آسیب شناسی مدیریت بحران تصادفات جاده ای با توجه به شرایط جوی-اقلیمی در جاده های استان خراسان رضوی : یک مطالعه کاربردی در جامعه شناسی شهری

محورهای موضوعی : در این فصلنامه موضوعات جامعه شناختی در اولویت چاپ هستند و موضوعات نزدیک به جامعه شناسی در اولویتهای بعد قرار می گیرند

علیرضا صنعت خواه ^{1 *} , عباس بابایی ²

1 - عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد کرمان
2 - مربی گروه مدیریت، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

تاریخ دریافت : 1403/10/08 تاریخ پذیرش : 1403/12/14 تاریخ انتشار : 1404/02/28

کلید واژه: جامعه شناسی شهری, تصادفات جاده ای, استراتژی های مدیریت بحران , تغییرات اقلیمی, ارزیابی اقدامات,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: یکی از مسائل اجتماعی در جامعه شناسی شهری را می توان تصادفات جاده ای قلمداد کرد که در واقع  یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر در جهان است و مدیریت بحران در همه کشور ها تلاش بسیاری بر کنترل آن دارد. هدف پژوهش پیش رو ، آسیب شناسی و بررسی تجربه زیسته پرسنل هلال احمر از نقاط قوت و ضعف استراتژی های مدیریت بحران حوادث جاده ای با توجه به شرایط جوی-اقلیمی است.

روش: تحقیق پیش رو از نوع مطالعات کیفی  و مبتنی بر پدیدار شناسی است. از این رو با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق و آزاد و با استفاده از تکنیک نمونه گیری هدفمند از 20 نفر از مسئولین و پرسنل هلال احمر استان خراسان رضوی که خود مستقیما در امدادرسانی در تصادفات جاده ای تجربه داشته اند، داده های لازم گرد آوری و تنظیم شده است. از مصاحبه نیمه ساختار یافته به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شده است.

 

یافته ها: طبق یافته های حاصله بازتوانی نیروهای جوان داوطلب،آموزش های اصولی و مدیریت دغدغه مند از مهمترین نقاط قوت ، ضعف تجهیزات،فواصل زیاد پایگاهی،ناهماهنگی سازمانی از مهمترین نقاط ضعف برنامه های مدیریت بحران در منطقه مورد بررسی محسوب می شوند. ازدیاد حوادث،پیامدهای بحران های اقلیمی،دشواری پاسخ دهی،جابه جایی مدیران،ضعف تجهیزاتی و وضعیت رانندگان به عنوان آسیب های پیامدی، مقولاتی از جمله: پوشش حوادث،مراکز کنترلی،فرماندهی عملیاتی و آمادگی و بازتوانی به عنوان کارکرد های  مدیریتی در بحران تصادفات جاده ای شناسایی شده است. 

 

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: One of the social issues in urban sociology can be considered road accidents, . The aim of the present study is to diagnose and examine the lived experience of Red Crescent personnel regarding the strengths and weaknesses of road accident crisis management strategies with respect to weather and climatic conditions.

Method: The present study is a qualitative study based on phenomenology. Therefore, using the in-depth and open interview technique and using the purposeful sampling technique from 20 officials and personnel of the Red Crescent of Khorasan Razavi Province who have direct experience in providing assistance in road accidents, the necessary data has been collected and organized. Semi-structured interviews were used as a data collection tool. To achieve the reliability criterion, three methods were used: control or validation by members, analytical comparisons, and the use of audit techniques. . Findings: According to the findings of the rehabilitation of young volunteer forces, fundamental training and concerned management are considered the most important strengths, while equipment weaknesses, long base distances, and organizational incoherence are considered the most important weaknesses of crisis management programs in the studied region. The increase in accidents, the consequences of climate crises, the difficulty of responding, the displacement of managers, the weakness of equipment, and the condition of drivers as consequential damages, categories such as: accident coverage, control centers, operational command, and preparedness and rehabilitation have been identified as management functions in the road accident crisis. 

منابع و مأخذ:

