سنجش نحوه‌ی استفاده از فضاهای اجتماعی تاریخی در شهر شیراز
محورهای موضوعی : مطالعات مدیریت شهری
آرش دیده روشن
1
(دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران arash.didehrowshan@yahoo.com)
حامد مضطرزاده
2
(استادیار، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران hamed.moztarzadeh@gmail.com (نویسنده مسئول))
کلید واژه: حضور پذیری, سنجش فضاهای اجتماعی, شیراز, مراکز تاریخی, مراکز اجتماعی تاریخی,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف پژوهش: مکان‌های معنی‌دار در‌یک بستر اجتماعی و براثر تعاملات اجتماعی میان افراد در‌یک محیط فیزیکی شکل می‌گیرند که با بسترهای فرهنگی، اجتماعی و فعالیتی حاکم بر آن جامعه در پیوند هستند. ازاینرو، مقاله حاضر قصد دارد سنجش نحوه‌ی استفاده از فضاهای تاریخی در شهر شیراز را مورد بررسی قرار دهد.روش پژوهش: جهت شناخت حضور پذیری افراد در مکان‌های تاریخی در بخش اصلی تحقیق‌یعنی مطالعه موردی از روش میدانی استفاده شده است. نمونه موردی انتخابی مرکز تاریخی شهر شیراز و نمونه‌های منتخب این پژوهش نیز‌یک مجموعه تاریخی و بازار آن (مجموعه زندیه) یک مکان مذهبی (مجموعه شاهچراغ) و‌یک محله مسکونی (محله سنگ سیاه) همگی از مرکز تاریخی شهر شیراز می‌‌باشند. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد عمده افرادی که در فواصل طولانی در مراکز عمومی و جمعی حضور می‌‌یابند، معتقد به وجود احساس آرامش، امنیت، آزادی فعالیت‌های متنوع اجتماعی، دسترسی آسان، هم آوایی با طبیعت در فضا، مباحث حفاظت‌های اقلیمی‌‌و همچنین وجود سایر فعالیت‌های جنبی و امکاناتی چون کافه‌ها و رستوران‌ها جهت برگزاری جلسات شخصی و گردهم آمدن افراد هستند.نتیجه گیری: مجموعه زندیه شیراز با وجود خدمات و تسهیلات و جذابیت‌هایی که دارد به عنوان فضایی موفق عمل کرده و از اجتماع پذیری بالایی نیز برخوردار است.
Introduction and purpose: Meaningful places are formed in a social context and as a result of social interactions between people in a physical environment, which are linked with the cultural, social and activity contexts that govern that society. Therefore, this paper aims to evaluate the use of historical spaces in the city of Shiraz.Methodology: In order to know the presence of people in historical places, in the main part of the research, which is a case study, the field method has been used. The selected case sample of the historical center of Shiraz city and the selected samples of this research are also a historical complex and its bazaar (Zandiyeh complex), a religious place (Shahcheragh complex) and a residential neighborhood (Sang-e-Siah neighborhood), all of which are from the historical center of Shiraz city.Findings: The results show that the majority of people who attend public and community centers for long distances believe in the feeling of peace, security, freedom of diverse social activities, easy access, harmony with nature in space, climate protection issues and also the existence of other activities. Adjacent facilities such as cafes and restaurants are for holding personal meetings and gathering of people.Conclusion: The Zandiyeh complex of Shiraz, despite its services, facilities and attractions, has functioned as a successful space and has high sociability.
آقاجانپور، علی. (۱۳۹۷). روان شناسی محیط. تهران: انتشارات سیمیا
بهزادفر، مصطفی و نورمحمدزاده، حسین. (1391)، بافت شناسی بافت کالبد تاریخی شهر یزد با نگرش سیستمی، مقاله منتشر شده در شماره 29 دو فصلنامه مدیریت شهری، تهران.
حاج محمدلو، فاطمه و قدوسی فر، هادی. (1396)، بررسی مولفه های اجتماعی پذیری در فضاهای عمومی، مقاله ارائه شده در چهارمین کنفرانس بین المللی معماری و شهرسازی پایدار.
مضطرزاده، حامد و حجتی، وحیده. (1395)، معیارهای ساختار محلات شهری پایدار با تکیه بر اقلیم گرم و خشک ایران، انتشارات آذرخش، تهران
_||_Alexander, C. (1977) Sara Ishikawa, and Murray Silverstein. A Patfern Language; Oxford University Press: New York, NY, USA.
