بررسی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی همسایگی با احساس امنیت محلهای (مورد مطالعه: شهر آران و بیدگل)
محورهای موضوعی : مطالعات جامعه شناختی شهری
کلید واژه: کنترل اجتماعی, سرمایه ی اجتماعی همسایگی, امنیت محلهای, هویت محلهای,
چکیده مقاله :
در میان انواع روابطی که یک فرد در جامعه با دیگران دارد (ارتباط با اعضای خانواده، دوستان، همکاران و…)، ارتباط با همسایگان نیز یکی از این روابط می‌باشد و در بستر همین روابط همسایگی است که پدیده‌ای به نام سرمایه اجتماعی همسایگی نیز رقم می‌خورد که متشکل از ابعاد عینی (شبکه روابط و تعاملات، انسجام رابطه‌ای، مشارکت اجتماعی) و ابعاد ذهنی (اعتماد اجتماعی، انسجام ارزشی، مشارکت اجتماعی و نزدیکی اجتماعی) می‌باشد. وجود این نوع خاص از سرمایه اجتماعی دارای پیامدهای مهمی در زندگی اجتماعی افراد می‌باشند. یکی از مهم‌ترین اثرات و پیامدهای سرمایهی اجتماعی همسایگی، افزایش امنیت محلهای می‌باشد. همچنین کنترل اجتماعی نیز از پیامدهای دیگر آن می‌باشد. بنابراین نبود این نوع خاص از سرمایه اجتماعی می‌تواند منجر به بروز مشکلات اجتماعی در سطح محله و جامعه شود. لذا شناخت این نوع از سرمایه اجتماعی می‌تواند به ما در حل بسیاری از معضلات شهری کمک نماید. در این راستا، این پژوهش با حجم نمونه ۳۸۴ نفر در شهر آران و بیدگل (منطقه آران)، انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و داده‌های جمع‌آوری شده از طریق پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و با به کارگیری روش‌های آماری نظیر توزیع فراوانی، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی، تحلیل مسیر و… توصیف و تحلیل شده‌اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میان سرمایه اجتماعی همسایگی با امنیت محلهای، کنترل اجتماعی و هویت محلهای رابطه وجود دارد و سرمایهی اجتماعی همسایگی، کنترل اجتماعی و هویت محلهای به عنوان متغیرهای مستقل قسمتی از واریانس امنیت محلهای به عنوان متغیر وابسته را تبیین می‌کنند.
Among the relationships that a person has with others (e.g. relationships with family, friends, colleagues and etc.), relations with neighbors is very important. Neighborhood social capital is created in neighborhood relations that include objective and subjective dimensions. This kind of social capital has important incomes in social life. One of the most prominent incomes is increasing of community safety (security). The other is social control. Lack of this sort of social capital creates social problems in both the community and the society. Therefore, knowledge of neighborhood social capital can help us in solving some of the problems of urban areas. The research population consisted of all the residents the city of Aran and Bidgol in Isfahan province, of which 384 people were selected as the sample. Data were collecting through a questionnaire and were analyzed via SPSS and using statistical methods like frequency distribution, Pearson correlation coefficient, linear regression, analysis path and etc. Results of research indicate that there are correlations between neighborhood social capital with community safety, social control and community identity. Also neighborhood social capital, social control and community identity as our independent variables, explain community safety (security) as our dependent variable.
- ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (1384)، جامعهشناسیتوسعه، انتشارات کیهان، چاپ پنجم، تهران.
- افروغ، عماد (1377)، فضاوجامعه، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
- بهیان، شاپور و فیروزآبادی، آمنه، "بررسی عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی در شهرها (مطالعهی موردی: شهر کرمان)" مطالعات جامعهشناختی شهری، سال سوم، شمارهی ششم، بهار 1392، 122- 103.
- بیرو، آلن(1380)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، نشر کیهان.
- توسلی، غلامعباس (1383)، جامعهشناسیشهری، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ هفتم.
- جعفری، سمیرا (1389) "امنیتدرمحلاتمسکونی"، فصلنامه گزارش، شماره ی 64 و 65؛ ص 22-30.
- جمعی از مترجمان (1387) مبانی مفهومی سرمایهی اجتماعی، ترجمهی محمد مهدی شجاعی باغینی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چاپ اول.
- چلبی، مسعود و مهدی امیرکافی (1383) "تحلیلچندسطحیانزوایاجتماعی"، مجلهجامعهشناسیایران، دوره پنجم، شماره 2؛ ص 3-31.
- خاکپور، براتعلی و دیگران (1388)، "نقش سرمایهی اجتماعی در توسعه پایدار محله ای"، مجلهی جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره دوازدهم؛ ص 81 – 55.