1. احسانپور، اسماعیل، حق شناس، مجید، کارگر، بهمن. (1402). ارزیابی تأثیر روش های اجرایی مدیریت برنامه ریزی شهری در ارتقای انضباط ترافیکی. فصلنامه علمی مطالعات مدیریت ترافیک،18(1) ، 61-96، . doi: 10.22034/tms.2023.99065
2. اکبری، محمد آراد، طالبی، سهیلا. (1401). تحلیل فضایی تصادفات معابر درون شهری. فصلنامه علمی مطالعات مدیریت ترافیک،17(4)،83-114، doi: 10.22034/tms.2023.99906
3. انصاری، محسن، بیان، لیلا، و گرجی، علی. (1395). اثر تصادفات جاده ای بر آسیب مغزی. علوم اعصاب شفای خاتم، 4(3)، 103-110.
4. برنجکار، محمد،1398،فاکتورهای موثر به کارگیری فناوری اطلاعات در مدیریت بحران شهرداری ها،ششمین کنفرانس ملی پژوهش های کاربردی در مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات،تهران،https://civilica.com/doc/1011742
5. بصیریان جهرمی، عبدالحسینی، محمد ، بردبار، ملیکا ( 1394). رسانه‌های اجتماعی و مدیریت بحران نقش تلفن‌های همراه هوشمند در کنشگری اجتماعی،27(1(پیاپی102)،57-83.
6. بهتوئی، حسن، و التماسی، مهشید. (1399). داده کاوی تصادفات جاده ای شمال غرب تهران. مطالعات مدیریت ترافیک، -(59 )، 127-148.
7. بهتوئی، حسن، و التماسی، مهشید. (1399). داده کاوی تصادفات جاده ای شمال غرب تهران. مطالعات مدیریت ترافیک، -(59 )، 127-148.
8. حبیب زاده ملکی، اصحاب، و جوادیان، رضا. (1389). راهبردهای رسانه ای در مدیریت بحران. توسعه مدیریت و منابع انسانی و پشتیبانی، 5(18)، 103-123.
9. رنگریز، وحید. (1398). مدل سازی کاهش خسارت ها در تصادفات جاده ای. مطالعات مدیریت ترافیک، -(52 )، 19-40.
10. رومانی، سعید، طالاری، محمدرضا، و سپهوند، اسفندیار. (1399). شناسایی تجارب تدریس معلمان تاریخ: رویکرد پدیدار شناسی. آموزش پژوهی، 6(21 )، 1-16.
11. سادات حسینی، سیدمحمد، و باباجانی پور، صفر. (1399). بررسی تاثیر گرد و غبار بر تصادفات جاده ای. مطالعات مدیریت ترافیک، -(59 )، 73-98.
12. عبداللهی، علی، ده یادگاری، سعید، فرقانی، محمد علی، شهابی، الهه. (1402). ارائه مدل جامع مدیریت راهبردی بحران در تصادفات جاده‌ای با رویکرد داده‌بنیاد. پژوهش های مدیریت در ایران،27(2)،1-24
13. غرایی، بنفشه، حسن زاده، سیدمهدی، یدالهی، زهرا، قلعه بندی، فرهاد، علوی، کاوه، و مشیرپور، شیرین. (1388). سلامت روان و تصادفات جاده ای. رفاه اجتماعی، 9(33)، 189-200
14. کی منش، محمودرضا و نصراله تبار آهنگر، علی و ابوالفتحی، مجید و گلبابایی، امین،1393،مدیریت بحران تصادفات جادهای در روزهای برفی و بارانی مطالعه موردی: راههای دوخطه استان همدان،ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران،مشهد،https://civilica.com/doc/339606
15. گهرپور، علی اصغر، و اسدی، اسماعیل. (1400). بررسی عملکرد دسترسی ها در تصادفات جاده ای (مورد مطالعاتی استان اصفهان). جاده، 2 (19)(107 )، 135-148.
16. موسوی، میرنجف، اسماعیل زاده، حسن، و باقری کشکولی، علی. (1389). مدیریت بحران در تصادف ها رانندگی (مطالعه موردی: شهر یزد). مطالعات مدیریت شهری، 2(4)، 29-61
17. هومن، حیدرعلی (1389)راهنمای عملی پژوهش کیفی،تهران: انتشارات سمت.

18. Abdulrashid, I., Farahani, R. Z., Mammadov, S., Khalafalla, M., & Chiang, W. (2024). Explainable artificial intelligence in transport Logistics: Risk analysis for road accidents. Transportation Research Part E Logistics and Transportation Review, 186, 103563. https://doi.org/10.1016/j.tre.2024.103563
19. Eltemasi, M., & Behtooiey, H. (2024). Predicting the type of road accidents based on air temperature in Iran: A case study of roads in Qazvin province. Heliyon, 10(7), e28536. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e28536
20. Eltemasi, M., & Behtooiey, H. (2024b). Examining the Relationship between Wind Speed, Climatic Conditions, and Road Accidents in Iran. Heliyon, 10(13), e33228. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e33228
21. Habibzadeh, M., Mirabimoghaddam, M. H., Haghighi, S. M. S., & Ameri, M. (2024). Presentation of artificial neural network models based on optimum theories for predicting accident severity on rural roads in Iran. Transportation Research Interdisciplinary Perspectives, 25, 101090. https://doi.org/10.1016/j.trip.2024.101090
22. Isler, C. A., Huang, Y., & De Melo, L. E. A. (2024b). Developing accident frequency prediction models for urban roads: A case study in São Paulo, Brazil. IATSS Research, 48(3), 378–392. https://doi.org/10.1016/j.iatssr.2024.07.002
23. Nanjunda, D. C. (2021). Impact of socio-economic profiles on public health crisis of road traffic accidents: A qualitative study from South India. Clinical Epidemiology and Global Health, 9, 7–11. https://doi.org/10.1016/j.cegh.2020.06.002

24.