Alexander, C., Hajo, N., Artemis, A., Ingrid, K. (1987). A New Theory of Urban Design; Oxford University Press: New York, NY, USA.
Australia ICOMOS. The Burra Charter. ICOMOS: Burra, Australia (1999). Available online: www.icomos.org/australia/burra.htm (accessed on 15 August 2017).
Butina-Watson, G.B., Bentley, I. (2007). Identity by Design; Architectural Press: Oxford, UK.
Carrion, F.M. (2005). The Historical Centre as an Object of Desire. City Time, 1, 3.
Carta, M. (1999). L’armatura Culturale del Territorio Il Patrimonio Culturale Come Matrice di Dentita e Strumento per lo Svillupo; Franco Angeli: Milano, Italy.
Cheshmehzangi, A. (2012). Identity and public realm. Soc. Behav. Sci. 50, 307–317.
Cheshmehzangi, A. (2015). Urban Identity as a Global Phenomenon: Hybridity and Contextualization of Urban Identities in the Social Environment. J. Hum. Behav. Soc. Environ. 25, 391–406.
Evans, G. (2005). Measure for measure: Evaluating the evidence of culture’s contribution to regeneration. Urban Stud. 42, 959–983.
Goldsteen, J., Elliott, C. (1993). Designing America: Creating Urban Identity; Van Nostrand Reinhold: New York, NY, USA.
Graham, B., Ashworth, G., Tunbridge, J. (2000). A Geography of Heritage: Power, Culture and Economy (Hodder Arnold Publication); Routledge: London, UK
Hague, C., Jenkins, P. (2017). Place Identity, Planning and Participation; Routledge: London, UK.
Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory; University of Chicago Press: Chicago, IL, USA; London, UK.
Jacobs, J. (2011). The Death and Life of Great American Cities; Modern Library: New York, NY, USA.
Jones, P., Evans, J. (2013). Urban Regeneration in the UK; Sage: London, UK.
Kelbaugh, D. (1997). Common Place: Toward Neighborhood and Regional Design; University of Washington Press: Seattle, WA, USA.
Kim, J. (2000). Understanding Elements of Local Identity of Place: Physical vs. Personal-Social Attributes. In Proceedings of the 88th ACSA Annual Meeting Proceedings, Heterotopolis, La Verne Wells-Bowie, Los Angeles, CA, USA.
Lynch, K. (1972). What Time is This Place? MIT Press: Cambridge, MA, USA.
Lynch, K. (1981). A Theory of Good City Form; MIT Press: Cambridge, MA, USA.
Lynch, K. (1960). The Image of the City; MIT Press: Cambridge, MA, USA.
Nora, P. (1996-98). Realms of Memory 1–3; Columbia University Press: New York, NY, USA.
Norberg-Schulz, C. (1980). Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture; Rizzoli: London, UK, 1980.
Relph, E. Place and Placelessness; Pion: London, UK.
Roberts, P. (2000). The evolution and Purpose of Urban Regeneration. In Urban Regeneration: A Handbook; Roberts, P., Hykes, Eds. Sage: London.
Rossi, A. (1982). The Architecture of the City; Opposition Books: New York, NY, USA.
Scheffler, N., Kulikauskas, P., Barreiro, F. (2009). Managing Urban Identities: Aim or Tool of Urban Regeneration? Academia Press: New York, NY, USA.
Schuster, J., Davidson, M. (1989). Growth and the Loss of Regional Character. Places, 6, 78–86.
The Academy of Urbanism. (2011). Urban Identity, Learning from Place 2; Routledge: Oxon, UK.
Tunbridge, J.E., Ashworth, G.J. (1996). Dissonant Heritage: The Management of the Past as a Resource in Conflict; Wiley: Hoboken, NJ, USA.
Tweed, C., Southerland, M. (2007). Built cultural heritage and sustainable urban development. Landsc. Urban Plan. 83, 62–69.
UN-HABITAT. (2011). State of the World’s Cities 2010/2011: Bridging the Urban Divide; Earthscan: London, UK.
Urry, J. (1995). Consuming Places; Routledge: London, UK; New York, NY, USA