- دیکنز، پیتر (1377)، "جامعه شناسی شهری- جامعه، اجتماع محلی و طبیعت انسانی، ترجمه حسین بهروان"، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول.
- ذاکر اصفهانی، علیرضا "سالنامهی آماری شهرستان آران وبیدگل 1390"، استانداری اصفهان، دفتر آمار و اطلاعات، 1391.
- ذوالفقاری، حسین؛ شایگان، فریبا، "بررسی جغرافیای جرم در شهر تهران"، پژوهشنامهی نظم و امنیت انتظامی، تابستان 1390، شمارهی 14، ص 1 تا 28.
- رفیعیان، مجتبی و هودسنی، هانیه (1388)، مدیریت و سرمایهی اجتماعی(2)، پژوهش نامه شمارهی 40، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، گروه پژوهشهای فرهنگی و اجتماعی.
- سفیری، خدیجه، "نقش نهادهای غیردولتی محلهای در تامین امنیت محلهای (با تکیه بر شهر تهران)"، مجلهی مطالعات اجتماعی ایران، دورهی دوم، شمارهی دوم، زمستان 1387، ص 164 – 143.
- سلمانی آرانی، حبیب اله "نگاهی به آران و بیدگل"، انجمن اهل قلم آران، 1377.
- شارعپور، محمود (1380) "فرسایش سرمایهی اجتماعی و پیامدهای آن"، نامهی انجمن جامعهشناسی ایران، شماره سوم؛ ص 112- 101.
- صدیق سروستانی، رحمت اله و نوروز نیمروزی(1389) "بررسی ارتباط بین مشارکت در روابط همسایگی و احساس امنیت در محلات مشهد"؛ فصلنامه دانش انتظامی، سال دوازدهم، شماره دوم؛ ص 186-220.
- ضابطیان، الهام؛ خدایی، زهرا، "رویکرد مشارکتی و اجتماعیمحور در ایجاد فضاهای امن شهری"، مطالعات مدیریت شهری، زمستان 1388، ص 149 – 163
- کشتکار قلاتی، احمدرضا ودیگران(بی تا) "راهکارهای کاهش اثرات سوءتوسعه حملو نقل بر ارزشهای موجود در محلههای مسکونی"، ماهنامه بینالمللی راه و ساختمان، شماره 67؛ ص 45 - 40 .
- گزارش تحقیقی کمیسیون بهره وری استرالیا (2003)، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چاپ اول، تهران (1387).
- فکوهی، ناصر(1387)، "انسان شناسی شهری"، نشر نی، چاپ پنجم، تهران.
- نوروزی، فیضاله؛ فولادسپهر، سارا، "بررسی احساس امنیت اجتماعی زنان 29-15 ساله شهر تهران و عوامل اجتماعی موثر بر آن"، مجلهی راهبرد، زمستان 1388، ص 159 – 129.
- وحیدا، فریدون و نگینی، سمیه، "ساخت و اعتباریابی مقیاس هویت محلهای"، مطالعات جامعهشناختی شهری"، سال دوم، شمارهی دوم، بهار 1391، 58-35.
- هزارجریبی، جعفر و رضا صفری شالی (1388) "بررسی رضایت از زندگی و جایگاه احساس امنیت در آن"، فصلنامه علمی- پژوهشی انتظام اجتماعی، سال اول، شماره سوم؛ ص 7-28.
- یوسفی، علی و دیگران (1388) "انسجام در شبکه های اجتماعی شهر مشهد"، مجله جامعه شناسی ایران، دوره دهم، شماره1؛ ص 138-161.
- نیازی، محسن (1387) "مردم شناسی آران و بیدگل"، انتشارات علم و دانش، چاپ اول، تهران.
- Chong, Sheau Tsuey (2005), Young Australians Neighborhood Social Capital, Faculty Life and Social Sciences, Swinburn University of Technology, 2-22
- Coleman, James, social capital in the creation of human capital, American Journal of sociology, Vol.94, 1988
- Innes, Martin & Jones, Venessa, Neighbourhood security and urban change, Joseph Rowntree Foundation, University of Surrey 2006
- Perreir, Krista & ET … (2006) High school completion by immigrant and native youth-Demography-volum43-Number 3,511-536
- Robertson, James Smyth and et.al (2008), Space, Belonging and Identities, Neighbourhood Identity, 37-71
- Schweitzer, John H, Neighborhood Social capital measures and behavior change, Center for Community and Economic Development, 2010
- Svendsen, Gert Tinggaard and Gunner Lind Haase, Handbook of social capital: the troika of sociology, political science and economics, 2009, Edward Elgar
- Woolcock, Michael & Deepa Narayan, 2000, Social Capital: Implications for Development