اثر بخشی آموزش راهبردهای رفتار اجتماعی بر کاهش تمایل به فضای مجازی در نوجانان 16-14 سال

محورهای موضوعی :

ناصر یزدانی ¹ (کارشناسی ارشد دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی)
بهروز دولتشاهی ² (عضو هیت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گروه روانشناسی بالینی تهران ایران)
نسترن ادیب راد ³ (عضو هیت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی گروه روانشناسی بالینی تهران ایزان)

تاریخ دریافت : 1397/04/03 تاریخ پذیرش : 1397/04/03 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: تکانشگری, همدلی, رفتارهای مخاطره جویانه,

چکیده مقاله :

این تحقیق با هدف بررسی اثر بخشی آموزش راهبردهای رفتار اجتماعی بر کاهش تمایل به فضای مجازی نوجوانان 14 تا 16 سال انجام شده است. روش انجام آن شبه آزمایشی وطرح آن از نوع طرح گروههای کنترل نامعادل است. جامعه‌ی آماری کلیه‌ی دانش‌آموزان هنرستانهای فنی روزانه‌ی شهر دیواندره با مجموع 280 نفر بوده که برای انتخاب نمونه تمام افراد جامعه به پرسشنامه‌ی استفاده از فضای مجازی آیزنک پاسخ گفتند. در ادامه 34 نفر از دانش‌آموزان، که نمره‌ی بالایی در آزمون استفاده از فضای مجازی کسب کرده بودند، به عنوان نمونه انتخاب شدند. سپس افراد به صورت تصادفی در دو گروه جایگزین و این دو گروه به صورت تصادفی تقسیم و گروهها نیز به صورت تصادفی به گروههای آزمایش و کنترل نامگذاری شدند، پس از آن برای دانش آموزان گروه آزمایش به مدت دو ماه ،هشت جلسه‌ی آموزش راهبردهای رفتار اجتماعی برگزار شد، اما گروه کنترل برنامه ی عادی خود را دنبال کردند. در پایان جلسات به صورت همزمان از هر دو گروه پس‌آزمون استفاده از فضای مجازی آیزنک و شیوه‌های رفتار اجتماعی لازاروس و فولکمن به عمل آمد. داده‌های جمع‌آوری شده برای آزمون فرضیه‌ها‌ی پژوهشی این تحقیق، با استفاده از آزمون های آماری tاستودنت، t وابسته وکوواریانس مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته ها نشان دهنده این بود که: آموزش راهبردهای رفتار اجتماعی بر کاهش تمایل به مخاطره جویی دانش‌آموزان تاثیر داشته است. یعنی بین تمایل به مخاطره جویی گروه آزمایش وکنترل بعد از حذف اثر پیش‌آزمون تفاوت معنی‌دار مشاهده شد. در ارتباط با فرضیه‌ی دوم، بین میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل پس از حذف تاثیر پیش‌آزمون در خرده مقیاس استفاده از فضای مجازی تفاوت معنی‌دار مشاهده شد. یعنی آموزش راهبردهای رفتار اجتماعی بر کاهش استفاده از فضای مجازی نوجوانان موثر بوده است. نتایج تحلیل کوواریانس در ارتباط با فرضیه‌ی سوم حاکی از آن بود که آموزش راهبردهای رفتار اجتماعی همدلی را در نوجوانان افزایش نداده است بنابراین این فرضیه رد شد. همچنین نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای رفتار اجتماعی ، شیوه‌های رفتار اجتماعی در دانش‌آموزان را افزایش می دهد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to investigate the effectiveness of teaching social behavior strategies on decreasing the tendency toward cyberspace in adolescents aged 14 to 16 years. The method of performing this quasi-experimental design and the design of the control group is unbalanced. The statistical population of all students of the technical colleges of the city of Divandareh with a total of 280 people responded to Eysenck's impulsivity questionnaire to select a sample of all the population. In the following, 34 students who had a high score in the test of impulsivity were selected as samples. Subjects were then randomly assigned to two subgroups and the two groups were randomly assigned and the groups were randomly assigned to control and control groups, then, for two months, the students of the experimental group received eight sessions of teaching social behavior strategies But the control group followed their regular schedule. At the end of the sessions, both Eisenck's post-test impulsivity and Lazarus and Folkman social behaviors were performed simultaneously. Data collected to test the research hypotheses of this study were analyzed by t-test, t-test and covariance. The findings indicated that: teaching social behavior strategies has affected students' risk aversion. That is, there was a significant difference between the tendency to risk and control of the experimental group after the elimination of the pre-test. In relation to the second hypothesis, there was a significant difference between the mean scores of the experimental and control groups after eliminating the effect of pre-test on the impulsivity subscale. That is, the training of social behavior strategies has been effective in reducing adolescent's impulsivity. The results of the analysis of covariance in relation to the third hypothesis indicated that the training did not increase empathy strategies in adolescents, so this hypothesis was rejected. Also, the results showed that teaching social behavior strategies increases the social behavior of students.