مطالعه پدیدارشناسانه ابعاد تربیت مبتنی بر حب و محب خدا از منظر قرآن (مبانی، اهداف، اصول، روش‌ها، مراحل)
حسن عموزاده سماکوش
1
(
دانشجوی دکترای فلسفه تعلیم و تربیت، گروه عاوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک ایران.
)
ذبیح پیرانی
2
(
استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران.
)
عباسعلی حیدری
3
(
استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، اراک، ایران.
)
محمدرضا سرمدی
4
(
استادگروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور،
)
کلید واژه: مبانی, قرآن, تربیت, اصول, روش, اهداف, حب خدا,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد تربیت مبتنی بر حب خدا از نظر قرآن انجام گرفته است، حوزه پژوهش کیفی، به لحاظ هدف کاربردی و از نوع پدیدارشناسی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان حوزه تعلیم و تربیت بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برقی، انتخاب و نمونه‌گیری زمان اشباع داده‌ها ادامه پیدا کرد. ابزارگرد‌آوری داده‌ها شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته بود که در این پژوهش ساخته شد، و روایی و پایایی آن توسط متخصصان مورد تایید قرار گرفت، روش تجزیه و تحلیل داده نیز کدگذاری و تحلیل تفسیری بود، یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تربیت مبتنی بر حب خدا از نظر قرآن دارای مبانی: معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، ارزش‌شناسی است. اهداف تربیت مبتنی برحب خدا از نظر قرآن شامل: حب ذات، دوست داشتن بندگان اصلح و مومن، خدا دوستی و پیروی از او، صبغه الله و خلیفه الله و حیات طیبه هستند. اصول تربیت مبتنی بر حب خدا از منظر قرآن عبارت بودند از: اصل ابراز یا منع محبت، اصل تأثیر حب در معرفت و یادگیری و برعکس، اصل خدامحوری، اصل اعتدال، اصل بهره‌بری صحیح از دنیا و اصل آزادی در تربیت. در خصوص روشهای تربیتی مبتنی بر حب خدا از منظر قرآن می‌توان به: روش حبّ عبودی، روش الگوبرداری، روش موعظه، روش محبّت و مدارا و تصرف بر قلب‌ها، پرهیز از سخت‌گیری و توجه به محیط نشاط و شادابی، روش اسوه حسنه و برشمرندن نعمت‌های الهی(یادآوری نعمت‌ها) اشاره نمود. در خصوص مراحل تربیت مراحل رشدی و توجه به تفاوتهای فردی دارای اهمیت ویژهای است.
چکیده انگلیسی :
The present study aims to identify the dimensions of education based on the Holy Quran in terms of the Qur'an, the field of qualitative research, in terms of the purpose and the type of phenomenology. The statistical population of the study consisted of all experts in the field of education who were selected by sampling of electric bullets. Data saturation time sampling was continued. The data collection tool was a semi-structured interview which was developed in this study and its validity and reliability was confirmed by experts. Data analysis method was also coding and interpretive analysis. Findings of the research show that the Qur'an-based education based on the Qur'an has the basics: epistemology, ontology, anthropology, and value-education. The goals of God-centered education in the Quran include: the essence of nature, the love of good and faithful servants, God's friendship and following him, the God of gods and the caliph of Allah and Hayat-i-Tayba. Principles of God-based education from the perspective of the Qur'an were: the principle of the expression or prohibition of affection, the principle of the effect of knowledge in knowledge and learning, the principle of adolescence, the principle of moderation, the principle of beneficial use of the world and the principle of freedom in education. Regarding the methods of education based on the principle of God, from the perspective of the Qur'an, one can use the method of Hub Abudi, the method of modeling, the method of preaching, the method of love and tolerance and the seizure of the hearts, the avoidance of strictness and attention to the environment of vitality and happiness, To cite the blessings of God (reminders of blessings). Regarding the stages of development of the stages of development and paying attention to individual differences is very important.
_||_