه آلودگی در گوسفند و بز از آزمون آماری مربع کای استفاده شد و بر اساس تعداد و وزن ضبط کامل و یا موضعی کبدهای مبتلا به دیکروسلیوم دندریتیکوم و ضبط کامل بعلت آلودگی با ترماتود اخیر و فاسیولا، اهمیت اقتصادی دیکرو سلیازیس تعیین گردید. ارتباط بین میزان آلودگی و نوع دام معنی دار بود بطوریکه میزان ابتلا در گوسفند32/29درصد و در بز 94/20درصد بود(0053/0= p).خسارت وارده با توجه به تعداد کبد های آزمایش شده و ضبط کامل و موضعی تعدادی از آنها به دلیل ابتلا به دیکروسلیوم دندریتیکوم (گوسفند=648 و بز=63)و دیکروسلیوم و فاسیولا(84عدد ) با توجه به میانگین وزن یک کبد کامل(900گرم ) و ارزش هر کبد 000/100ریال، مجموعا موجب حذف 5/549کیلوگرم پروتئین با ارزش از چرخه مصرف انسان و 000/950/54 ریال خسارت اقتصادی بود.با توجه به نمونه گیری از نواحی مختلف آذربایجان شرقی و ذبح سالیانه 408104 راس دام در سال 1385 در کشتارگاه های این استان و تعمیم وزن و ارزش ریالی کبدهای ضبط شده به کل ذبح سالانه833/27 کیلوگرم کبد ضبط و000/300/783/2ریال خسارت تقریبی وارد شده می‌باشد.
Dicrocoeliasis is a parasitic disease of herbivores and human producing direct and indirect economic losses due to reduction in animal products and condemnation of infected livers. This study was carried out in a one year period from winter 2007 to autumn 2008 at meat inspection. Considering statistics criteria, the liver of 2209 sheep and 301 goats in selected abattoirs: Tabriz, Mianeh,Bonab and Malekan located in center, east and south west of East Azerbayejan was examined for dicrocoeliasis. Systematic random sampling was used and results were analyzed by the statistical software program SPSS. Chi square was used to compare infection with the type of animal being examined. Since the average weight of a liver is about 900 gr. and equal weight of pieces locally condemned to a complete liver and monetary value of a liver is about 100,000 Rials, the nutritional value and economic losses caused by dicrocoeliosis was determined. Accordingly, 549/5 kg. of liver and 54950000 Rials were determined respectively. To extend these findings for total number of sheep and goats slaughtered annually in East Azerbaijan (408104) it was estimated that 27833 kg of liver and 2783300000 Rials were the weight of condemned liver and its monetary value respectively. The differences between infection and animal type were statistically significant.
1- اسلامی، ع. نیری راد، م. صالحی، م. فیضی عبدالله، ر. (1355): بررسی ترماتودهای کبدی نشخوارکنندگان در کشتارگاه تهران. نامه دانشکده دامپزشکی32:صفحه30-21
2- اسلامی، ع. نادعلیان، م.ق(1366): گزارشی در باره آلودگی تک سمی‌ها به کرمهای پهن در ایران. نامه دانشکده دامپزشکی 42:صفحه 8 3-33
3- اسلامی، ع. زمانی هرگلانی، ی. (1368): بررسی کشتارگاهی آلودگی های کرمی گاومیش در ایران. مجله دانشکده دامپزشگی دانشگاه تهران. 2 : صفحه30–25
4- اسلامی، ع. طهماسبی، ک. (1376): بررسی کشتارگاهی آلودگی کرمی گاوهای بومی خرم آباد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران. 52 (3): صفحه 40 – 35
5- اسلامی، ع(1377): کرم شناسی دامپزشکی. جلد اول، ترماتودا، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، صفحه:108 -103
6- حسنی، م. (1367): بررسی وفور انگل‌های روده‌ای در شهرستان شاهرود و روستاهای اطراف آن، دانشگاه علوم پزشکی تهران، پایان‌نامه شماره 1590
7- صفری، خ(1366): بررسی در مورد شیوع و عوامل بیولوژیکی انتقال انگل دیکروسلیوم دندریتیکوم در منطقه کرج و قزوین و زیانهای حاصل از ضبط کبدهای آلوده، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، پایان نامه شماره 1589
8- قبادی، ک. یخچالی، م(1382): بررسی میزان آلودگی کرمی کبد گاومیش و خسارت اقتصادی حاصل از آن در کشتارگاه ارومیه، مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران 58(1):صفحه 20 -19
9- Ansari lari, M.,Moazzeni, M., (2006): A retrospective survey of liver fluke disease in livestock based on abattoir data in Shiraz, south of Iran. Prev Vet Med.73, 1:93-96
10- Blood, D. C., Radostis, C. M., Henderson, j. A., (1983): Veterinary Medicine.The English Language Bok Society and Bailliere Tindall,900
11- Cavani, C., Losi, G., Manfredini, M., Pavocelli, R. M., Pietrobelli, M., Restani, R., (1982): Ricerchi sull influenza della dicrocoeliasi sulle caracte ristiche quantitative e qualitative della produzione di latte in pecore. Obiettiui e Documenti Veterinari.Anno III, 2, 3:59-63
12- Daryani, A., Alae, R., Arab, R., sharif, M.,.Dehghan, M.H., Ziaei, H., (2006): Prevalence of liver fluke Infections in slaughtered animals in ardabil province,Northwestern.Iran.J,Ani and Vet Advan. 5, 5:408-411
13- Eddi, C., (1990): Distomatosis: Epidemiological and economic aspects of this zoonosis. Proceedings symposium on the epidemiology of food-borne parasitic zoonoses.In:X latin American Congress of parasitology .I uruguyan congress of parasitology.Montevideo,pp:50-59
14- Eslami, A., Farsad-hamdi, S., (1992): Helminth parasites of wild boar Sus scrofa, in Iran.J. Wildl. Dis. 28, 2: 318-319
15- Gawish, NI., Bayoumi, B., Haridy, FM., (1993): Studies on the incidence and pathogenesis of Dicrocoelium dendriticum in slaughtered sheep in Riyadh abattoir,Saudi Arabia.J Egypt Soc Parasitol,Apr. 23, 1:263-267
16- Hohorst, W., Lammler, G., (1963): Experimentelle Dicrocoeliose Studien.Z, Tropenmed.Parasit. 13:377-397
17- Otranto, D., Traversa , D., (2003): Dicrocoeliosis of ruminants: a little known fluke disease. Trends Parasitol. 19:12-15
18- Soulsby, E.j., (1982): Helminths, Arthropods and protozoan of domesticated Animals.Bailliere-Tindal, London, uk.210-233
19- Stromberg, B. A., (2002): Teaching Veterinary Parasitology in North American perspective. Vet Parasitol. 25, 2: 177-199
20- Theodoropoulos, G., (2002): Abattoir condemnation due to parasitic infection and its Economic implication in the region of Thrikala,Greece.j.Vet.Med.B.Infect .Dis .Vet public Health. 49, 6:281-284
_||_